Trainer Edward Sturing is bezig aan zijn vijfde interimklus bij Vitesse

Trainer Edward Sturing is bezig aan zijn vijfde interimklus bij Vitesse. ‘Een elftal volgens jouw denkwijze weer aan de praat krijgen geeft me de meeste voldoening.’

Volgens Edward Sturing heeft Vitesse maar één clubicoon, de in 2013 overleden oud-prof en trainer Theo Bos. ‘Een echte Arnhemmer, een kind van de club.’ Maar ook naar Sturing is een tribune vernoemd in de Gelredome, de voormalige rechtsback (56) heeft al ruim dertig jaar een geel-zwart hart.

Met een 3-1-zege op Fortuna Sittard begon Sturing zaterdag aan zijn vijfde periode als interim-coach van Vitesse. Nadat de Russische trainer Leonid Sloetski in december was opgestapt, werd Sturing in december gevraagd om de ploeg tot de winterstop te begeleiden. Aanvankelijk wees hij het verzoek af, hij bleef liever jeugdtrainer. Maar toen hij tijdens zijn vakantie in Dubai opnieuw werd gebeld, bezweek hij voor de verleiding om het jaar af te maken.

Interim I 1999

‘Noem mij maar Adje, Adje Interim’, waren de gevleugelde woorden van oud-coach Leo Beenhakker, toen hij het weer eens overnam bij Feyenoord. Wat is het handelsmerk van ‘Adje’? Sturing: ‘Elk mens is uniek, een nieuw gezicht voor de groep brengt een andere dynamiek met zich mee. Een interim-trainer heeft geen geheim, je pakt het op en probeert een spelersgroep nieuwe energie te geven. Je begint immers meestal in een crisissituatie.’

In 1999 voelde zich Sturing zich nog bijna speler, toen hij na het ontslag van Herbert Neumann als interim-coach voor de leeuwen werd gegooid. De ervaren oud-doelman Jan Jongbloed werd zijn assistent. ‘Ik stopte op mijn 35ste als speler, twee jaar later stond ik voor de groep. Ik werkte plotseling met een generatie, waarmee ik nog had gevoetbald.

‘Nu zou ik van alle spelers de vader kunnen zijn, het is een kapitaal verschil. Ik heb het vier, vijf weken gedaan. Toen ik stopte, had ik bijna een burn-out. Er kwam zoveel op me af, coachen is een ervaringsvak. En ik had nul ervaring.

‘Jonge, getalenteerde trainers stappen soms te hoog in en stoten hun neus. Je moet niet alleen nadenken over voetbal, maar ook leren om een manager te zijn en mensen aan te sturen. Jongbloed en ik hebben het samen goed opgelost, maar we waren blij toen de klus voorbij was.’

Interim II 2001

Ronald Koeman verhuisde voor de winterstop van Vitesse naar Ajax, onder leiding van Sturing kwalificeerde de club zich voor Europees voetbal. De huidige assistent Tim Cornelisse was rechtsback, Dejan Stefanovic de leider van de defensie. En een jonge Theo Janssen manifesteerde zich als getalenteerde middenvelder. ‘Het was anders dan de eerste keer als interim, ik heb veel geleerd van Koeman.

‘Ronald gaf zijn assistenten veel verantwoordelijkheid. Ik weet nog dat hij de tegenstander in de toenmalige Uefa Cup ging bekijken. Ik moest de ploeg voorbereiden op de thuiswedstrijd tegen Ajax. Ik vond het geweldig dat hij mij die ruimte gaf, terwijl ik als trainer juist moeite heb met delegeren. Ik hou graag alles bij me.

‘We waren bijna van dezelfde leeftijd, maar je zag aan alles dat Ronald op een hoger niveau had gespeeld. En van al zijn toptrainers ook iets had overgenomen. Ronald is ook met zijn kop tegen de muur gelopen, heeft geleerd van zijn fouten en is daardoor een betere trainer geworden. Voor mij is het een cruciale periode geweest.’

Interim III 2003

Sturing: ‘Na het behalen van Europees voetbal in 2002 werd Mike Snoei de nieuwe hoofdtrainer, ik ging verder als hoofd opleiding. Mike deed het uitstekend op Europees niveau, Vitesse versloeg Rapid Boekarest en Werder Bremen en werd door Liverpool uitgeschakeld in de Uefa Cup. Het had zijn weerslag op de competitie, in maart 2003 stonden we er slecht voor en werd Mike ontslagen.’

Het water stond de club aan de lippen tot de gemeenteraad instemde met een reddingsplan van 29 miljoen euro, waarbij de Gelredome werd overgenomen. ‘Vitesse was zo diep gezonken dat ik min of meer de opdracht kreeg om de club te redden. Ik was destijds coach van de A1-junioren, jongens als Nicky Hofs, Michael Dingsdag en Stijn Schaars werden versneld doorgeschoven naar het eerste elftal. Er was geen geld om ervaren spelers aan te trekken.

‘Pas in de laatste wedstrijd waren we definitief veilig door een zege op Willem II, waarna ik hoofdtrainer werd. Vanwege de financiële problemen werden nog meer spelers verkocht. We eindigden in 2004 op de 16de plaats en moesten nacompetitie spelen.’

Handhaven in de eredivisie was essentieel voor de toekomst van de club, misschien had Vitesse na een degradatie niet meer bestaan. ‘Eerste divisie in de Gelredome was ondenkbaar. De druk was enorm. Ik besefte dat bij degradatie banen verloren zouden gaan, die verantwoordelijkheid woog zwaar. De steun van de supporters is nooit zo groot geweest als in die jaren.

‘We speelden de laatste wedstrijd van de nacompetitie tegen VVV, maar dit keer was Venlo geel-zwart door het Vitesse-legioen. Mijn vader stond naast me op het veld te huilen, toen we het hadden gered. Die momenten vergeet ik nooit meer. Hij is er helaas niet meer, mijn vader was altijd mijn grootste fan. Hij kijkt vast nog met me mee. Al denk ik dat hij nu al niet had kunnen slapen van de spanning.’

Interim IV, 2018

Met coach Henk Fraser behaalde Vitesse in 2017 de eerste prijs in de clubhistorie door de KNVB-beker te winnen. In april 2018 werd Fraser ontslagen, waarna Sturing voor de vierde keer als tussenpaus fungeerde. ‘De cultuur van een club wordt bepaald door de mensen die er werken. En die cultuur is in de ruim dertig jaar dat ik bij Vitesse werk wel zes of zeven keer veranderd.

‘Je kunt Vitesse niet meer vergelijken met de club van 25 jaar geleden onder leiding van oud-voorzitter Karel Aalbers. Met de verschillende Russische eigenaren werd Vitesse een andere club met een andere structuur. Ik zit er wel het langst van allemaal, in die zin ben ik een cultuurbewaker. Maar ook ik moest de nieuwe identiteit van Vitesse ontdekken bij mijn terugkeer in 2014.

‘Fraser heeft fantastisch werk geleverd bij Vitesse, onze relatie was prima. Toen de resultaten wegvielen in 2018 hoorde je mensen om de club al zeggen: Sturing moet het overnemen. Het pakte goed uit. Ik dacht niet heel anders over voetbal dan Henk, ik probeerde er wat schwung in te brengen. We wonnen de play-offs, maar de credits gaan ook naar Henk en de spelersgroep.’

Interim V, 2020

Op het trainingscomplex van Vitesse op Papendal is Nederlands weer de voertaal. De club blijft in Russische handen, maar de ‘Russificatie’ onder aanvoering van Sloetski en zijn landgenoten in de staf is teruggedraaid. In de trainerskamer zitten nu alleen nog Nederlandse trainers, aldus Sturing. ‘Het maakt de communicatie wel zo eenvoudig. Ik wilde dezelfde staf als in 2018, gelukkig werkten al die mensen nog bij de club. Ik heb toen prima met ze gewerkt.’

In de Russische enclave voelde Sturing zich niet op zijn gemak. Daarom wilde hij niet langer assistent van Sloetski zijn. ‘Ik zat met vier Russen in de trainerskamer, logisch dat zij Russisch met elkaar spraken. De communicatie verliep moeizaam.

‘Ik hoorde in het Russisch soms namen van spelers voorbij komen zonder te weten waarom het ging. Linssen? Heeft hij goed getraind? Is er iets met hem? Ik moest er naar gissen. Dat kon ik moeilijk accepteren. Sloetski gaf me gelijk. Ik besloot dat de Russische trainers het samen moesten doen en keerde terug naar de jeugd.’

Als tijdelijke vervanger van Sloetski trachtte Joseph Oosting zijn ploeg offensiever te laten spelen. Het was pijnlijk om te zien dat bij de spelers reeds na twintig minuten de energie uit de benen liep. Sturing: ‘Daar loop ik ook tegenaan, in fysiek opzicht hebben we nog een inhaalslag te maken. Ook in de slotfase tegen Fortuna Sittard was het overleven. Het is niet zo dat de spelers geen krachttraining hadden gedaan, het lag vooral aan de speelwijze.

‘Onder Sloetski was het vooral teruglopen, wachten en toeslaan in de counter. Het vergt minder energie dan initiatief nemen en druk zetten op de tegenstander. Onze speelstijl is nu explosiever, het kost meer kracht. Ik wil Vitesse aantrekkelijk laten voetballen, met creatieve spelers als Bazoer en Tannane kan dat ook.

‘De bezoekersaantallen bij Vitesse zijn extreem teruggelopen, van 18 duizend naar gemiddeld 14 duizend. Het moet de club zorgen baren. We krijgen alleen meer supporters in de Gelredome als ze een dominant en aansprekend Vitesse zien. Natuurlijk is het gekoppeld aan de resultaten. Als we heel naïef naar voren stormen en vier keer verliezen, krijg ik dezelfde problemen als Leonid Sloetski.

‘Een elftal volgens jouw denkwijze weer aan de praat krijgen geeft me de meeste voldoening. Maar het vervelende van een interim-periode is dat het net lijkt of je over het graf van een ander regeert. Ik maak het seizoen af en keer dan weer terug naar de jeugd.

‘De nieuwe trainer zou kunnen denken: oh, die Sturing is er ook nog. Alsof zijn vervanger alweer klaar staat. Het is een onprettige gedachte. Ik kan me voorstellen dat het voor al die coaches soms lastig was om mij tegen te komen bij Vitesse. Uiteindelijk overheerste bij mij het gevoel: ik doe het voor mijn club.’