‘Chimpansees jagen met speren’

Chimpansees maken wapens voor de jacht. Onderzoekers hebben in Senegal een groep chimpansees waargenomen die primitieve houten speren maken en gebruiken om op halfaapjes te jagen....

Van onze verslaggever Ben van Raaij

De wetenschappers beschrijven hun ontdekking in een artikel dat begin maart verschijnt in het vaktijdschrift Current Biology.

Jill Pruetz en Paco Bertolani, antropologen verbonden aan de universiteiten van Cambridge en Iowa, bestudeerden in 2005-2006 een groep van 35 chimpansees in Fongoli, een locatie in de savannes van zuidoostelijk Senegal.

Ze documenteerden 22 gevallen van chimpansees die werktuigen maakten om daarmee te steken naar galago’s of spookdiertjes, kleine, nachtelijk actieve halfaapjes die zich overdag verborgen houden in holle bomen.

De chimps maakten takjes vrij van bladeren, scherpten de punt soms aan met hun tanden, en prikten dan met hun speer in gaten en holen, kennelijk met de bedoeling om zo een halfaapje te spietsen. Daarna roken ze of likten ze vaak aan de punt van de stok.

Slechts in één geval konden de onderzoekers vaststellen dat de jachtmethode echt succes had. Ze zagen een vrouwelijke chimpansee die op deze manier een galago ving en vervolgens opat.

Het is al decennia bekend dat chimpansees werktuigen gebruiken – zo kraken ze noten met behulp van twee stenen en lepelen ze mieren met een stokje uit het nest – maar niet dat ze ook met werktuigen op andere dieren jagen.

Opmerkelijk is dat vooral vrouwelijke (en jongere) chimpansees jachtwerktuigen lijken te maken en gebruiken. Volgens Pruetz en Bertolani hebben vrouwtjes met jonkies minder kracht en tijd om zoals de mannetjes te gaan jagen. Ze zouden daarom aangewezen zijn op slimheid, en dat zou tot de uitvinding van jachtwerktuigen kunnen hebben geleid.

De twee antropologen speculeren dat dit bij de vroegste mensen net zo kan zijn gegaan. Die leefden in de savannes van Oost-Afrika in vergelijkbare omstandigheden als de chimpansees van Fongoli.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden