Voor Oekraïne een serieuze klus
In naam van de nummer twee van de wereld speelt een voor Oranje bijna groene groep voetballers woensdag een bij voorbaat bijzondere interland tegen Oekraïne. Sjevtsjenko - Van Wolfswinkel, oud en nieuw, in de onwaarschijnlijke hitte van Donetsk, waar met de ogen knipperen al zweet doet parelen. Laat staan voetballen.
Op wie moet je als journalist uit Oekraïne afstappen als een groep internationaal onbekende voetballers, verkleed in de tenues van de WK-finalist, uit een vliegtuig in Oost-Europa stapt, de zinderende warmte in? Dan houd je de microfoon onder de neus van Michel Vorm, die op 11 juli op de bank zat tijdens de verloren WK-finale.
Miron Markevitsj, de bondscoach die Oekraïne succes moet brengen bij het EK in eigen land (en Polen) in 2012, toonde zich weinig verheugd over de gedaantewisseling van Oranje, die het woord devaluatie van een nieuwe dimensie voorziet. ‘Ik had verwacht dat mijn collega Van Marwijk een paar spelers rust zou geven, niet dat hij met een volledig andere selectie zou komen.’ Mogelijk was het te vroege en later herstelde uitschakelen van het licht tijdens de training een pesterijtje terug, waarna Van Marwijk uitlegde hoe het zo gekomen was. ‘Ze zijn allemaal beroemd in Nederland.’
Zo staan de 96 interlands van de oude vedette Andrej Sjevtsjenko, die slechts een deel van het duel zal meedoen, in schril contrast met de 38 van Nederland, in totaal dan. De spelers zullen hoe dan ook een bijzondere interland beleven: voor menigeen de eerste, tegen een getergd Oekraïne, in het bedwelmende decor van één van de mooiste stadions van Europa.
Grijns
Bijna onbetaalbaar was de grijns van de jonge suppoost, toen Nederlandse verslaggevers dinsdag het stadion betraden. Hij zag de bewondering en dacht, zonder iets te zeggen: ‘Ja, jullie denken zeker dat alleen jullie stadions kunnen bouwen.’
De Donbass Arena is het volkstheater voor de arbeider in een van de grootste industriegebieden van Europa. Voetbal is een voortrekker van de economie, die met het EK op komst een steuntje kan gebruiken. Met voetbal willen de ongelooflijk rijken zich bovendien profileren.
Het vliegveld van Donetsk is nog klein en sjofel, met zijn gevel van spiegelruiten en provisorische reclames voor de duurste horloges. Overal ligt de stad open; Oekraïne maakt zich op voor het EK, zoals de mannen van Oranje zich opmaken voor een internationale loopbaan. Zie ze nog verlegen zijn, de neo-internationals, zie ze rondkijken, vooral ook op hun onvermijdelijke technische snufjes; iPad en Blackberry zijn nooit ver weg, als de bal uit de buurt is.
Rijkste mannen
Ze vlogen met het vliegtuig van Rinat Achmetov naar het oosten. Achmetov, groot in staal en in veel meer, behoort tot de 500 rijkste mannen ter wereld. Het hotel (Donbass Palace) waar ze logeren is ook van hem, net als het stadion waar ze voetballen. Zijn club, Sjachtar Donetsk, is bijna Europese top. En nooit verloochent hij zijn afkomst. Zijn vader was mijnwerker, hij omarmt liefdadigheid en ruziede vorig jaar met de bond omdat hij vond dat die te veel entree vroeg voor kaartjes voor interlands. Hij dreigde zijn stadion, pas een jaar geleden geopend, niet meer ter beschikking te stellen. Dat was jammer geweest, want het is de moeite waard het paleis te bezoeken, dat deels is uitgerust met oranje stoelen, de kleur van Sjachtar.
In Donetsk lacht de toekomst het voetbal toe. Van Stee, Adriaanse, Jordi Cruijff, Caanen, Streuer, tal van Nederlanders droegen al bij aan de ontwikkeling van het voetbal bij Sjachtar en stadgenoot Metallurg. De echte toppers mijden Oekraïne nog. Het geld is meer dan goed, maar de zomers kunnen ontstellend heet zijn en de winters koud. Het is een eindje vliegen, de taal en cultuur zijn vreemd. Maar Sjachtar, dat menig jonge Braziliaanse topper wist te verleidden, won in 2009 de UEFA Cup en Ajax noemde Dinamo Kiev de slechts mogelijke loting voor de Champions League. Hoe de wedstrijd ook moge aflopen, een leerschool zal het zijn voor Oranje.
