Grensoverschrijdend gedrag hoog op de agenda van de Atletiekunie

Om dit proces te begeleiden is een extern adviseur ingeschakeld. Voormalig hordeloopster Marjan Olyslager zal voor de sporters aanspreekpunt zijn. ‘We zijn drempels aan het wegnemen’, verklaarde Kortbeek dinsdag in Arnhem, waar hij zich voor het eerst presenteerde.

In publicaties in NRC en Trouw in oktober vorig jaar maakten atleten gewag van grensoverschrijdend gedrag binnen de organisatie. Hoofdcoach Charles van Commenée, die net de Atletiekunie had verlaten, werd beticht van verbale agressie, pesterijen en intimidatie. Kortbeeks voorganger, de eind vorig jaar vertrokken Ad Roskam, kreeg het verwijt dat hij niet heeft ingegrepen.

Kortbeek, die al op 1 november met zijn werkzaamheden begon, heeft intussen wel de indruk dat de ernst van de beschuldigingen hem ‘minder zwaar voorkomt dan het aan de voorkant leek’. ‘Naar mijn mening staan we er goed voor. In de gesprekken die ik voer, ervaar ik een prettige omgeving. Ik heb op mijn bureau geen stapels dossiers aangetroffen.’

‘Topsport keihard’

Dat het onderling kan botsen, is naar zijn opvatting onvermijdelijk. ‘Het is een utopie te denken dat er nooit wat gebeurt. Topsport is soms keihard. Maar we willen dat zowel coaches als atleten zich veilig genoeg voelen om zich te kunnen uitspreken. Het moet mogelijk zijn op een menselijke manier met elkaar topsport te kunnen bedrijven.’

Een al lopend intern onderzoek onder zestig atleten, in gang gezet nadat atleten na de Olympische Spelen in Tokio hadden geklaagd over hun bejegening, heeft volgens algemeen directeur Pieke de Zwart, ook aanwezig op de bijeenkomst, geen eenduidig beeld opgeleverd. ‘Wat de een als grensoverschrijdend ervaart, vindt een ander onaangepast of asociaal gedrag.’

Er zijn nog altijd gesprekken gaande, onder regie van een deskundige. ‘Het is een lopend traject. We willen eerder signalen oppikken dan in het verleden.’ De resultaten worden niet publiek gemaakt. Kortbeek: ‘Je kunt je afvragen in hoeverre alles naar buiten toe gedeeld moet worden als we wel zichtbaar voor atleten en coach aan de slag zijn.’

‘Geen tweestrijd’

Zowel De Zwart als Kortbeek verklaarde dat op basis van de bevindingen in het onderzoek niet kan worden geconcludeerd dat er sprake was van een onveilig klimaat. ‘Het is een subjectief perspectief’, aldus Kortbeek. Dat een meerderheid van de atleten zich niet schaarde achter een steunbetuiging aan Van Commenée – opgesteld door succesvolle sporters, onder wie Femke Bol, Liemarvin Bonevacia en Sifan Hassan – ziet hij niet als een verontrustend signaal. ‘Ik heb geen tweestrijd ervaren.’

Kortbeek beklemtoonde dat de verhoogde aandacht voor het tijdig signaleren van grensoverschrijdend gedrag zich niet alleen moet beperken tot de topsport. ‘Het reikt ook tot aan het kantoorpersoneel, de besturen, de clubs – het hele spectrum.’

De technisch directeur, afkomstig van de Nederlandse Bob en Slee Bond, maakte dinsdag ook de samenstelling van de trainersstaf bekend. De loopnummers vallen vrijwel geheel onder buitenlandse bondscoaches. De Zwitser Laurent Meuwly is samen met Bram Peters verantwoordelijk voor de kortere afstanden, tot en met de 400 meter, en de estafettes. Rogier Ummels ontfermt zich vooral over de sprinters.

Voor de middellange afstanden, van de 800 meter tot de 5 kilometer, is de Pool Tomasz Lewandowski aangetrokken, voormalig bondscoach in eigen land en zelf succesvol atleet. Hij krijgt assistentie van toploopster Susan Krumins. Sifan Hassan, actief op de 5 en 10 kilometer, traint al enkele jaren met een Amerikaan, Tim Rowberry. Opvallend: hoofdcoach Van Commenée krijgt geen opvolger, de functie vervalt. Kortbeek: ‘Er zit genoeg knowhow in de huidige technische staf, ik denk dat deze coaches elkaar kunnen versterken en helpen.’

Afscheid van Bennema

Van Bart Bennema, in 2015 nog coach van het jaar, wordt afscheid genomen. Hij begeleidde sprinter Dafne Schippers en hordeloopster Nadine Visser naar mondiale successen. Schippers beëindigde de samenwerking na de Spelen in Tokio, Visser verbrak de banden eind vorig jaar. Bennema was tot dit najaar nog bondscoach horden en sprint, maar gesprekken over een andere functie leverden niks op. Of hij actief blijft in de atletiek is nog niet duidelijk. Ook voormalig discuswerper Jacqueline Goormachtigh keert niet terug in de staf.

De ambities zijn groot. Nederland haalde acht olympische medailles in Tokio, op de 1.500 meter, 5 en 10 kilometer (Hassan), 400 meter horden (Bol), marathon (Abdi Nageeye), estafette (mannen) en zevenkamp (Anouk Vetter en Emma Oosterwegel). Kortbeek gelooft dat het lastig zal zijn dat aantal te evenaren, maar is ervan overtuigd dat op meer onderdelen internationaal succes haalbaar is. Er zal speciaal op worden ingezet. ‘Op de middellange afstanden is aansluiting met de Europese en zelfs de wereldtop mogelijk. We kunnen structureel mee gaan doen, zeker bij de mannen.’ Hij ziet ook groeipotentieel in het verspringen, de hinkstapsprong en het speerwerpen.

Tot zijn belangrijkste taken rekent hij de ontwikkeling van een ‘consistent’ talentenprogramma. ‘We gaan werken aan de komst van interne concurrenten voor de huidige atleten.’ Het leidt tot een grote uitdaging: doordat zich steeds meer goede atleten aandienen en intussen de reis- en verblijfskosten fors stijgen, dreigen de budgetten niet meer toereikend te zijn.