Sportjurist Hugo Wolterink: ‘City brengt schade toe aan geloofwaardigheid van de Premier League’

Het feit dat de Premier League zelf de succesvolste club van de laatste jaren uit de hoogste Engelse competitie met meer dan honderd klachten in de beklaagdenbank heeft gezet, is een veeg teken. ‘Ik schrok ervan. Het zijn waanzinnig veel beschuldigingen en het is daarmee een smet op de hele competitie’, zegt sportjurist Hugo Wolterink (27), die gespecialiseerd is in de financiële verhoudingen in het Europese voetbal. ‘Deze stap is geen lichtzinnig besluit van de Premier League, terwijl die stap schade toebrengt aan de geloofwaardigheid van de competitie.’ Wolterink won vier jaar geleden een prijs met zijn masterscriptie voor onderzoek naar zogenoemde salarycaps en financiële regels in het voetbal.

Andere Engelse topclubs hopen stilletjes op een straf voor City, dat volgens de Premier League de regels van Financial Fair Play heeft ontweken. Gevolg van de verrijking aan de Britse top, met miljarden aan buitenlands geld, is dat andere clubs, ook van buiten Engeland, elkaar opjagen in een financiële strijd die het voetbal bijna ruïneert. Juventus kreeg onlangs vijftien punten in mindering voor gesjoemel, ook met transfergelden. Wolterink: ‘Barcelona heeft inkomsten uit de toekomst al geïncasseerd, waardoor de club nu succesvol moet zijn om niet in problemen te geraken. Barcelona is een kat in het nauw. Clubs maken de raarste capriolen om ontwikkelingen bij te benen.’

Geen land kan tippen aan de inkomsten van Engeland, waar ook de tv-rechten miljarden opleveren. De competitie mag zich verheugen in mondiale populariteit. ‘De Premier League is al een soort Super League’, aldus Wolterink, met betrekking tot de vooralsnog mislukte afsplitsing van twaalf Europese topclubs in een supercompetitie.

‘Inkomsten werden opgeblazen’

Wolterink is sinds zijn afstuderen werkzaam als advocaat en publiceert geregeld in tijdschriften met een sportjuridische achtergrond. ‘De naam van het door de Uefa geïntroduceerde Financial Fair Play suggereerde meer eerlijkheid, maar die is er niet gekomen. Het systeem was niet slecht, maar bleek in de praktijk regels te omzeilen. Het bleef een kat- en muisspel waarbij juristen zochten naar mazen in de regels. Inkomsten werden opgeblazen, uitgaven op kunstmatige wijze beperkt.’

City, dat een paar jaar geleden bij de Uefa een zware straf wist te voorkomen door zich na het vonnis te wenden tot het internationale sporttribunaal CAS, geholpen door het feit dat de vergrijpen waren verjaard, wordt nu door de Premier League zelf aangepakt. ‘Dat de Premier League zover gaat, in een zaak die jaren kan duren en negatief is voor het imago, zegt genoeg.’ Sponsorbedragen van de club, eigendom van de familie van sjeik Mansour uit Abu Dhabi, zijn mogelijk op oneigenlijke wijze opgepompt tot irreële hoogten.

De Uefa verving Financial Fair Play inmiddels door een ander systeem, de Financial Sustainability Regulations, waarbij clubs in de komende jaren, via 90 en 80 procent, nog maar 70 procent van de totale omzet mogen uitgeven aan alles rond het voetbalteam zelf.

Of dat veel zal veranderen? Het is voor puissant rijke nieuwkomers als Newcastle United, overgenomen door een conglomeraat uit Saudi-Arabië, mogelijk moeilijker aan te pikken bij de absolute top. Zo’n club zal de totale omzet tot oneigenlijke proporties dienen op te voeren, om hoge lonen te verantwoorden. ‘Toch zal de ongelijkheid blijven’, verwacht Wolterink. ‘De status quo blijft gehandhaafd.’

Ongelijkheid verder vergroten

De nieuwe Champions League, vanaf 2024, zal de ongelijkheid nog verder vergroten. Er komt een normale ranglijst met 36 deelnemers, die minimaal acht duels spelen. Het prijzengeld stijgt fors. Wie niet meedoet, zal ook in de nationale competities meer achterstand oplopen. In tal van nationale competities is de spanning door de verdeling van het Europese geld al afgenomen. Ook de topclubs in Nederland zullen deze zomer, op hun niveau, miljoenen investeren om in de eredivisie van seizoen 2023-2024 bij de beste twee te eindigen. Nederland mag in 2024 vermoedelijk twee clubs inschrijven, dankzij de prestaties van de clubs in de afgelopen seizoenen.

De dreiging van een Super League blijft bestaan, al zal een gesloten competitie niet worden toegestaan binnen het sportsysteem van de Uefa. De Europese bond probeert nieuwe tactieken van clubs te ontrafelen. Zo bood Chelsea deze winter aan nieuwe spelers contracten van 8,5 jaar, om kosten te spreiden over een langere periode. ‘De Uefa wil een maximumtermijn van vijf jaar.’ Wolterink kijkt ook naar Amerikaanse modellen van gesloten competities en salarisgrenzen, hoewel die moeilijk zijn in te voeren in Europa. ‘Ik ben voorstander van een ‘luxury tax’. Clubs die regels breken, storten een boete in een pot die wordt verdeeld onder de clubs die de regels niet overtreden. Clubs met een gezond financieel beleid krijgen zo een beloning, terwijl de kloof kleiner wordt.’