WielrennenRonde van Italië
Pas als de Etna zwijgt, moet je je zorgen maken
De Etna, de rokende vulkaan op Sicilië, is vandaag het eindpunt van de zesde etappe van deze editie van de Giro. Het is de vijfde keer dat de strenge meesteres is opgenomen in de ronde. Vorig jaar werd de vulkaan ook al beklommen en schreven verslaggevers Jarl van der Ploeg en Just Fontein dit stuk.
Af en toe bromt ze, zegt de Siciliaanse wielrenner Paolo Tiralongo (39). Een bulderend gestommel stijgt op vanuit de diepte, gevolgd door een doffe trilling en wat pufjes rook. Maar, zo zegt de Astana-renner over 'zijn berg', het is de stilte daarna die de Etna indrukwekkend maakt.
Zo stil hoor je het niet vaak.
De rokende vulkaan,verontrustend en ongerijmd, vormt vandaag het slotdecor van de eerste bergetappe in de Giro d'Italia. Het is de vierde keer in de Giro-geschiedenis dat de vulkaan beklommen wordt, maar het blijft een speciaal moment voor veel Sicilianen, zegt Tiralongo.
De renner groeide op in Avola, een dorpje in het diepe zuiden van het eiland dat vooral bekend is van de stevige rode druif die er groeit: de Nero d'Avola. Vanuit zijn huis zag hij de vulkaan een jeugd lang sputteren en bibberen, precies zoals de Etna voor zoveel Sicilianen onderdeel vormt van hun horizon.
'Van Siracusa tot Trapani, van Palermo tot Messina. Zelfs de Calabrezen zien hem vanuit de verte', zegt Tiralongo. 'De Etna is een spektakel. De Etna is een berg waar iedere Siciliaan naar kijkt. De Etna is de strenge meesteres van dit eiland.'
Tiralongo noemt de Etna ook liefkozend 'mijn tweede huis', zo vaak beklom hij de vulkaan al. Vroeger als kind om te skiën of te wandelen, later in wedstrijdverband te fiets. Tientallen keren reed hij omhoog. Ook dit seizoen nog.
Tijdens een trainingskamp in voorbereiding op de etappe van vandaag leidde hij zijn ploegmaats als een volleerd sherpa richting de krater. Begeleiding is hier nodig, zegt Tiralongo. 'Als je de Etna voor het eerst opgaat, overvalt ze je. En dan vooral die stilte.'
Er gaat iets dreigends uit van die stilte, zegt hij. Het is de afwezigheid van een geluid dat op ieder moment kan losbarsten. En soms ook losbarst. Zo ging het tijdens de Giro-etappe in 2011 bijna mis. Daags daarvoor barstte de vulkaan uit, zodat de as nog op de weg lag toen Tiralongo's teamgenoot Alberto Contador er, omhoog dansend op de vulkaan, een voorschot nam op zijn eindoverwinning.
Ook dit jaar was het spannend. Eind januari werden de scholen aan de voet van de vulkaan nog uit voorzorg geëvacueerd omdat de krater begon te roken en er in korte tijd zestig aardbevingen werden geregistreerd. In maart vielen er zelfs meerdere gewonden bij een uitbarsting.
'Ach', zegt Tiralongo daarover. 'Wij Sicilianen zijn eraan gewend soms iets te voelen. We zijn eraan gewend dat ze zo nu en dan iets uitspuugt en soms wat rook naar beneden laat waaien.'
Als Italiaanse wielrenners hun bergen beklimmen, doen ze dat in stilte. Als ze hun bergen beschrijven, worden ze poëten. Zo beschrijft Tiralongo de vulkaan alsof het een vrouw is. Of beter: een dame.
'Als je tussen het fietsen door even inhoudt, kun je haar horen ademen', zegt hij. 'De Etna is een berg die ademt. Dat is helemaal niet erg. Pas als ze zwijgt, moet je je zorgen gaan maken.'
Mooie Mario, dopingzondaar di Luca en de dood van God op wielen: Marco Pantani
De honderdste Giro d'Italia moet de Ronde van heel Italië worden. Wij reisden langs het parcours en verzamelden de mooiste verhalen.
Van de Etna, de meesteres van Italië, naar Messina, op visite bij de trotse ouders van Vincenzo Nibali. Even langs in de werkplaats van Danilo Di Luca en duik in het leven van Mario Cipollini. 'Mooie Mario' was snel, gladjes, overdreven charmant en ijdel vanaf zijn geëpileerde wenkbrauwen tot zijn geveilde kleine teen, maar ook smaakvol, prachtig gevormd en behept met een fantastische geschiedenis.
Maar het Italiaanse wielrennen is ook doping en de mysterieuze dood van Marco Pantani, was het zelfmoord of de maffia?
Hier vindt u alle verhalen.