Zonder dambord, zonder pen en papier, zonder schijven

Hij is dit weekend in Lutten (Overijssel) een van de tegenstanders van Ton Sijbrands, die zijn wereldrecord blindsimultaandammen verbetert. Zittend in een andere ruimte dan zijn 22 tegenstanders en zonder een dambord, schijven of pen en papier, wint de 53-jarige Muidenaar zeventien keer en speelt hij vijf keer remise.

In negentien uur vestigt hij het nieuwe record, met twee tegenstanders meer dan de vorige keer (in 1999 scoorde hij zeventien zeges, drie remises). Tot zondagochtend vier uur pijnigt Sijbrands de hersenen, spelend uit het blote hoofd, 'terwijl het aanraken van een damschijf zeer bekoorlijk is'.

Sijbrands meldt na het applaus dat hij 'ongelooflijk stom' is. 'Ik ben niet zo sterk in rekenen.' Voor een nieuw record was een winstpercentage van zeventig nodig. 'Ik dacht dat ik minstens twaalf partijen moest winnen, maar het bleken er minder.' Negen zeges en twaalf remises waren genoeg. Sijbrands: 'Dat is mij ergens in de middag door de arbiter verteld. Veel tegenstanders speelden zo solide dat ik mij afvroeg hoe ik in 's hemelsnaam de benodigde zeges kon behalen. Al dat piekeren heeft veel energie gekost. Urenlang heb ik tegen mezelf gezegd dat ik dit nóóit meer doe.'

Hoe is het mogelijk dat iemand zonder een dambord te zien 22 subtoppers weerstaat? Tijdens die negentien uur zag Sijbrands vaag de contouren van de 22 borden voor zich. Het onthouden van de zetten heeft veeleer te maken met het denken in logische structuren dan met het bezitten van een fotografisch geheugen, meent de kampioen.

'Als ik naar de groenteboer moet, eis ik een boodschappenbriefje', zei hij onlangs. 'Het zit 'm in de rechterhersenhelft', verklaart een van de tegenstanders. 'Dat heb ik laatst bij mijn Rotary begrepen van een hersenspecialist. Rechts worden bij sommige mensen wonderlijke dingen opgeslagen. Ton heeft ook nog eens een absoluut gehoor. Links schijnt de baas te zijn, maar laat bij Ton een doosje lucifers vallen en rechts zegt onmiddellijk dat er 49 lucifers uit zijn.'

Mevrouw Sijbrands verzucht zondagochtend (haar man wil op dat tijdstip nog graag even alle partijen analyseren): 'Zo is het genoeg geweest. Dit was slopend. Hij moet maar gewoon wereldkampioen worden.' Volgend jaar neemt Sijbrands deel aan het WK in Zwartsluis.