'Ik kon mijn drankgebruik aardig camoufleren'

In 2006 werd Thiemo de Bakker Wimbledonkampioen bij de junioren, tien jaar later sneuvelt hij al in de eerste ronde van de kwalificaties. Zes jaar geleden bereikte de voormalige nummer 1 van de wereld bij de junioren zijn hoogste ranking (40), nu is hij de nummer 127 van de wereld.

Wonderkind, zondagskind, zorgenkind; in diverse gedaanten was het kind in De Bakker (27) altijd zichtbaar. Hij stapte in de klassieke valkuil van het toptalent door slechts te genieten van het uitzicht.

Tennis werd werk

'Ik dacht nergens over na, tennis was een hobby. Ik heb veel geluk gehad met mijn coaches Rohan Goetzke en Mats Merkel van het Duitse Adidasteam, waar ik onder contract stond. Zij wisten precies hoe ze me moesten benaderen.

'Toen die begeleiding wegviel, werd tennis plotseling werk voor me. Ik had het er moeilijk mee. Toen ben ik de verkeerde kant opgegaan. Ik dook het nachtleven in. Ik liep weg van de pijn. En daarin ben ik zwaar doorgeslagen.'

De kroeg en het casino werden jouw tweede leven.

'Als ik iets met volle overgave doe, ben ik niet te stoppen. Dan ga ik los. Dat is het gevaar bij mij. Zodra ik in het ritme van het nachtleven kom, stap ik er moeilijk weer uit.'

En ken je geen grenzen.

'Nee. Als ik in de kroeg stond, was ik happy. Waren alle zorgen even weg. Het was puur afreageren. Het is zo moeilijk om aan die routine te ontsnappen. Veel mensen wisten het niet eens. Ik kon mijn drankgebruik nog aardig camoufleren. Ik won een proftoernooi in Alkmaar, terwijl ik na elke partij tot vijf, zes uur 's ochtends doorzakte.'

Je pokerde online en in het casino.

'Het heeft me twee jaar veel geld gekost, maar ik had het ook. Ik besefte simpelweg de waarde niet van al dat geld. En hoe stom het was.'

Je hebt er tienduizenden euro's doorheen gejaagd.

De Bakker, na een knikje: 'Honderd procent.'

Nadat Mark de J., destijds de coach van Robin Haase, in maart werd aangehouden op verdenking van de moord op zakenman Koen Everink bleek hij een flinke gokschuld te hebben opgebouwd. Ook andere Nederlandse tennissers zouden om grote bedragen spelen aan de pokertafel. Een van hen won 80 duizend euro in het casino.

Toch ontkent De Bakker dat zijn gedrag paste in de gokcultuur in het Nederlandse tennis. 'Voetballers gokken, studenten ook. Het is een uitlaatklep. Ik pokerde vooral online, in het casino kwam ik niet vaak.

'Ik rende niet van de tennisbaan om te kunnen pokeren, al gokte ik steeds vaker. Het was mijn manier om mijn onbehagen eruit te gooien. Onbewust trapte ik zo tegen mijn verleden aan. Ik kan niet ontkennen dat mijn gokgedrag tegen verslaving aanzat. Ik was er zeker gevoelig voor.'

Heb je een behandeling ondergaan?

'Nee, dat hoefde niet. Ik wist dat ik was doorgeslagen. Ik ben echt door de bodem gezakt. Ik heb mijn lesje geleerd. Het nieuwe was ervan af. Ik zag dat het me een fortuin kostte. In die tijd kwam er al veel minder binnen dan eruit ging.'

De Bakker zegt ook zijn coaches een vermogen te hebben betaald. 'Ik heb een jaar gewerkt met oud-prof Mario Ancic. Ik had destijds een manager, die voorstelde om een maand proef te draaien met Ancic. Kostte me 10 duizend euro, exclusief onkosten. Daar had ik drie coaches van kunnen betalen.

'Het boeide me niet. Die manager kwam te overlijden, zat ik acht, negen maanden aan Ancic vast. Was ik ruim een ton kwijt. Ik heb de fysiotherapeut in 2011 een jaar doorbetaald, evenals de fysieke trainer. Ik had wel degelijk geïnvesteerd in mijn carrière. Maar het was weggegooid geld, omdat ik niet leefde als een prof.'

In 2003 gingen zijn ouders uit elkaar, een vechtscheiding die jaren in beslag zou nemen. 'Er kwamen rechtszaken aan te pas, mijn vader bleek een tweede leven naast zijn huwelijk te hebben. Hij werkte in Den Helder en zei daar door de week in een hotel te verblijven. Mijn moeder ontdekte dat hij met een andere vrouw samenwoonde.

'Mijn vader had bovendien schulden. En die probeerde hij te verhalen op mijn moeder. Ik heb er als kind niet veel van meegekregen. Achteraf vallen puzzelstukjes in elkaar. Die zomer bleef ik nog met mijn vader in Nederland, terwijl de rest van de familie in een caravan in Zuid-Frankrijk zat. Zei mijn vader: waarom ga je niet met de buurjongen spelen? Blijf daar lekker slapen, gezellig. Kon hij weer naar zijn andere vrouw toe.'

Wat doet het met een kind als zijn vader van zijn voetstuk valt?

'Ik ben in feite uit huis geplaatst. Mijn moeder wilde me niet te veel belasten met de ellende. Ik moest tennissen. Ze heeft me naar Huib Troost gestuurd, mijn trainer bij Spijkenisse en later bij Amstelpark. Ik weet niet of het goed voor me is geweest. Ik praat niet, ik krop alles op.

'Ik heb bijna een jaar bij Huib gewoond. Ik heb zo veel aan hem te danken! Huib is mijn tweede vader geworden, hij heeft me van mijn 10de tot mijn 18de begeleid. Toch had ik een strengere aanpak nodig, een harde hand. Dat gold ook voor mijn periode bij Jong Oranje. Ik won alles in de jeugd. Er was niemand die me een tik op de vingers gaf. Ik kwam ermee weg.'

De Bakker wenste zijn vader niet meer te zien. 'Mijn broer Kayo heeft nog het langst contact met hem gehad, tot ook hij er klaar mee was. Daarna hebben we hem gemeden.'

De Bakker liet in die periode doorschemeren dat hij het conflict met zijn vader pas na het einde van zijn carrière wilde oplossen. 'Mijn moeder was bang dat ik het contact eerder wilde herstellen, terwijl mijn vader vermoedelijk alleen op mijn geld uit was. In alle brieven die hij me stuurde, kwam telkens dezelfde vraag terug: hoe gaat het met je tennis? Nooit hoe gaat het met jou?'

De dood van Rob de Bakker in december 2011 maakte de breuk onherroepelijk. 'Mijn vader was ernstig ziek, hoorde ik later. Hij overleed tijdens de nationale Masters in Rotterdam. Zijn dood deed me echt niks, ik heb de volgende dag nog de finale tegen Igor Sijsling gespeeld. De klap kwam pas later. Ik besloot wel naar de begrafenis te gaan, maar vooral om mijn broertje Kayo te steunen.

'Ik zag het meer als een geste aan de familie. Ik kwam binnen, zag mijn vader daar opgebaard liggen en brak in tien stukken. Mijn broertje reageerde niet, ik jankte aan één stuk door. Ik dacht dat ik niet veel last zou hebben van de dood van mijn vader. Nu zeg ik: het zat veel dieper dan ik dacht.'

In feite werd je geconfronteerd met het verlies van je jeugd.

'Ik heb het wegstoppen tot kunst verheven. Maar het komt altijd terug. Als kind ben ik weggezet, bij de problemen vandaan. Dat ben ik zelf ook gaan doen. Alles wat kwetsbaar was, ging ik wegdrukken. Ik kan veel aan. Maar ik ben nu al vijf jaar bezig om alles een plek te geven en mezelf weer op de rit te krijgen.'

De relaties van De Bakker liepen niet alleen stuk, omdat hij een muurtje om zich heen bouwde. 'Ik ben geen goeie jongen geweest. Ook daarvan heb ik spijt. Ik heb nog steeds goed contact met mijn ex-vriendin. We zijn jaren bij elkaar geweest. Ik dacht niet na over de consequenties van mijn gedrag.'

Je ging vreemd, net als je vader?

'Dat ook. Het was pijnlijk te ontdekken dat ik meer op hem leek dan ik wilde toegeven. Ik kan heel goed manipuleren, net als mijn vader vroeger. Ik kan mijn gevoel uitschakelen. Dan worden dingen gemakkelijk, zie je geen grenzen. Ik heb er veel mee kapot gemaakt.'

En dan besef je: ik was net zo'n lul als mijn vader?

'Ik denk het wel. Het zijn die twee kanten in mezelf. Enerzijds ben ik zorgzaam, maar er zit ook een egoïst in me die er lekker op los leeft.'

De Bakker kwam in financiële problemen. Hij stond ongeveer 100 duizend euro in het rood. 'Ik verdiende niks op de kleine toernooien. Ik kreeg nog een belastingaanslag over mijn succesjaar in 2010. Ik was aardig in de stront gezakt. Enkele mensen om me heen hebben die schuld voor me weggewerkt. Anders had ik nu niet meer getennist.'

Je hebt je talent vergooid in twee jaar tijd.

De Bakker, hoofdschuddend: 'Nee, ik weet dat ik het nog kan. Maar de tik is te laat gekomen. Ik had hem op hem mijn 17de, 18de jaar moeten hebben. Nu was ik al zo ver in mijn carrière dat ik het moeilijk kon ombuigen.'

Het voelt als een onvoltooid rouwproces. De Bakker: 'Ik moet het verleden loslaten, ik weet het. Maar het is zo makkelijk gezegd. Ik heb een slechte reputatie opgebouwd en die is terecht als je me afrekent op die twee jaar. De losbol, de levensgenieter; van dat imago kom ik nooit meer af. Ik ben happy met wie ik ben, ondanks die slechte jaren.'

Hij ziet het niet terug in zijn prestaties. De Bakker is weer uit de top-100 gevallen. De twijfel vreet aan hem. 'Misschien zie ik het verkeerd, heb ik de boot al gemist. Ik word ook moe van mezelf. Vertel ik de media op Roland Garros voor de zoveelste keer dat ik al jaren goed bezig ben en dat het goed komt. Maar wie gelooft me nog als ik niks win?'

Dus moet hij verder, op zoek naar de ommekeer. 'Zie ik me in mijn fantasieën toch weer met een beker staan na een titel. Krijg ik al tranen in mijn ogen. Ik ben ervan overtuigd dat ik mijn beste ranking van 40 nog kan verbeteren. Dan is het al die offers waard geweest. Het is nog niet te laat. Eens gaat het vallen. En dan moet ik zorgen dat ik er klaar voor ben.'