Schaatser Jorrit Bergsma wil na maanden kwakkelen weer scoren op het ijs

Als thuis een van de kinderen het bord niet leeg at, dan stopte Jorrit Bergsma het eten in zijn mond. ‘Als sporter heb je nu eenmaal altijd honger’, zegt hij. Dat was niet zo slim, vindt hij nu. De griep- en verkoudheidsklachten die hem parten speelden in november en december heeft hij waarschijnlijk van zoontje Brent (4) of dochter Barbara (2) opgepikt. Nu, met de NK afstanden voor de boeg, wil hij dat vermijden.

Bergsma begon dit schaatsseizoen met ambitie en met spanning. Na dertien jaar bij coach Jillert Anema was hij overgestapt naar de Jumbo-Vismaploeg van Jac Orie. ‘Je wilt toch weten of je de goede stap hebt gemaakt. Jac is een goede coach, dat heeft hij wel bewezen, maar je denkt ook: past dat wel bij mij?’

Het eerste belangrijke weekend was hij in orde. Goed, hij werd bij de kwalificatiewedstrijden voor de wereldbeker tweemaal tweede achter Patrick Roest, maar zijn tijden op de 5 en 10 kilometer waren prima. ‘Ik liet daar wel zien dat ik nog mooie dingen in mijn mars heb.’

Kwakkelen

Vervolgens begon de ellende. Jarenlang bleef hij gevrijwaard van fysiek malheur. Meer dan 22 duizend rondjes van 400 meter maakte hij, op de marathons en op de langebaan. Veel meer dan ieder ander van de huidige generatie schaatsers. Veel meer ook dan leeftijdsgenoot Sven Kramer, die na de Spelen van Beijing met een moegebeukte rug stopte als schaatser.

Ondanks de veel hogere kilometerstand op zijn teller, en een wat tegenvallend resultaat op de Spelen (vierde op de 10.000 en vijfde op de 5.000 meter), kon Bergsma nog wel even door. Blessures bleven opnieuw weg, maar immuun voor de rondwarende griepvirussen van deze winter bleek hij niet. ‘Dit heb ik nog zo nooit meegemaakt.’

Veel jonge ouders zullen het herkennen: snotneus volgt op snotneus. ‘Ik zit natuurlijk met jonge kinderen en die nemen wel eens wat mee naar huis’, zegt Bergsma. Met koorts moest hij afzeggen voor de eerste wereldbeker in Stavanger. Hij keerde een week later in Heerenveen weer terug, maar kreeg niet snel daarna opnieuw koorts. ‘Ik heb daar echt een paar weken last van gehad.’

Anoniem in de B-groep

Pas vanaf de jaarwisseling is hij vrij van gezondheidsklachten. Ondertussen moest hij wedstrijden afzeggen. In de races die hij wel reed maakte hij weinig indruk, al was het maar omdat de meeste zich in de anonimiteit van de B-divisie voltrokken.

Met een glimlach geeft hij toe dat die kwakkelmaanden niet makkelijk waren. Bergsma praat niet gemakkelijk over zijn gevoel. Hij is nuchter en schuchter ineen. ‘Ik heb er wel om gebaald’, is zijn samenvatting.

Hij wilde ook wel weten of de aanpak van Orie effect had. Het gaat er bij de Jumbo-ploeg namelijk heel anders aan toe dan hij gewend was. Onder Anema ontwikkelde hij zich van verlegen marathonschaatser tot een vaste waarde op de langebaan met olympisch goud op de 10 kilometer in Sotsji (2014). Ondanks dat bleef hij altijd een beetje een ‘marathonner’, al was het maar omdat die discipline diep in de trainingsvisie van Anema gebakken zat.

Bij Orie is zijn ontwikkeling tot langebaanschaatser compleet. Hij rijdt voor zijn nieuwe sponsor nog steeds af en toe marathons, maar hij merkt aan zijn lijf dat hij nu echt een langebaanschaatser is.

‘Ik voel meer kracht’

Het schaatsen voelt anders nu hij regelmatig in een sliertje Jumbo-mannen over het ijs gaat en niet langer het gros van de ijstrainingen solo doet. Hij merkt het omdat hij veel meer fietst, en harder ook. Dat geeft hem een ander soort kracht op het ijs. ‘Ik voel meer macht.’

Zijn oude aanpak is niet helemaal overboord. Omdat hij een unieke stijl heeft, veel zwierender dan anderen, doet hij sommige trainingen op het ijs nog wel alleen.. ‘Sowieso doe ik dat bij het inrijden, even een paar rondes mijn eigen slag pakken.’ Hij is de enige in het team die dat zo doet.

De laatste weken begint hij zich sterker en sterker te voelen, merkt hij hoe de aanpak van Orie werkt. Dat stelt hem gerust. ‘Ik vind het heel interessant dat ik nu goed rij met een heel ander programma. Het is niet zo dat mijn vorige ploeg iets magisch was, of dat dat alleen bij mij paste.’

Griep en verkoudheid gaan nog altijd rond. Niet voor niets meldt de persman van de Jumbo-ploeg dat bij interviews geen handen mogen worden geschud. En dat journalisten met verkoudheids- of griepklachten thuis moeten blijven. Bij het gesprek van afgelopen woensdag, zijn 37ste verjaardag, ontschiet het Bergsma even. Uit gewoonte steekt hij zijn hand uit als hij gefeliciteerd wordt. Net op tijd breekt hij de beweging af.

Bergsma is voorzichtiger geworden. Niet dat hij zich van zijn kinderen afzondert. Dat gaat nu eenmaal niet. Een verdrietig hummeltje verdient een knuffel, snotterig of niet. Maar dat kliekje op het kinderbordje? Dat gaat tegenwoordig wel de vuilnisbak in. ‘Want dat is vragen om problemen.’