'Schande dat we zo weinig vrouwelijke hoogleraren hebben'

Politicoloog en hoogleraar communicatiewetenschap Rens Vliegenthart (UvA) volgt victimologe Rianne Letschert op als voorzitter van De Jonge Akademie, de jongerentak van de KNAW. Tijd om de povere man/vrouw-verhoudingen in de wetenschap nu eens écht op de kaart te zetten, vindt hij.

Maarten Keulemans
Het hooglerarencortège van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Beeld anp
Het hooglerarencortège van de Erasmus Universiteit Rotterdam.Beeld anp

U bent hoogleraar, hebt drie jonge kinderen, en uw vrouw Marjolein Meijer heeft een druk bestaan als partijvoorzitter van GroenLinks. U dacht: kom, ik heb zoveel tijd over, ik kan er nog wel een voorzitterschap bij doen?

'Wat me trekt zijn eigenlijk twee dingen. Ten eerste de leden van De Jonge Akademie: allemaal topwetenschappers, maar ook breed geïnteresseerd. Je treft hier natuurkundigen die ook interesse hebben in, zeg, communicatiewetenschap. Het tweede is dat ik als vice-voorzitter van De Jonge Akademie al merkte dat je het verschil kunt maken. Je wordt aan tafel gevraagd, bij de ministeries, de beslissers. Je wordt gehoord.'

Wat moeten we dan van u horen?

'Neem de Nationale Wetenschapsagenda (het plan om het wetenschapsbeleid te stroomlijnen langs een aantal publieksvragen, red.) Er ligt nu een mooi document met een heleboel vragen: dat gaat nu het politieke proces in. Wij vinden het belangrijk dat de breedte van die agenda blijft gewaarborgd. Dat alle vakgebieden worden gedekt.'

Want anders worden bepaalde vakken voorgetrokken?

'Het zal geen geheim zijn dat werkgeversorganisatie VNO NCW, maar ook bepaalde politieke partijen zeggen: we moeten vooral naar economisch direct rendabele onderzoeksvragen kijken. Dan zou ten koste kunnen gaan van het fundamentele onderzoek, of het geesteswetenschappelijke en sociaalwetenschappelijke onderzoek waarvan je de waarde niet direct kunt meten. Daar zitten de gevaren.'

Rens Vliegenthart. Beeld
Rens Vliegenthart.Beeld

Nog iets dat u wilt aankaarten?

'Het gender-diversiteitsonderwerp. Ik vind het een schande dat we in Nederland nog steeds zo weinig vrouwelijke hoogleraren hebben (momenteel zo'n 17 procent, red.) Wat mij betreft moet daar veel actiever beleid op worden gevoerd.'

Zoals?

'Je zou aan quotums kunnen denken. Dat is ook wat onderwijsminister Jet Bussemaker zegt: als het niet goedschiks gaat, dan op een gegeven moment maar kwaadschiks. Je moet beleid voeren om meer vrouwelijke hoogleraren te krijgen. Zoals het nu gaat, werkt het gewoon niet.'

Was het wat dat betreft niet logischer geweest om een vrouw als voorzitter van De Jonge Akademie te benoemen? De Nijmeegse letterkundige Lotte Jensen wordt nu vicevoorzitter.

'Dat had ook gekund, ja. We hebben gekozen het zo te doen omdat ik al vicevoorzitter was en dit een logische stap zou zijn. Gelukkig heeft De Jonge Akademie meer vrouwelijke dan mannelijke voorzitters gehad. In tegenstelling tot de KNAW, waar ze nu pas toe zijn aan hun eerste vrouw.'

Wat voor voorzitter wordt u?

'Je hebt mensen die zich ontzettend profileren met het schrijven van ronkende opiniestukken, en mensen die willen proberen aan zoveel mogelijk tafels te zitten, en mee te doen. Ik ben meer van die laatste stijl. Ik vind het politieke spel wel boeiend.'

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden