Nieuws500 meter vrouwen

Onttroning in Inzell: ‘Sprintrakete’ Herzog troeft Kodaira eindelijk af op de 500 meter sprint

De Oostenrijkse Vanessa Herzog won vrijdag in haar tweede thuis in Inzell de 500 meter sprint bij de schaatsvrouwen.

Iwan Tol
Vanessa Hertog snelt naar de eerste plaats op de 500 meter.  Beeld Klaas Jan van der Weij / de Volkskrant
Vanessa Hertog snelt naar de eerste plaats op de 500 meter.Beeld Klaas Jan van der Weij / de Volkskrant

Haar naam stond al gegraveerd in de gouden medaille. Nao Kodaira, de Japanse wereld- en olympisch kampioen, begon op 11 november 2016 met haar zegereeks op de 500 meter en verloor nadien nooit meer op die afstand. Tot vrijdagmiddag in Inzell, het tweede thuis van Vanessa Herzog, die op de WK afstanden won in 37,12 seconden, acht honderdsten sneller dan Kodaira (37,20).

Het was de kroniek van een aangekondigde machtsovername. Het hele seizoen was het verschil minimaal tussen de 23-jarige Oostenrijkse en routinier Kodaira (32). Vorige week nog, bij de wereldbekerwedstrijd in Hamar, naderde ze haar Japanse rivale tot op twaalf honderdsten. Nog dichterbij kwam ze bij de wereldbeker in Heerenveen, eerder dit seizoen: zes honderdsten. Maar nooit lukte het om haar te verslaan.

Geen toeval

Dat het juist in Inzell wél lukte, was geen toeval. Herzog, luisterend naar de meisjesnaam Bittner, groeide op in Innsbruck, hemelsbreed slechts 115 kilometer van Inzell vandaan. Omdat de olympische ijsbaan van Innsbruck onoverdekt is en pas in november opengaat, bivakkeerde ze in haar jeugd met schaatsvereniging ‘Union Speed Skating Club’ hele zomers in de Max Aicher Arena. Ze noemt het haar ‘Zweite Heimat’.

Hoeveel uren ze er versleet? In het halletje naar de kleedkamers doet ze vrijdagmiddag een wilde gooi. ‘Duizenden, denk ik.’ Ook woonde ze drie maanden in een appartement in het Zuid-Duitse dorp, samen met haar Duitse teamgenotes Gabi Hirschbichler en Roxanne Dufter.

Op de vraag of ze een thuisvoordeel had gehad, knikte ze bevestigend. Het zat hem in kleine dingen, zei ze. Details. ’De bochten zijn hier bijvoorbeeld iets krapper. Je moet meer druk zetten om snelheid te maken.’ En dan ook nog al die vrienden en familieleden op de tribune, in een apart vak. ‘Ja, het was wel heel speciaal om hier te winnen.’

Relatieve anonimiteit

Waar Kodaira in Japan een nationale bekendheid is, daar kan Herzog in relatieve anonimiteit haar sport bedrijven. Kranten in Oostenrijk staan vol met skiën, schansspringen of anders wel met voetbal. Schaatsen komt daar pas ver daarna, al merkte ze wel dat de belangstelling toenam naarmate ze meer successen ging boeken.

‘Sprintrakete’ luidt inmiddels haar bijnaam, al ben je dat al snel in Oostenrijk. Op het afgelopen Oostenrijks kampioenschap, gehouden in Inzell, deden er slechts zeven schaatsers mee. Haar voorsprong op de 500 meter op nummer twee, Viktoria Schinnerl, bedroeg vier seconden.

Drie weken geleden, op het buiten­ijs van Collalbo, kroonde Herzog zich tot Europees kampioen sprint. Maar ja, toen deed Kodaira niet mee. Voor de wereldbekerwedstrijden die Herzog dit seizoen won gold hetzelfde: ze zegevierde alleen als de Japanse er niet was.

Kodaira heerste de afgelopen jaren op de sprintnummers. Het was haar krachtige afzet en diepe zit waarmee ze furore maakte. Met dank aan Marianne Timmer, onder wie ze vanaf 2014 twee jaar trainde om beter te worden. Omdat Timmer geen Japans sprak en Kodaira nauwelijks Engels of Nederland, converseerden de twee in beeldtaal. Zo ontstond de uitdrukking ‘boze kat’, waarmee Timmer de ideale houding voor de sprinter, dus met bolle rug, uitbeeldde.

Naast haar techniek was het vooral haar overgave, de bereidheid om de allerbeste te worden, waarmee ze het verschil maakte. Ze deed aan gevechtssporten en volgde trainingen bij olympisch worstelaar Saori Yoshida om controle over lichaam en geest te krijgen én te houden. Met succes: waar Kodaira ook reed, ze was altijd de snelste op de 500 meter.

Onverwacht

De onttroning in Inzell had ze niet zien aankomen, zei ze na afloop in de mixed zone in het Nederlands, een overblijfsel van die twee jaar onder Timmer. ‘Ik kijk alleen naar mezelf, let niet op anderen, dus ook niet op Vanessa.’ Sportief als ze is, feliciteerde ze Herzog. ‘Het is heel jammer dat ik niet heb gewonnen vandaag, maar Vanessa was de beste.’

Herzog woont nu in Ferlach, een stadje in Karinthië, nabij de Weissensee (‘Dat kennen jullie wel’). In de zomer doet ze aan skeeleren om haar conditie op peil te houden. Ze is regerend wereldkampioen. Ook deed ze deze zomer mee aan de Oostenrijkse kampioenschappen atletiek om zo bij het schaatsen explosiever te worden bij de start. Op de 4 x 100 meter behaalde ze een tijd van 12,07 seconden.

Het wierp vrijdag zijn vruchten af, want nog niet eerder had ze op 100 meter zo snel geopend dit seizoen (10,43). Ze was nerveus, maar had geen druk gevoeld. ‘De afgelopen dagen heb ik mijn telefoon uitgezet en die aan mijn man gegeven. Die heeft alles afgehandeld. Ik heb me helemaal gefocust op vandaag.’

Kodaira bleef na afloop beleefd lachen. Voor de afgezette koningin van de 500 meter zat er niets anders op dan haar wonden te likken. ‘Zaterdag is de 1.000 meter. Daar wil ik me laten zien.’

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden