NIEUWSOLYMPISCHE SPELEN
NOCNSF: ‘Uitstel Spelen tot 2021 ligt voor de hand’
Canada heeft zich vanwege het coronavirus al teruggetrokken voor de Olympische Spelen van Tokio, die nog altijd voor eind juli op de agenda staan. Sportkoepel NOCNSF geeft het IOC nog enig respijt. ‘Maar uitstel tot 2021 is de meest voor de hand liggende optie’, zegt algemeen directeur Gerard Dielessen.
Wereldwijd klinkt steeds luider de oproep om de Spelen deze zomer te annuleren. Het Australische olympisch comité roept haar atleten op zich voor te bereiden op de Spelen van 2021. De Amerikaanse zwem- en atletiekfederaties willen niet naar Tokio gaan. Uit een enquête van de Amerikaanse hinkstapspringer en vakbondsleider Christian Taylor blijkt dat 80 procent van de atleten zich onvoldoende voorbereid acht nu ze vanwege het coronavirus niet of slechts beperkt kunnen trainen.
De Amerikaanse president Trump zegt het finale oordeel over te laten aan de Japanse premier Abe. Ook Japan lijkt inmiddels rekening te houden met een andere datum voor de Spelen. Volgens Yoshiro Mori, hoofd van het organisatiecomité Tokio 2020, zijn alleen de kosten een probleem. ‘Ik ben niet zo stom om vol te houden dat de Spelen hoe dan ook doorgaan als gepland.’
Moet NOCNSF niet het voortouw nemen en zoals de wielerunie pleiten voor uitstel? Of nog een stap verder gaan als Canada en Nederland terugtrekken van de Spelen? ‘Het is te vroeg om nu al te roepen: wij gaan niet naar Tokio’, zegt directeur Dielessen.
‘Dat hoor ik de wielerunie ook niet zeggen. We willen als NOCNSF niet op een achternamiddag een kloek besluit nemen, waarvan we later spijt krijgen. Maar ik draai er niet omheen: het ligt zeer in de rede dat de Spelen een jaar worden uitgesteld.’
Dubbele boodschap
Dwingt NOCNSF haar atleten niet tot een spagaat met een dubbele boodschap? Houdt rekening met deelname aan de Spelen, maar je mag vanwege het coronavirus niet trainen tot medio april? Dielessen: ‘De chef de missions Pieter van den Hoogenband en Esther Vergeer constateerden in hun brief dat veel van onze atleten wordt gevraagd. De voorbereiding op de Spelen gaat op kleine schaal verder, waarbij uitstel een realistisch scenario is.’
NOCNSF loopt niet uit de pas, aldus Dielessen. ‘Het is een beetje casuïstiek, volgens mij zitten we allemaal op dezelfde lijn. We hebben het IOC laten weten dat de Spelen niet kunnen doorgaan, tenzij de gezondheid van de deelnemers kan worden gewaarborgd. Onder deze omstandigheden wil het NOCNSF geen verantwoordelijkheid nemen voor de Nederlandse sporters.
‘We zijn niet zo streng als Canada, maar we gaan niet naar Tokio zolang de pandemie niet onder controle is. Meerdere olympische comités en federaties beweren hetzelfde. In de conference call van vorige week verzekerde IOC-voorzitter Bach dat de grootste zorg van het IOC de volksgezondheid is.
‘Het IOC laat zich ook leiden door de adviezen van de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO), zoals wij in nauw contact staan met het RIVM en de verantwoordelijke ministeries. Als je ziet hoe de wereld lijdt onder het coronavirus, is dit niet in een paar maanden op te lossen.’
Mede op verzoek van Nederland heeft het IOC een tijdlijn opgesteld, waarbij komende maand meerdere scenario’s worden getoetst. ‘Ook het IOC overweegt uitstel van de Spelen. We moeten het IOC die periode gunnen, al denk ik dat het eerder bekend wordt.’
Hotelreserveringen
Het is geen lichtvaardig besluit, zegt Dielessen. ‘Vergeet niet wat mogelijk uitstel betekent voor Japan. Alle olympische locaties moeten een jaar langer openblijven, hoe gaat het met reserveringen in hotels? Het IOC kan ook niet zomaar besluiten om de Spelen komende zomer te schrappen, daarvoor moet een congres worden belegd met alle aangesloten bonden. Zorgvuldigheid is van groot belang.’
Ook logistiek zal uitstel van de Spelen ingrijpende gevolgen hebben, stelt Dielessen. ‘Het is niet zo dat je zo’n groot evenement even een jaar kunt opschuiven. In 2021 vinden in atletiek en zwemmen wereldkampioenschappen plaats, Nederland zal een WK BMX moeten verplaatsen. Het moet worden gecoördineerd, ook daarom heeft het IOC tijd nodig.’
Schaatsicoon Ard Schenk en Joop Alberda, technisch directeur van de volleybalbond (Nevobo), constateerden eerder dat door het stopzetten van de olympische kwalificatietoernooien geen sprake is van een eerlijke competitie. Het IOC propageert juist een ‘level playing field’ bij de Spelen. ‘NOCNSF breekt zich het hoofd over dat onderwerp’, aldus Dielessen. ‘Het maakt uitstel van de Spelen eveneens logisch.’
Zolang covid-19 nog overal om zich heen grijpt, heeft het IOC geen andere keuze. ‘Sport is nu geen onderwerp’, aldus Dielessen. ‘Onze grootste zorg is om deze crisis te overwinnen. Tokio 2020 wordt Tokio 2021 of wellicht ’22, daar ga ik wel vanuit.’
Als de Olympische Spelen van Tokio deze zomer niet doorgaan, wanneer worden ze dan gehouden? Vier opties:
Oktober 2020:
De Olympische Zomerspelen van 1964 vonden plaats in Tokio en werden toen om klimatologische redenen in de maand oktober gehouden. Van 10- tot 24 oktober waren 5.136 sporters (de helft van het tegenwoordige deelnemersveld) actief in de hoofdstad van Japan. De term Herfstspelen dook deze week op, in de zoektocht naar een alternatieve datum voor de Zomerspelen van 2020. Uitwijken naar oktober heeft het voordeel dat de gevreesde zomerhitte van Tokio (plus 40 graden) wordt ontlopen. Het nadeel van de maand oktober is dat de agenda al volledig dichtgetimmerd is, met tal van uitgestelde lente-evenementen. Daarbij komt het Amerikaanse tv-belang om de hoek zetten. Oktober is de maand waarin playoffs van de honkbalcompetitie en de start van het American Football (NFL) hun zendtijd opeisen. De dollar (de miljarden van de Amerikaanse zender NBC) bepaalt veel in olympische kringen. Daarbij komt het verblijfsprobleem. De appartementen van het olympisch dorp, het atletenverblijf, zijn al verkocht aan Japanners om die kort na de Spelen te betrekken.
Zomer 2021:
De zomer van 2021 is voor Australiërs, Noren, Canadezen en alle andere nationale olympische comités die zich dezer dagen bij deze landen zullen aansluiten, de gedroomde nieuwe datum voor de Spelen. Ongetwijfeld zullen de Japanners en het Internationaal Olympisch Comité bij dit scenario aansturen op de zeventien dagen van vrijdag 23 juli (opening) tot en met zondag 8 augustus (sluiting). Het grote nadeel is dat de twee A-sporten van de Spelen in die zomer hun WK’s hebben. De WK zwemmen worden van 16 juli tot 1 augustus in Japan gehouden, in de zuidelijke stad Fukuoka. De wereldtitelstrijd atletiek staat gepland in de VS, in Nike-stad Eugene, van 6 tot 15 augustus. Die twee evenementen zijn de grote kasstukken voor deze twee sporten. Ingewijden zeggen: combineren. Tot 1973 bestond er geen WK zwemmen, tot ’83 geen WK atletiek.
Oktober 2021:
Om de WK’s van de twee A-sporten niet te treffen zou het raadzaam zijn de Olympische Spelen toch in het najaar te plannen. In dat geval kunnen ook de zaalsporten hun agenda’s voor die herfst bijstellen. In 2000, toen de Spelen (in Sydney) voor het laatst op een late datum (15 september tot 1 oktober) werden gehouden, kwamen de Europese clubcompetities in sporten als volleybal, basketbal, handbal, maar ook voetbal in de knel. In sommige gevallen moesten topspelers een week na hun ultieme inspanning in Australië al aantreden voor hun clubteam. Ook daarom zijn de Olympische Spelen in 2004, ’08, ’12 en ’16 steeds midzomer gehouden. Sindsdien geldt, met uitzondering van Londen 2012, telkens het programma Beat The Heat. Ofwel hoe gaan we midden in de zomer in een warm tot zeer warm klimaat een topprestatie leveren? Door goed te koelen.
Zomer 2022:
Net als in vroeger tijden gaan de Zomerspelen bij deze optie in hetzelfde jaar plaats hebben als de Winterspelen. Albertville/Barcelona (1992) was de laatste combinatie op dat vlak. Daarna werden de twee Spelen uit elkaar getrokken. Het ritme is om de twee jaar. De Zomerspelen werden daarbij op twee jaar afstand geplaatst van het WK voetbal, dat andere megasportevenement dat de wereld in de ban houdt. Als voor 2022 wordt gekozen, dan wordt dat direct het drukste sportjaar aller tijden. Het begint met de Olympische Winterspelen in Peking in februari, daarna in juli de Zomerspelen van Tokio en het jaar eindigt met het WK voetbal in Qatar, van 21 november tot 18 december, een week voor Kerstmis. Wel botsen de Zomerspelen met het cluster van Europese kampioenschappen dat in 2018 in Glasgow en Berlijn zijn primeur beleefde. Voor ’22 is een editie in München uitgeschreven.
John Volkers
Meer over sport en corona
Corona heeft fikse gevolgen voor de topsport. Voor het wielrennen bijvoorbeeld, waar de ene na de andere voorjaarsklassieker niet doorging en ook in april geen wedstrijden zullen worden gehouden.
Het afgelasten van de marathon van Rotterdam kwam hard aan voor de Nederlandse atleet Michel Butter. Het was waarschijnlijk zijn laatste kans om zich te kwalificeren voor de Spelen.
De roep om de Olympische Spelen in Tokio uit te stellen wordt steeds luider. ‘We gaan het niet meer halen, stekker eruit en kappen met die Spelen’, zegt bijvoorbeeld oud-atleet en manager Jos Hermens. Ook de Nederlandse wielrenunie pleit voor uitstel.
Tientallen topsporters zijn echter niet van plan de voorbereiding op de Spelen te staken. Roeiers en zeilers, belangrijke medaillekanshebbers in Tokio, zijn in training op de Bosbaan en de Noordzee. Uit voorzorg houden ze wel meer afstand tot elkaar.
Hoe houden sporters eigenlijk de moed erin? Ze houden zichzelf voor de gek, zegt sprinter Joris van Gool. ‘Liever in topvorm teleurgesteld worden dan straks jezelf voor je kop slaan omdat je er niet klaar voor bent.’
