serie
Mensen denken vaak dat ze in de maling worden genomen als ze horen waar TPO voor staat: Tussen Puinhopen Opgericht
Sportverenigingen hebben de wonderlijkste namen. Bijna altijd met een goede reden. Bart Jungmann belicht in een wekelijkse serie een curiositeit uit de vaderlandse sport. TPO (Tussen Puinhopen Opgericht) uit Moerdijk.
In de kantine van TPO hangt een oorkonde aan de muur. Het betreft een top-10 van voetbalclubs, gerangschikt op hun ‘originele namen’. De nummers één en twee laten zich raden: bij de een begon het op klompen, bij de ander is de ribbenkast heilig. Als het om originele voetbalclubnamen gaat, staan HBOK en THOR steevast bovenaan.
Nummer drie, TPO, ligt minder voor de hand. ‘Mensen denken vaak dat ze in de maling worden genomen als ze horen waar TPO voor staat’, zegt Cees Nuijten. Verontwaardiging klinkt door in zijn stem.
Nuijten was erbij toen TPO in 1946 tussen de puinhopen van Moerdijk werd opgericht. De daaraan voorafgaande bezetting heeft hem niet onberoerd gelaten. Nog altijd ziet hij gevangenen, aangevoerd uit concentratiekamp Vught, in optocht over de dijk wandelen, op weg om tankwallen aan te leggen. Nog altijd hoort hij Duitse soldaten, gelegerd in het plaatselijke klooster, Heimat, deine Sterne zingen. ‘Zo’n mooi lied.’
Het strategisch belang van Moerdijk met zijn gelijknamige brug tussen Brabant en Holland was groot. Altijd had een van de strijdende partijen er belang bij om de brug op te blazen. Maar bommen hebben de nare eigenschap verkeerd terecht te komen. Nadat de kruitdampen waren opgetrokken in 1944, ‘stond geen huis meer heel op Moerdijk’, zegt Cees Nuijten.
De heropbouw kreeg gestalte in de krachtdadige persoonlijkheid van pater Othmarus Lips. Na terugkeer uit het concentratiekamp Dachau richtte hij een voetbalclub op. Tussen Puinhopen Opgericht dus. De pater moet zo’n inspirerende figuur zijn geweest dat TPO vaak werd aangemoedigd met de kreet ‘Toe Pater Othmarus’.
Als 15-jarige rechtsbuiten maakte Cees Nuijten zijn debuut in het eerste van TPO. ‘Maar ik was vooral snel’, relativeert hij zijn talent. In dat laatste werd hij overtroffen door Henk van Boxtel die met 14 jaar al goed genoeg was voor het vlaggenschip. Betere voetballers zijn in Moerdijk vermoedelijk niet in elkaar gezet. Henk van Boxtel schopte het dan ook hogerop, maar TPO bleef altijd trekken en doet dat nog steeds.
Bij het 75-jarig bestaan van TPO is het strategisch belang van Moerdijk gereduceerd tot afslag van de A17. Vanaf de snelweg bezien, is Moerdijk vooral chemische industrie die de afgelopen decennia haar eigen puinhoopjes heeft gecreëerd. De explosies bij Chemie Pack en Shell hebben de naam van Moerdijk geen goed gedaan. Maar het dorp is altijd het dorp gebleven en TPO is de spin in dat web. ‘Mensen komen hier in het weekeinde graag naar toe’, zegt Henk van Boxtel, ‘gewoon om elkaar te zien en samen wat te drinken.’
