Martin van Geel: van wonderdokter tot zondebok
Hij werd bij Feyenoord drie jaar op de schouders geslagen, maar toen de technisch directeur eindelijk mocht investeren, stokten de prestaties en verdween de waardering. Is dat terecht?
'Martin van Geel maakt overal iets van,' meent ex-trainer en analist Co Adriaanse. Om de verdiensten van de technisch directeur voor Willem II, AZ en Roda JC op te tekenen, hebben we inderdaad een extra vel papier nodig. Ook over zijn periodes bij Ajax en huidige club Feyenoord kan Van Geel enkele klinkende resultaten overleggen.
Maar die laatste stap, het winnen van een landstitel, dat wil maar niet lukken. Al scheelde het bij Ajax in het seizoen 2006/2007 maar een doelpunt.
De herkansing kwam zeven jaar later bij Feyenoord. Zes internationals plus Graziano Pellè, verkozen tot beste speler van de eredivisie, kon trainer Koeman opstellen in het derde jaar van Van Geel als technisch beleidsbepaler in de Kuip. De titel ging toch weer naar aartsrivaal Ajax.
Gaf niets. Er kon die zomer eindelijk worden geïnvesteerd en het jaar erop nog meer. Nu kon de technisch directeur echt zijn handtekening plaatsen.
Maar in 2016 blijkt Feyenoord in een moeras van onpeilbare diepte gevallen. Steeds meer vingers wijzen naar Van Geel als zondebok. Is dat terecht of regeert de waan van de dag?
Aankoopbeleid
Drie jaar stond Van Geel te boek als een soort wonderdokter. Toen de Brabander medio 2011 aantrad, was Feyenoord als een tot moes gemepte bokser, vooral na de historische 10-0-nederlaag bij PSV. De toptalenten Fer en Wijnaldum wilden vertrekken. De spelers die bleven, pruimden trainer Mario Been niet meer.
De nieuwe technisch directeur had overal een oplossing voor. Van Geel verkocht Fer en Wijnaldum voor goed geld aan FC Twente en PSV, stelde Ronald Koeman aan en huurde John Guidetti en daarna Pellè. Beide spitsen bleken pure voltreffers, net zoals Daryl Janmaat een gouden greep was, terwijl Lex Immers en de gehuurde Otman Bakkal uitgroeiden tot gewaardeerde krachten. Voor de rest kreeg de eigen jeugd vrij baan.
De druk om te presteren ontbrak, het kon alleen maar meevallen en dat deed het ook. De twee tweede plaatsen voelden aan als landstitels. Tegenvallers (Singh, Vormer, Elabdellaoui, Goossens) waren er ook, maar die kostten weinig of niets.
Nu de laatste trede nog. Het lukt de club maar niet die te zetten. Bij Feyenoord ontbreken onder andere de Spaanse pepers, zoals Marcel Brands die bijvoorbeeld wel weet te vinden voor PSV. Brands kent alle grote talenten uit Zuid- en Midden-Amerika bij naam, Van Geel buurt hooguit in Scandinavië. Het brouwsel is steeds net te slap, het huidige seizoen smaakt zelfs bedorven.
Daarbij moet gezegd dat Feyenoord nog meer in de greep lijkt te zitten van de supporters dan Ajax. Dirk Kuijt moest per se terugkeren van het Legioen, Van Geel stond niet te springen. Twee jaar daarvoor gingen beide partijen nog met ruzie uit elkaar. Kuijt is nog steeds van waarde, maar minder goed dan de Kuijt van twee jaar geleden. Ook over spits Michiel Kramer waren er grote twijfels, plots kwam hij toch naar Rotterdam.
Na een goede start is Kramer verworden tot bankzitter. Ook de andere miljoenenaankopen Botteghin, Toornstra, Vejinovic en Basacikoglu overtuigen allesbehalve. Martin van Goud werd Martin van Hout.
Tragisch dieptepunt: querulant Kazim-Richards kreeg een contract, terwijl voorbeeldprof Vlaar werd verzocht elders mee te trainen.
Verkoopbeleid
Zo'n 50 miljoen in de plus staat er dankzij Van Geel op de transferbalans. De opbrengst van de verkoop van eigen talenten als Clasie, De Vrij en Martins Indi wordt door meerderen geclaimd. Bovendien steekt het in Feyenoordkringen dat niet kon worden getipt aan de transfersom die Ajax incasseerde voor Daley Blind.
Bij Ajax slagen ze er al jaren in spelers beter te vermarkten. Van Geel weet er alles van. De contracten die hij afsloot met Heitinga, Sneijder, Huntelaar en Suárez maakten Ajax vele tientallen miljoenen rijker. Ajax-talenten worden snel aanvoerder gemaakt en bovendien, zo fluisteren ze in de Kuip, omhoog gepraat in de media. Bij zendgemachtigde FOX Sports schuiven Ronald de Boer, de broer van Ajax-coach Frank, en voormalig Feyenoord-coach Mario Been, een gezworen vijand van Van Geel, geregeld aan. Hoe dan ook: jeugdige Ajacieden tekenen vaak langdurige contracten, vertrouwend op de goede naam die Ajax in Europa nog steeds heeft.
Feyenoord-talenten zijn huiverig om zich lang te verbinden vanwege het ontbreken van een waardige Europese etalage en de wispelturige koers van de club. Stefan de Vrij dacht een paar jaar aanvoerder te blijven, maar raakte die band na een knullig akkefietje kwijt. Tony Vilhena en Jean-Paul Boëtius klaagden over een gebrek aan vertrouwen en waardering tijdens de contractbesprekingen.
Boëtius leverde als gevolg daarvan slechts 2 miljoen euro op, Vilhena wandelt straks gratis de Kuip uit.
Trainersbeleid
Koeman presteerde uitstekend de eerste twee jaar, maar kon de kroon niet op het werk zetten. Onder diens opvolger Fred Rutten ging het in Europa aardig, maar in de competitie steeds beroerder. Rutten wilde bovendien almaar meer bepalen.
Met de aanstelling van de grasgroene Giovanni van Bronckhorst viel die zorg in ieder geval weg voor Van Geel, er werd bovendien voldaan aan een wens van het Legioen. Die keuze pakt dramatisch uit. Feyenoord kan niet meer winnen en lijkt op alle terreinen in stukken uit elkaar gevallen. Van Bronckhorst kiest voor lijfsbehoud. Hij stelt de bijna transfervrije Vilhena op ten koste van een van de dure aankopen. Een gruwel voor iedere technisch directeur.
Het noodverband dat Van Geel aanbracht, heet sinds deze week Dick Advocaat (68). Hij moet Van Bronckhorst gaan mentoren. De daarvoor aangestelde Jan Wouters (55) kan dat kennelijk niet. Van Geel zelf ook niet.
Advocaat als klankbord is een teken van armoe
Er is meer nodig dan tips van de 'kleine generaal' voor een trainer in nood. Lees hier de analyse (+)
Goodwill
Mario Been is niet de enige vijand van Van Geel. Ook Willem van Hanegem, Henk ten Cate, Danny Blind en Piet de Visser koesteren de nodige rancune ten opzichte van de vaak als wolf in schaapskleren aangemerkte Brabander. Buiten Adriaanse zijn er nog maar weinig fans. Supporters richtten hun pijlen lange tijd vooral op algemeen directeur Gudde, maar sinds de ineenstorting in 2016 - zeven competitienederlagen op rij - wordt ook Van Geel niet meer ontzien.
Alle hoop is gevestigd op het winnen van de KNVB-beker. Laat dat nou de enige tastbare prijs zijn die Van Geel als directeur wist te veroveren.
