In de aanloop naar Beijing 2022 kleurt het schaatsen Chinees

Dat over 2,5 jaar de Winterspelen in Beijing worden gehouden, was bij de wereldbekerwedstrijden op de ijsbaan van Minsk al goed te zien. Op het middenterrein, langs de boarding en op de tribune, overal waren de rode en zwarte gewatteerde jassen van de Chinese coaches en begeleiders te vinden. Geen ander land leek zo ruim vertegenwoordigd. Tussen al die jassen klonk nauwelijks een woord Chinees. De voertaal was Engels en meer dan eens met een Nederlands accent.

In de zucht naar olympisch succes heeft het Chinees olympisch comité de teugels aangehaald. De nationale wintersportbonden zijn buitenspel gezet om een centraal geleid topsportprogramma op te tuigen. Er is ruimschoots in het buitenland voor coaches gewinkeld.

In Wit-Rusland staan Arie Koops, Rutger Tijssen en Bob de Jong met de letters CHINA op hun rug. Het driemanschap heeft de leiding over de allroundselectie. Koops, die vorig jaar een groep Chinese talenten in Leeuwarden onder zijn hoede had, is technisch directeur allround en De Jong en Tijssen zijn de trainers. Hun samenwerking is heel vers. Pas twee weken geleden nam het olympisch comité definitief het roer over. Xiuli Wang, tot dat moment hoofdcoach van de nationale selectie van de schaatsbond, werd weggepromoveerd naar de juniorenploeg.

Late reorganisatie

Met de demotie van Wang, die in het verleden coach was van de Canadese Christine Nesbitt, is de sporttechnische leiding van de Chinese schaatsers volledig in handen van buitenlanders. Het zijn niet alleen Nederlanders, de sprintselectie wordt geleid door de Noor Finn Halvorsen met de Canadees Kevin Crockett en de Rus Vadim Sajoetin als coaches. Dat alles voor olympisch succes.

China kan niet op veel olympisch eremetaal bogen op de langebaan. Zhang Hong is de enige die ooit goud veroverde. Zij won de 1.000 meter bij de Spelen in Sotsji in 2014. Bij de afgelopen Winterspelen in Pyeongchang pakte de jonge sprinter Gao Tingyu verrassend brons. In 2022 in Beijing moet er goud gewonnen worden.

De grootscheepse reorganisatie lijkt laat. Koops: ‘Hoe eerder hoe beter, natuurlijk. Nu waren er coaches die twee weken geleden sommige sporters voor het eerst tegenkwamen, maar het moest een keer. En beter nu dan over een half jaar.’

De coaches zijn ervan overtuigd dat in de beperkte tijd kandidaten voor olympisch goud klaargestoomd kunnen worden. ‘In 2,5 jaar kan veel gebeuren. Er zit heel veel rek en heel veel groei in’, zegt Tijssen.

Groeibriljant

Helemaal op nul hoeven de mannen niet te beginnen. Het gros van hun pupillen is nog geen wereldtop, maar met olympisch medaillewinnaar Gao is er in ieder geval een sprinter die meer dan goed mee kan. Hij bewees dat in Wit-Rusland opnieuw met een tweede plaats op de 500 meter. Hij was in zijn rit tegen Dai Dai Ntab zondagmiddag een paar duizendsten sneller dan de Nederlander (34,913 om 34,916) en hoefde alleen de Zuid-Koreaan Kim Jun-ho (34,87) voor zich te dulden.

Op de middellange afstanden heeft China een misschien nog wel grotere groeibriljant, de pas 20-jarige Ning Zhongyan. Hij werd vorig seizoen als junior tussen de senioren op de 1.500 meter zesde op de WK afstanden in Inzell. In Minsk liet hij zien dat die uitslag geen toeval was geweest. Op zaterdag wurmde hij zich met een tijd van 1.09,22 op de kilometer tussen winnaar Thomas Krol en Kjeld Nuis. Op de 1.500 meter van zondag moest hij wat meer toegeven en werd zevende.

Volgens zijn coach Crockett is de jonge schaatser uit het noordoosten van China van uitzonderlijke klasse. Het zit in zijn karakter, meent de trainer. ‘Hij is een echt alfamannetje. De manier waarop hij wedstrijden rijdt en trainingen benadert, dat zie je alleen bij echte topatleten.’

Hij is on-Chinees in zijn aanpak, vindt Crockett, die hem al een klein jaar kent. ‘Hij traint ontzettend slim. Hij is er heel beducht voor dat zijn trainingen niet in wedstrijdjes met anderen uitmonden. Hij kent zijn beperkingen en weet wat hij moet doen.’

Medaillekandidaten

Het lijdt volgens de sprintcoach geen twijfel dat Ning kan uitgroeien tot een medaillekandidaat. En hij staat daarin niet alleen. ‘Iedereen in China houdt hem in de gaten. Er ligt een behoorlijke druk op hem. Wij moeten heel voorzichtig zijn met hem.’

De Canadese coach probeert Ning en Gao te ontzien. Hij heeft er ervaring mee. In de aanloop naar de vorige Spelen begeleidde hij Lee Sang-hwa, die de druk van heel Zuid-Korea op haar schouders voelde. Zij moest na haar olympische 500-meterzeges in Vancouver en Sotsji ook in Pyeongchang een medaille winnen. Ze ging er bijna aan ten onder.

Te hoge verwachtingen zijn ook volgens Koops een groot gevaar voor de Chinese schaatsers. Vooral in de aanloop naar de Spelen. Resultaten in de wereldbeker tellen niet. ‘We moeten eerst een fundament bouwen en dan komt de rest. De ambitie is groot en wij proberen ze af en toe weer met beide benen op de grond te zetten.’