Van Gaal doet Madrid onbedaarlijk lachen

De tulpen kunnen de vuilnisbak in, hoonden de toeschouwers, en het notitieblok van Van Gaal eveneens. Een half Nederlands elftal (Reiziger, Bogarde, Ronald de Boer, Zenden en Kluivert), de beste voetballer ter wereld (Rivaldo) en Europa's creatiefste aanvaller (Figo) stuurde de coach het veld in, maar tezamen produceerden zij een chaos die door de thuisbasis alleen als een pijnlijke vernedering kan worden opgevat. Verliezen in Madrid is een schande, te kijken gezet worden is onvergeeflijk.

Van Gaal voelde zich niet verantwoordelijk voor de afgang. Giftig als altijd reageerde hij op de suggesties dat er wellicht iets aan zijn tactische systeem mankeert: 'Het systeem faalt niet. Sinds ik bij Barcelona ben, is het systeem altijd hetzelfde. Daar hebben wij vier titels mee gewonnen, wat geen ploeg in Spanje kan nazeggen. Toen vroeg er niemand naar het systeem. Maar als Barcelona verliest, krijg ik altijd dezelfde vraag over het systeem.'

Het gaat al een tijd niet goed met Barça. De ploeg heeft al twee keer meer verloren dan in het hele vorige seizoen en wist in de laatste vijf competitiewedstrijden slechts vier punten te vergaren. Door de nieuwe nederlaag zakt Barcelona naar de vijfde plaats, op acht punten van koploper Deportivo La Coruna. Ook Real Madrid, dat voor de winterstop nog een degradatiekandidaat was, is plotseling weer een serieuze concurrent.

De slechte resultaten en de aanzwellende onvrede van de aanhang op het povere spel hebben Van Gaal verleid tot het opgeven van een principe: het niet bekritiseren van de scheidsrechter. Twee weken geleden stelde hij de arbiter verantwoordelijk voor de nederlaag bij Betis, hoewel die ploeg door een onterechte rode kaart aanzienlijk meer was benadeeld. In Madrid bleek de scheidsrechter de thuisploeg twee doelpunten cadeau te hebben gegeven: 'Het eerste kwam na een overtreding die niet bestond, aan het tweede ging een handsbal vooraf. Als je de herhalingen op de tv ziet, zul je zeggen: Van Gaal heeft gelijk.'

Kritiek op het systeem-Van Gaal richt zich vooral op allesoverheersende rol van de spelverdeler. De coach had een gerenommeerde in de figuur van Guardiola, maar die voldeed in zijn ogen niet. Hij verving hem voor de jonge Xavi, die echter onlangs publiekelijk de coach afviel en daarmee zijn plaats verspeelde. Van Gaal koos voor Ronald de Boer, maar die kon in het Bernabeu zijn ploeg niet sturen. Hoewel de theorie wil dat de drie spelers elkaar uitsluiten, stonden zij zaterdag in de tweede helft plotseling alle drie in het veld, in een fase waarin al niets meer te redden viel.

Barcelona betrad het Madrileense stadion met een zenuwaanval en voordat de knieën opgehouden hadden te knikken, had de ploeg twee doelpunten achter de kiezen. Doelman Arnau, de meest nerveuze van het stel, verkeek zich op een vrije trap van Roberto Carlos, die als gebruikelijk met de ogen dicht van veertig meter afstand schoot. Een klein kwartiertje later benutte Anelka de chaos in de verdediging van Barcelona voor het fabriceren van zijn eerste competitietreffer in Spaanse dienst.

Dank zij de medewerking van de scheidsrechter, aldus Van Gaal. 'Maar ik zeg ook dat Arnau die bal had moeten stoppen, en bij het tweede doelpunt hadden de spelers niet moeten stoppen en reclameren voor een handsbal van Morientes.' In feite was de wedstrijd al na een kwartier bekeken.

De tweede helft was een lijdensweg voor Barcelona. Binnen de kortste keren draaide Morientes zich vrij voor het doel en scoorde 3-0, terwijl een doeltreffende lob van Raul in dezelfde minuut ten onrechte werd afgekeurd. Real greep met beide handen de gelegenheid de crisissfeer van dit seizoen te vergeten en liet onder leiding van Redondo en Guti Barça alle hoeken van het veld zien op het ritme van de 'olé's' uit 80 duizend kelen. De echo van die hatelijke klanken zal Van Gaal ongetwijfeld terughoren bij zijn volgende optreden in het Camp Nou.