Zo gaat Sony de toekomst in

Sinds een paar maanden staat Kenichiro Yoshida aan het hoofd van Sony. Aan hem kleeft de reputatie van iemand die zwaar ingrijpen niet schuwt. De Japanner heeft een lange staat van dienst bij Sony en voordat hij als topman begon, hielp hij als financiële baas zijn voorganger Kaz Hirai het elektronicaconcern weer op de rit te krijgen. Het ooit toonaangevende Sony was een moloch geworden die nog maar weinig innoveerde. De tijden dat iedere muziekliefhebber met een Walkman rondliep, lagen heel ver achter het bedrijf. Sony nam onder meer afscheid van de pc-tak (verantwoordelijk voor de Vaio-computers) en schrijft sinds kort weer prachtige cijfers.

Op Europa’s grootste gadgetbeurs IFA in Berlijn sprak Yoshida met acht Europese journalisten over zijn toekomstplannen. Het is Yoshida’s primeur buiten Japan. Nee, een vlotte spreker is de 58-jarige Japanner niet. Het Engels kost hem hoorbaar moeite en hij laat zich niet verleiden tot grootse vergezichten. Regelmatig eindigt hij een aarzelend betoog met de verontschuldigend uitgesproken hoop dat hij de vraag een beetje heeft beantwoord.

Playstation

Toch is dit de man die met vaste hand de scepter zwaait over een bedrijf met een jaaromzet van 77 miljard euro en een (sterk gestegen) winst van 4,4 miljard. Sony maakt nog altijd Walkmans en andere muziekspelers, maar is ook buitengewoon succesvol als producent van camera’s. Het bedrijf is met de Playstation nog altijd leider op de markt voor spelconsoles en is ook nog eens groot als uitgever van games, films en muziek. Minder zichtbaar, maar des te machtiger, is Sony op het gebied van chips en beeldsensoren. De laatste worden zo’n beetje in elk mobieltje gebruikt. Ook in die van de concurrentie.

Maar hoe zit het met Sony’s eigen mobiele telefoons? Sinds het aantreden van Yoshida speculeren analisten over het afstoten van deze verliesgevende tak. De geruchten komen niet uit het niets: bij de presentatie van de laatste kwartaalcijfers liet het bedrijf zelf nog weten dat mobiele telefoons een risico zijn en dat de markt de komende tijd alleen maar competitiever wordt. Sony speelt geen rol van betekenis meer met zijn toestellen. De markt wordt gedomineerd door Samsung, Huawei, Apple en Chinese nieuwkomers die inmiddels relatief goedkope, maar erg goede toestellen maken. Sony introduceerde in Berlijn een gloednieuw topmodel, de Xperia XZ3. Het is Sony’s eerste mobiel met oled-scherm, dat met zijn fraai gebogen randen aan een Samsung Galaxy doet denken.

Stekker eruit?

Maar wat als ook dit toestel de neergaande lijn (volgens onderzoeksbureau Gartner verkocht Sony in het tweede kwartaal nog maar 2,3 miljoen toestellen, tegen 2,9 miljoen een jaar eerder) niet kan ombuigen? Bij welk aantal gaat de stekker eruit? Yoshida houdt zich op de vlakte. Het is belangrijk om een zo breed mogelijk portfolio van hardware te hebben, zegt hij. En daarbij komt: de nieuwe mobiele standaard 5G wordt heel belangrijk, ook voor Sony. ‘Ook daarom is het van belang dat we zelf mobiele telefoons blijven maken. Nieuwe technologische ontwikkelingen beginnen nu eenmaal op de smartphone.’

Fortnite

Bij een ander onderwerp lijkt Yoshida zich meer op zijn gemak te voelen: zijn visie dat abonnementsmodellen via bijvoorbeeld Netflix of Spotify steeds belangrijker worden. De recente aankoop van EMI Music (The Beatles, Beyoncé en vele andere artiesten) door Sony voor 1,9 miljard euro past naadloos in dit plaatje. Games zijn een ander verhaal. Sony voelt de hete adem van Nintendo in de nek nu de Playstation 4 aan het einde van zijn cyclus zit. Sony peinst er nog steeds niet over om Playstation-gebruikers het spelletje Fortnite ook te laten spelen met vrienden die géén Playstation bezitten, maar een Xbox of een Nintendo Switch. Ook verder spelen met hetzelfde account op bijvoorbeeld een mobieltje mag niet van Sony. Yoshida: ‘Dat is omdat we ervan overtuigd zijn dat het spelen van Fortnite op de Playstation de beste ervaring is.’ Yoshida lijkt zich geen zorgen te maken voor een situatie waarbij de Playstation zijn nummer-1-positie moet afstaan en het moeilijker wordt zich af te sluiten voor de concurrentie. Nee, desgevraagd ziet de topman meer gevaar in Google, dat zich ook steeds meer richting de lucratieve gamemarkt beweegt met games die via de cloud kunnen worden gespeeld, en wellicht zelfs met een eigen spelcomputer. Het Google-woord is gevallen. Sony kan het zich niet permitteren om Google of Amazon te negeren. ‘Het zijn partners. Maar nooit 100 procent vriend of 100 procent vijand.’ Sony gebruikt Android voor zijn tv’s en mobieltjes en ook Googles spraakassistent krijgt een steeds belangrijkere rol.

Aibo

Net als zijn voorganger gebruikt Yoshida het Japanse woord kando om te beschrijven waar Sony voor staat. Kando wil zoveel zeggen als werken op iemands gevoel. Vrij vertaald: technologie moet emoties oproepen. Zoals destijds de Walkman deed. Er is nog net tijd voor een allerlaatste vraag: Aibo! Aibo is Sony’s aaibare robothondje, dat in Japan al twintigduizend keer over de toonbank ging. En nu ook in de VS verkocht gaat worden. Als je het over affectieve technologie hebt, of over innovatie, dan heeft Sony met Aibo een troef in handen. Het lijkt alsof het bedrijf dat maar half beseft. Waarom moeten Europeanen nog altijd wachten op het speelse hondje, dat reageert op blikwisselingen, commando’s en aanrakingen? Kómt Aibo überhaupt naar Nederland? ‘We houden de reacties op de IFA nauwgezet in de gaten’, is het voorzichtige antwoord. En dan staat Yoshida op.