Oranje moet bij de Duivels te biecht gaan

In de hitparade der voetballanden is de omkering opvallend: sinds de vorige interland tussen België en Nederland, in augustus 2012, steeg België van 53 naar 4 op de FIFA-ranking. Nederland zakte van 8 naar 20.

Het is alsof België een nieuwe, dampende hit is op het voetbalpodium, terwijl Nederland een deuntje is dat langzaam van de hitladder verdwijnt. In zekere zin is dat ook zo, maar ook weer niet helemaal, want België stond zelfs een tijdje 1 op de ranglijst en Nederland 26, in juli en augustus. 'Oh, is België weer gezakt', reageerde bondscoach Danny Blind vorige week, toen de Belgische Nieuwsblad-verslaggever Gert Gysen hem een vraag stelde over de omkering. Met een lach: 'Dat is positief voor ons.'

Hoe de stand ook is, Nederland heeft sinds 1997 niet meer gewonnen van België. De oefenwedstrijd vanavond in de Arena zou kunnen uitdraaien op een oorwassing, een schrobbering. Van de Nederlanders, door de Belgen, wel te verstaan. Nederland oefent voor een cruciaal WK-kwalificatieduel met Luxemburg, niet eens meer beschouwd als een logische zege, terwijl de Belgen Estland ontvangen, vermoedelijk een hapje tussendoor.

De Belgen zijn in hun WK-groep topfavoriet voor de zege en directe plaatsing voor Rusland. Nederland houdt al volop rekening met de tweede plaats en een play-off. Blind, dinsdag na de training in de Arena: 'Natuurlijk staat prestige op het spel, maar ik kijk ook naar de ranking, want daarbij komen de play-offs om de hoek kijken.' Mocht Nederland een goede nummer twee worden (de slechtste nummer twee van alle groepen is uitgeschakeld), dan is een zo hoog mogelijke positie op de FIFA-ranglijst van belang voor de sterkte van de tegenstander.

Zo zijn de verhoudingen, niet anders. Die selectie alleen al van de Belgen, met Roberto Martinez als charismatische bondscoach en Thierry Henry als assistent. Met al die mannen bij topclubs, met aanvoerder Kompany terug in de groep. Met middenvelders uit het topsegment: De Bruyne van Manchester City en Witsel van Zenit, die mogelijk vanaf de winterstop bij Juventus voetbalt. Met een bijna oneindige rij aanvallers: Lukaku, de broers Hazard, van wie Eden de topvorm van twee seizoenen geleden tentoonspreidt, Batshuayi, ook van Chelsea, Carrasco van Atlético. 'Waar spelen de Belgen?', stelde Blind zichzelf de vraag, om het antwoord zelf te geven: 'In de absolute top.'

De wedstrijd in augustus 2012, om terug te keren naar de omkering op de ranglijst, was een interessante ontmoeting, op het breukvlak van tijdperken. Bij Nederland was het EK totaal mislukt, was bondscoach Van Marwijk net ontslagen en vervangen door Louis van Gaal, die zijn debuut beleefde. Van Gaal had zijn spelers in een groepsgesprek de onvrede laten uitspreken, had de verdieping van het hotel in Noordwijk laten verbouwen tot een soort speelzaal van saamhorigheid, met tafeltennistafel en spelcomputer. Hij liet Van Rhijn, Maher, De Vrij, Viergever en Martins Indi debuteren in Brussel, stelde zijn vertrouwen in spits Huntelaar en hield Van Persie op de bank, die een dag later voor Manchester United tekende. Oranje verloor met 4-2.

Zo liep die wedstrijd dus, toen Oranje 8 was op de FIFA-ranking en België 53. 'Wij beschouwen deze wedstrijd als een kantelpunt', zegt verslaggever Gysen van het Nieuwsblad tegen Sneijder, op een maandag in Noordwijk. Hij vraagt de Nederlandse aanvoerder wat hij nog weet van die woensdag in Brussel. Ach, Sneijder weet nooit meer alles, of hij doet alsof hij het niet meer weet.

De Belg oppert voorzichtig dat Steven Defour hem op het middenveld helemaal uit de wedstrijd speelde. Maar Sneijder, destijds op het overlopen middenveld met Van der Vaart en De Jong, is een bravouremannetje: 'Defour heeft vervolgens nooit meer gespeeld.'

De Belgen zouden de wereld veroveren, dat was destijds zeker. Ze waren het beu om toernooien te missen, hetgeen ze sinds 2002 braaf hadden gedaan. Ze moesten zowaar een beetje opschieten met hun ontluikende gouden generatie. De een na de ander tekende voor een topclub. Blind: 'Ik was hoofd opleiding bij Ajax toen Vermaelen, Vertonghen en Alderweireld binnenkwamen, van GBA (uit Antwerpen). Amsterdam was niet zo ver voor ze, maar het was een grote stap naar een hardere wereld. Ze hebben doorgezet, Ajax I gehaald, en het vervolg van hun loopbaan is mooi.'

Het Koning Boudewijnstadion zat op 15 augustus 2012 vol en er hing een vreemde, anti-Hollandse stemming die omsloeg in euforie na de overtuigende Belgische zege. Blind: 'We stonden met 2-1 voor en verloren met 4-2. Een eyeopener was het zeker.'

Hoe het verder ging? De Belgen bereikten weliswaar twee keer de kwartfinale, op het WK van 2014 en het laatste EK, maar ze vielen toch een beetje tegen. Uitgeschakeld door Argentinië omdat ze te weinig durfden, en uitgeschakeld door Wales. De generatie van Nederland miste dan wel het EK, maar schoot op het laatste WK naar de sensationele derde plaats. Op het moment dat het er werkelijk om ging, beklijfde toch de zomerhit van Oranje.