Showzwemwedstrijd ISL jaagt verdiensten van zwemmers op

Ophitsend commentaar, spectaculaire lichtshows, zwemmers die de longen uit hun lijf schreeuwen voor hun teamgenoten. Veel Amerikaanser kon de finale van de International Swimming League (ISL), een nieuwe zwemcompetitie waarbij teams van topzwemmers het tegen elkaar opnemen, niet zijn.

Dat showzwemmen is precies wat de sport nodig heeft, denkt Femke Heemskerk. Zij was de enige Nederlandse deelnemer aan het finaleweekend in Las Vegas, vrijdag en zaterdag, en won met haar team Energy Standard de eindprijs. Ranomi Kromowidjojo, Kira Toussaint en Arno Kamminga deden dit jaar ook mee aan de nieuwe zwemcompetitie maar zij haalden de finale niet.

Alleen de top

In de ISL is alles anders. Alleen de crème de la crème van het zwemmen is welkom in het bad. Wereldtoppers komen niet voor hun land uit maar voor een internationaal team, man en vrouw gemixt. Zwemmers werken in rap tempo nummers achter elkaar af. Ze halen met een overwinning punten voor hun ploeg, niet voor zichzelf.

Heemskerk was vooral te spreken over de skins, een afvalrace met acht zwemmers waarvan de vier snelste zwemmers nog een keer tegen elkaar mogen. Er blijven twee zwemmers over die in een man-tot-mangevecht bepalen welke ploeg de punten krijgt. Zo wordt zwemmen leuker, denkt Heemskerk. ‘Zwemmen heeft soms nog een suf imago. Het zijn zoveel afstanden en we zien er onherkenbaar uit. Dit gaat allemaal snel achter elkaar door. Voor ons is het heel zwaar, maar voor het publiek is het heel tof.’

Miljardair Grigorishin

Belangrijker misschien nog: de prijzenpot is goed gevuld. De wedstrijd wordt buiten de structuur van wereldzwembond Fina georganiseerd en wordt bijna volledig gefinancierd door de schatrijke Konstantin Grigorishin, een Oekraïense zakenman die rijk is geworden in de metaalindustrie. De miljardair verveelde zich tijdens de wedstrijden van zijn zoon Ivan, een getalenteerd wedstrijdzwemmer die bij een universiteit in Amerika zwom.

Grigorishin is een groot sportliefhebber en heeft een droom om zwemmen te moderniseren. Hij stopte 25 miljoen dollar in de organisatie van het evenement. Vier miljoen dollar ging naar de zwemmers zelf via de prijzenpot. Volgend jaar komen er nog twee teams bij, waardoor er dan tien ploegen tegen elkaar strijden.

Met nieuwe wedstrijden zoals de ISL kan er nu geld verdiend worden met zwemmen. Ook op de World Cups van wereldzwembond Fina worden tegenwoordig astronomische geldbedragen uitgereikt. Als een reactie op de komst van de ISL verhoogde de bedreigde monopolist Fina meteen het prijzengeld op de WK kortebaan in China van vorig jaar. Er ging meer dan een miljoen dollar bij. De 1,1 miljoen dollar premie werd verhoogd tot 2,1 miljoen dollar.

Ook kwam er een nieuwe, met de ISL vergelijkbare competitie, vanuit de Fina: de Champions Swim Series. Daar leverde een individuele zege zelfs 10.000 dollar op. Er zat in totaal 4 miljoen dollar in de pot.

Rijke sportbond

De Fina zal er niet door in financiële problemen komen. De wereldzwembond is een van de rijkste sportbonden vanwege de sponsorinkomsten via het Internationaal Olympisch Comité. Zwemmen trekt niet altijd volle stadions op de EK en WK’s maar is op de Olympische Spelen nog altijd een van de best bekeken sporten.

Met een grote prijzenpot op verschillende toernooien profiteren de zwemmers daar nu steeds meer van. Inge Dekker was in 2014 nog verbaasd toen ze plotseling 150 duizend dollar op haar bankrekening kreeg. De nu gestopte zwemster koos er in dat jaar voor om in veel wedstrijden te zwemmen in plaats van lange periodes te trainen. Ze vloog de hele wereld af voor de World Cups en won daarin veel geld.

De Hongaarse alleskunner Katinka Hosszú, die op veel verschillende zwemafstanden prijzen wint, is op die manier zelfs zwemmiljonair geworden. Zij is, samen met het Britse schoolslagfenomeen Adam Peaty, een van de aanstichters van de ISL.

De goed gevulde prijzenpotten bleven niet onopgemerkt bij de Nederlandse zwemploeg. Ook Femke Heemskerk, Ranomi Kromowidjojo, Kira Toussaint en Arno Kamminga komen graag in actie op wedstrijden zoals World Cups en de ISL. Kamminga brak dit jaar internationaal door met twee Europese titels op de EK kortebaan. Hij won dit seizoen meer dan een ton aan prijzengeld.

Kromowidjojo

Voor Kromowidjojo zijn de nieuwe wedstrijden een motivatie om haar zwemcarrière na Tokio mogelijk te verlengen. Het gaat haar niet alleen om het geld. ‘Dit maakt zwemmen leuker. Het is iets nieuws en ik vond het gaaf dat ik daarbij was.’ De finale in Las Vegas kon ze niet meemaken. Haar ‘Iron team’, van topzwemster Hosszú, haalde de finale niet. Kromowidjojo sprong daarom maar in het zwembad de Drieburcht in Tilburg voor de NK kortebaan.

Ze won er de nationale titels op de 50 meter vrijeslag en de 50 meter vlinderslag. Kromowidjojo zwom voor de grap ook nog de estafette van de 4x200 meter vrije slag, waarop ze ook goud pakte. Haar bankrekening merkte daar verder niet veel van.