Klopt dit wel?Bevolkingsgroei
‘Vooral door asielzoekers groeit bevolking tot 20 miljoen’
Berichten verspreiden zich razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Vandaag: ‘Vooral door asielzoekers groeit de bevolking tot 20 miljoen inwoners.’
Van wie komt de claim?
Sybrand Buma is ongerust, vertelt hij in een interview met NRC-Handelsblad. In het extreemste scenario zou de bevolking van Nederland groeien tot 20 miljoen inwoners in 2050. Dat zou komen door migratie, ‘en dan vooral door asielmigratie’. Die 20 miljoen komt van UvA-hoogleraar sociale demografie Jan Latten, die in Trouw spreekt over demografische trends in Nederland.
Klopt het?
Migratie is inderdaad de belangrijkste oorzaak van de bevolkingsgroei. Het inwoneraantal van Nederland groeide sinds 2010 met jaarlijks gemiddeld ruim 70 duizend mensen, terwijl het aantal autochtone Nederlanders gelijk bleef en sinds 2015 zelfs licht kromp. Ook dat asielzoekers zorgen voor de bulk van de toestroom, klopt. De afgelopen drie jaar kwamen er 96.140 arbeidsmigranten naar Nederland, ruim 20.000 meer dan het aantal asielzoekers. Arbeidsmigranten blijven vaak echter korter: meer dan de helft van de arbeidsmigranten uit 2014 was na drie jaar vertrokken. Van de asielzoekers was dat 3,5 procent. Op termijn dragen ze dus iets meer bij aan de bevolkingsgroei.
Volgens de laatste prognose van het Centraal Bureau voor de Statistiek is het mogelijk dat in 2050 de Nederlandse bevolking is toegenomen tot 19,7 miljoen inwoners. Volgens diezelfde prognose ligt de ondergrens echter op 17,2 miljoen, wat niet veel meer is dan het huidige inwoneraantal. De demografen van het CBS verwachten dat het werkelijke aantal eerder ergens in het midden zal liggen, rond de 18,4 miljoen inwoners. Volgens een woordvoerder van het CBS zegt het piekende migratiesaldo van de afgelopen twee jaar namelijk niet zoveel: vooral de arbeids- en studiemigratie was hoog en veel van die migranten vertrekken weer. Ook het aantal nareizigers van asielmigranten was hoog en zal nu weer afnemen. Hoogleraar ruimtelijke demografie Clara Mulder van de RUG benadrukt eveneens dat tijdelijke pieken of dalen misleidend kunnen zijn. ‘Het migratiesaldo fluctueert enorm. In de jaren 2000 hadden we een paar jaar achtereen een opvallend laag migratiesaldo. Toen we eindelijk onze prognose daarop bijstelden, schoot het saldo prompt weer omhoog.’
Toch lijkt de CBS-schatting van 18,4 miljoen Jan Latten aan de lage kant. Hij wijst op mogelijke nieuwe brandhaarden, een babyboom in Afrika, de gevolgen van klimaatverandering en de vergrijzing die nu al noopt tot het aantrekken van buitenlandse arbeidskrachten. ‘Gezien de ontwikkelingen zou ik rekening houden met aantallen aan de bovenkant van het margegebied.’
Eindoordeel
Een Nederlands inwoneraantal van bijna 20 miljoen in 2050 is mogelijk, maar ligt minder voor de hand dan 18,4 miljoen. Hoewel er jaarlijks meer arbeidsmigranten arriveren dan asielzoekers, blijven laatstgenoemden langer en dragen ze op termijn iets meer bij aan de bevolkingsgroei.
