NieuwsGrensoverschrijdend gedrag turnwereld
Tuchtrechter buigt zich over 43 zaken van ‘grensoverschrijdend gedrag’ in turnzaal
Sinds eind juli zijn er 130 meldingen van ‘grensoverschrijdend gedrag’ geweest in het Nederlandse turnen. Daarvan zijn er 43 doorverwezen naar de tuchtrechters van het Instituut Sportrechtspraak ISR. Directeur Marieke van der Plas van de gymnastiekunie KNGU openbaarde deze cijfers dinsdag op het Nationaal Sportcentrum Papendal.
De geplaagde sportbond, in opspraak sinds deze zomer tientallen turnsters met de hashtag #ikbeneenvanhen van wangedrag door trainers in de Nederlandse turnzalen getuigden, heeft eigenhandig de term melding geschrapt, omdat het te veel op aangifte lijkt en spreekt daarom voortaan van ‘contact’. Van der Plas: ‘Dit contact staat voor een klacht, signaal, ervaring of een vermoeden van grensoverschrijdend gedrag.’
De zogenoemde contacten, gericht tegen meer dan honderd personen, komen volgens een inventarisatie voort uit een periode van 35 jaar. De meeste gaan over misstanden in het door jonge meisjes gedomineerde vrouwenturnen. De periode, waarover gemeld wordt, loopt van 1986 tot en met 2020. Er is één geval uit de jaren zeventig. De meeste uitwassen dateren volgens de KNGU van voor 2012.
Van die jaren – nadien is de aanpak van met name het topturnen pedagogisch omgeturnd – is nauwelijks iets geboekstaafd in de kringen van de KNGU. Directeur Van der Plas moest eerder deze maand toegeven dat rapportage, gesprekken en getuigenissen van mentale en fysieke mishandeling niet zijn terug te vinden. Dat het bredere, wetenschappelijke onderzoek, door hoogleraar Marian Olfers namens onderzoeksbureau Verinorm, vooralsnog slechts vanaf 2014 plaatsvindt, heeft met de beschikbaarheid van mailadressen te maken.
Die van voor 2014 bestaan niet meer in de databank van de KNGU. Pijnlijk, zo moest Van der Plas toegeven. Zij moedigde gymnasten aan via een link op de website van de KNGU hun ervaringen van voor 2014 te delen. Het wetenschappelijke onderzoek, waarvoor 17 duizend leden uit alle gymnastiektakken via de mail zijn aangeschreven, begon op 1 september. Het zou eind dit jaar klaar dienen te zijn, maar dat wordt einde eerste kwartaal 2021.
Het wetenschappelijk onderzoek loopt naast het onderzoek van het Instituut Sportrechtspraak, ISR. Dat heeft van de 43 als ernstig aangemerkte recente ‘contacten’ er acht in behandeling; 35 zitten nog in de pijplijn. Twee misdragingen uit een verder verleden zijn ook ondergebracht bij ISR.
Die overkoepelende tuchtcommissie van de Nederlandse sport hanteert haar eigen tempo. Alle topcoaches van het Nederlandse vrouwenturnen zijn op hun gedragingen beoordeeld. Een algemeen als pedagogisch verantwoord aangemerkte coach als Wolther Kooistra van het Amsterdamse Turnz mocht pas na drie weken wachttijd zijn werkzaamheden met pupil Sanna Veerman hervatten, in de centrale trainingshal van de KNGU te Nijmegen.
Daar ontbreekt nog steeds de Bossche coach Nico Zijp. Hij is door een ordemaatregel niet in staat training te geven aan zijn pupil en olympisch selectielid Tisha Volleman. Zij traint wel af en toe in Nijmegen, onder de hoede van de eerder op non-actief gestelde bondscoach Gerben Wiersma.
