Noorse voetballers zijn populair omdat ze zonder kapsones hun werk doen

Natuurlijk weet Erik Nevland nog hoe hij het eerste doelpunt maakte in de Euroborg in 2006 bij de opening van het stadion, tijdens FC Groningen - Heerenveen: ‘Levtsjenko speelt me aan. Ik sta met de rug naar de goal. De verdediger glijdt uit. Ik draai en schiet. Best een slecht schot, maar de bal ging via de paal binnen. Het was een emotioneel moment.’

Nevland groeide uit tot cultspeler van Groningen, in een tijd dat Noren nog redelijk zeldzaam waren in de eredivisie. Tegenwoordig is hun aanwezigheid vrij normaal. Negen spelers in de eredivisie, en anderen als Oppegard en Kjølø een klasse lager bij Jong PSV. Bij Feyenoord is nieuweling Marcus Pedersen de onvermoeibare rechtsachter met aanvallende impulsen. Fredrik Aursnes, ook net aangetrokken, maakte vorige week zijn debuut tegen Willem II en voetbalde op het middenveld alsof hij al tijden bij de club zit.

Bij AZ is Fredrik Midtsjø al jarenlang de bewaarder van balans op het middenveld, is de deze zomer vertrokken rechtsachter Jonas Svensson vervangen door een andere Noor, Aslak Fonn Witry en verwacht de club de doorbraak van aanvaller Hakon Evjen. Technisch directeur Max Huiberts: ‘Noord-Europeanen zijn snelle aanpassers en veelal stabiele persoonlijkheden. Ze investeren om beter te worden en zien Nederland als stap omhoog, terwijl een Zuid-Europeaan Nederland vaak ziet als stap terug.’

Bij FC Groningen maakte spits Jørgen Strand Larsen als invaller vorige week het mooiste doelpunt in het nog jonge seizoen, een kunstige omhaal tegen Cambuur. Ook Willem II, PEC Zwolle en Vitesse hebben Noorse inbreng. ‘Het niveau is tegenwoordig behoorlijk goed en de prijzen zijn niet te hoog’, aldus Hallvar Thoresen, nog altijd vijftiende op de topschutterslijst aller tijden van de eredivisie, dankzij 152 doelpunten voor FC Twente en PSV. ‘Salarissen en transfersommen zijn betaalbaar.’

Ze zijn geen lastige jongens, al is het voor Strand Larsen moeilijk te verkroppen dat hij momenteel reserve is. ‘Ik kan niet anders dan hard blijven werken en gefocust zijn. Na dat doelpunt tegen Cambuur had ik verwacht de week later in de basisploeg te beginnen. Dat was niet zo.’ FC Groningen, de eredivisie en het leven in het noorden bevallen hem verder prima. ‘Ik doe bijna alles met de fiets in de stad.’

Bij Feyenoord is Pedersen symbool voor het frisse spel, waarin loopvermogen een van de drijvende krachten is. Trainer Arne Slot, voorheen bij AZ: ‘De vier Noorse spelers met wie ik heb gewerkt, lijken op elkaar, waarmee ik dus niet zeg dat alle Noren op elkaar lijken. Ze zijn altijd vol energie. Ze hebben een enorm loopvermogen.’

Strand Larsen: ‘Het is typisch voor Noorwegen dat middenvelders en wingbacks blijven lopen. Vorig jaar waren er een paar spelers die 13, 14 kilometer liepen per wedstrijd.’ Terwijl 11 tot 12 kilometer al heel behoorlijk is. Thoresen, sinds deze zomer scout voor PSV in Scandinavië: ‘In Noorwegen wordt hard getraind, veel op fysieke kracht. Ja, loopvermogen hebben de Noren wel.’

Noren hebben ook een forse voetbaltechnische ontwikkeling doorgemaakt op het veld. In november 1972 won Oranje nog met 9-0 in de WK-kwalificatiereeks. De Noren zijn nog steeds geen vaste gasten op eindtoernooien, maar goede tijden met aanvallers als John Carew, Tore André Flo, Ole Gunnar Solskjaer en Steffen Iversen herleven, met Erling Haaland van Borussia Dortmund als sterspeler.

Vorige week completeerde Arsenal de miljoenentransfer van Martin Odegaard, voorheen speler bij Heerenveen en Vitesse. Vol vertrouwen kijken de Noren uit naar de WK-kwalificatiewedstrijd op 1 september tegen Oranje in Oslo, bij de rentree van Louis van Gaal als bondscoach.

Ze zijn populair, de Noren, omdat ze zonder kapsones hun werk doen. Over Erik Nevland verscheen zelfs een boek van de Nederlander Ferdi Delies. Voormalig trainer Ron Jans, in het voorwoord: ‘Hij deed meer dan doelpunten maken. Het afjagen met zwaaiende armbewegingen, zijn harde werken en het altijd voluit gaan op de training waren zijn kenmerken. Bovendien was hij een zeer positieve jongen in de groep.’ Nevland: ‘Alles klopte in Groningen. De club, de mensen en de manier van leven, die vergelijkbaar is met die van Noorwegen.’

Nevland is tegenwoordig technisch directeur van Viking Stavanger. Over de opmars: ‘Er is een goede generatie jonge spelers, mede dankzij de betere opleiding. De clubs investeren veel in jeugd, onderhouden goede contacten met amateurs in de regio en door kunstgras of overdekte hallen kunnen we het hele jaar trainen.’ Bodø Glimt, een club van boven de poolcirkel, greep de laatste nationale titel en levert menig topspeler, onder wie Jens Petter Hauge van Eintracht Frankfurt.

Voormalig voorzitter Riemer van der Velde van Heerenveen scoutte veelvuldig in Noord-Europa. De meeste Noren presteerden niet zo spectaculair als andere Noord-Europeanen, maar ze zijn ‘betrouwbare kerels. Ze leren de taal snel en stellen geen hoge eisen. Het zijn positieve jongens op wie je kunt bouwen.’

Marten Thorsby, nu bij Sampdoria, beoordeelt hij als de beste, hoewel die bij Heerenveen niet altijd speelde omdat trainers hem in de ogen van Van der Velde verkeerd gebruikten. Hij is een middenvelder met oneindig veel diepgang. ‘Een ongelooflijke drive, en ook nog zeer maatschappelijk betrokken, met oog voor de schoonheid van de wereld.’