Chaos op het spoor

Een uitspraak die niet zonder politiek risico is, daar Eurlings er tijdens het debat door verschillende Kamerleden aan werd herinnerd dat vier jaar geleden over dezelfde winterse problemen bij de spoorwegen werd gediscussieerd en ook toen de toezegging werd gedaan dat maatregelen zouden worden genomen om bijvoorbeeld de wisselverwarming te verbeteren en de treinen sneeuwbestendig te maken. In de praktijk bleek daar in de week voor Kerst weinig van te zijn terechtgekomen.

De Kamer liep helaas zichzelf voor de voeten door in te stemmen met een – door Rita Verdonk aangevraagd – spoeddebat, een kleine twee weken voor de presentatie van de evaluatie die reeds door Eurlings was toegezegd. Dit bood de minister de gelegenheid zich achter de nog onbekende uitkomst van dit onderzoek te verschuilen.

Centraal in het debat stond, niet voor het eerst, de vraag: hoe kan het dat al na een sneeuwbui het treinverkeer in Nederland platligt? Dat in het weekeinde voor Kerst sprake zou zijn geweest van extreem winterweer, zoals het aanvankelijke verweer van NS en ProRail luidde, is een argument dat door het KNMI meteen werd ontkracht. Het sneeuwde flink, maar niet meer dan je ook in Nederland af en toe kunt verwachten. Toch was de chaos op het spoor al snel zo groot dat NS een aantal dagen achtereen mensen ontraadde met de trein te reizen. Een advies dat door veel Kamerleden terecht beschamend en onacceptabel werd genoemd. Dat Nederland een zeer druk bereden spoornet heeft, is een feit. Dat zou echter een extra argument moeten zijn, goed voorbereid te zijn op winterse omstandigheden.

Sinds het spoorbedrijf is opgesplitst, is NS voor het onderhoud van het spoor afhankelijk van ProRail, de organisatie die er namens de rijksoverheid voor moet zorgen dat alle wissels en seinen functioneren. Op dat punt schoot ProRail in december ernstig tekort.

ProRail ontkent dit niet, maar voert aan dat voor het verbeteren van de wisselverwarming zo’n 40 miljoen euro nodig is, geld dat het bedrijf niet zou hebben. Of de politiek dan maar over de brug wil komen. Die trapte daar woensdag niet in en kaatste de bal in plaats daarvan terug: ProRail heeft een budget van 2 miljard euro en dan mag een extra investering van 40 miljoen geen probleem zijn. De afgelopen jaren is nooit extra geld gevraagd, wat het verweer van ProRail niet sterker maakt, maar eerder doet vermoeden dat de spoorbeheerder zijn zaakjes niet op orde heeft. NS lijkt op dit punt inmiddels eieren voor zijn geld te hebben gekozen en kondigde begin januari aan alle treinen versneld sneeuwbestendig te maken.

In alle gevallen gaat het om maatregelen die reeds jaren geleden genomen hadden moeten worden. Een gegronde reden voor de Kamer sceptisch te zijn over de ferme taal van minister Eurlings aan het adres van NS en ProRail.

Reageren? volkskrant.nl/commentaar