Schimmel bedreigt Europese salamander
Alle soorten salamanders in Europa worden in hun voortbestaan bedreigd door een uit Azië afkomstige schimmel. 'Als er niets gebeurt, zullen de komende decennia alle populaties zijn aangetast', zegt de Belgische dierenarts en onderzoeker An Martel, verbonden aan de Universiteit van Gent.
Martel leidde een onderzoek naar de gevolgen van de schimmelziekte die de Nederlandse vuursalamander al aan de rand van uitsterven heeft gebracht. Uit het onderzoek, deze week gepubliceerd in Science, blijkt dat de schimmel ook dodelijk is voor andere soorten dan de vuursalamander en zich niet beperkt tot Nederland. De schimmel rukt ook op in België en zal waarschijnlijk binnenkort landen als Duitsland en Frankrijk bereiken.
Volgens Martel leven er ongeveer veertig salamandersoorten in Europa en verkeren die alle in de gevarenzone. In Nederland worden behalve de vuursalamander onder meer de kamsalamander en de alpenwatersalamander bedreigd.
Boosdoener is de zeer besmettelijke schimmel Bs (Batrachochytrium salamandrivorans). Uit eerder onderzoek bleek dat salamanders die met deze schimmel in aanraking komen huidinfecties oplopen en in korte tijd doodgaan. Bs is afkomstig uit Azië en is vermoedelijk met salamanders via de dierenhandel in Europa terechtgekomen.
2,3 miljoen Chinese vuurbuiksalamanders
Aziatische salamanders, die kunnen overleven met de schimmel op hun huid, worden in groten getale over de hele wereld verhandeld. Daarom bestaat de vrees dat ook de honderden salamandersoorten die Noord-Amerika rijk is, slachtoffer worden. 'Wat in Nederland is gebeurd, kan ook in de VS gebeuren', zegt Martel. In Amerika zijn sinds de eeuwwisseling meer dan 2,3 miljoen Chinese vuurbuiksalamanders geïmporteerd.
De afgelopen jaren verdween 95 procent van de vuursalamanders uit Nederland. In het Limburgse Bunderbos zijn vorig jaar nog maar enkele exemplaren aangetroffen. Hoeveel er nu nog in het wild leven, is moeilijk te zeggen; het zijn er in elk geval niet veel. 'Tientallen lijkt me een overschatting', aldus Martel. 'We weten niet of dit voldoende is voor voortplanting.'
Ecoloog Rob Lenders, werkzaam op de afdeling Milieukunde van de Radboud Universiteit en niet betrokken bij het onderzoek, spreekt van een 'zeer grote bedreiging' voor de Europese salamander. 'Dit is van een niveau dat we niet eerder hebben gezien.'
