NieuwsHanden wassen
Moet ik mijn handen wassen met water en zeep, of met alcoholhoudende gel?
Goed handenwassen is van belang om de verspreiding van het coronavirus een halt toe te roepen en om uzelf te beschermen tegen besmetting, meldt zowel het RIVM als de Wereldgezondheidsorganisatie. Maar waarmee kunt u uw handen nu eigenlijk het beste wassen?
De Wereldgezondheidsorganisatie maakt op haar website in elk geval geen onderscheid tussen zeep en alcohol. Veel mensen denken echter dat alcoholhoudende gel beter werkt, getuige het hoge tempo waarin dergelijke flesjes bij veel verkooppunten over de toonbank vliegen.
Niks van waar, schrijft de Australische chemicus Pall Thordarson vorige week op Twitter en in een opiniestuk in de Britse krant The Guardian. Hoewel alcohol intuïtief veiliger klinkt omdat we gewend zijn aan zijn antibacteriële werking, blijkt ook zeep bijzonder effectief om de bestandsdelen van virussen zoals het coronavirus uit elkaar te pulken.
1/25 Part 1 - Why does soap work so well on the SARS-CoV-2, the coronavirus and indeed most viruses? Because it is a self-assembled nanoparticle in which the weakest link is the lipid (fatty) bilayer. A two part thread about soap, viruses and supramolecular chemistry #COVID19 pic.twitter.com/OCwqPjO5Ht
— Palli Thordarson (@PalliThordarson) 8 maart 2020
Virus stort als een kaartenhuis in
Dat komt omdat virussen bestaan uit drie elementen: genetische informatie (RNA), eiwitten en vetten. Die zitten relatief losjes aan elkaar geplakt. ‘Daardoor heb je geen zware chemicaliën nodig om de bestanddelen weer uit elkaar te halen’, schreef Thordarson.
Zeep bevat vetachtige deeltjes (amfifiele verbindingen, zeggen chemici) die de vetten in het virus kunnen vervangen. Daarna stort het geheel ‘als een kaartenhuis in elkaar’. Wie de handenwasinstructies – lang genoeg wassen en de hele hand grondig inzepen – goed volgt, heeft zo de grootste kans dat alle daarop aanwezige virusdeeltjes de geest geven.
Volgens Thordarson zijn alcoholhoudende gel en zeep beide goed, maar bij alcohol hebben mensen de neiging hun handen onvolledig te bestrijken. Bij zeep gaat dat van nature gemakkelijker. ‘Je hebt maar een klein beetje water met zeep nodig om toch het oppervlak van je hele hand te bestrijken. Maar blijf vooral alcoholhoudende gel gebruiken als zeep niet praktisch of voorradig is.’
