Gokken is doorgedrongen tot de haarvaten van het voetbal – en dat is niet zonder gevaar

Er moet veel meer voorlichting worden gegeven aan profvoetballers en jeugdspelers over de gevaren van gokken. Dat betoogt spelersvakbond VVCS. In Nederland zijn onder voetballers veel gokverslaafden en volgens de vakbond worden dat er steeds meer.

‘Vroeger moest je naar het casino om te gokken. Dat was een drempel, want dan gok je in de openbaarheid. Nu kun je heel makkelijk anoniem op je mobieltje gokken. Dat maakt het toegankelijker en gevaarlijker’, zegt Jevgeni Levtsjenko, oud-speler en voorzitter van de VVCS.

Gokken kan leiden tot forse schulden en spelers kwetsbaar maken voor chantage. Het werkt matchfixing, waarbij spelers hun eigen wedstrijden manipuleren om gokkers te helpen geld te winnen, in de hand. De VVCS heeft met internationale spelersvakbond FIFPro een app gelanceerd die het voetballers makkelijker moet maken om manipulatie te melden. ‘Maar gokken is een breder probleem dan alleen matchfixing’, stelt Levtsjenko.

Gokken heeft geen negatieve connotatie in de profvoetbalkleedkamer, integendeel: er wordt openlijk over gesproken. Profvoetballers verdienen op jonge leeftijd relatief veel geld, maar velen geven het ook makkelijk uit. Ze hebben veel vrije tijd, verveling ligt op de loer, zeker als hun progressie stokt. Soms willen ze niet onder doen voor andere ploeggenoten.

Gokken geeft een kick, zei Sparta-speler Bart Vriends, die als jonge speler kortstondig gokte, in de podcast De Cor Potcast. ‘Als je niet speelt of geblesseerd bent, mis je de spanning. Dan is gokken een manier om dat terug te halen, ook omdat drank en drugs geen opties zijn voor een profvoetballer.’

Brits onderzoek wees uit dat een op de zes Britse sporters meer geld vergokt dan hij of zij zich kan veroorloven. Levtsjenko, die tot 2011 in Nederland profspeler was: ‘In mijn tijd had ik ploeggenoten die al op de 10de of 11de van de maand geen geld meer hadden. Het had iets dwangmatigs. ‘Ik moet gewoon gokken’, zeiden ze. Haast niemand hangt het aan de grote klok.’

Sponsoren

Gokken is in het voetbal alomtegenwoordig. Zelfs in Nederland, waar, tot het komende voorjaar, buitenlandse gokkantoren geen vergunningen krijgen. Populaire oud-voetbalprofs als Wesley Sneijder, Andy van der Meijde en Royston Drenthe draven op in reclames van wedkantoor Toto, mouwsponsor van verschillende eredivisieclubs, die vooral rond voetbalwedstrijden worden uitgezonden. Holland Casino was lang sponsor van de eredivisie. ‘Een slecht signaal’, vindt Levtsjenko.

Naast matchfixing kan gokken ook onbewust van invloed zijn op wedstrijden. ‘In hun hoofd zijn gokverslaafde spelers tijdens trainingen en wedstrijden meer bezig met gokken dan met het spel’, stelde verslavingsbehandelaar Ronny Willemen in het Belgische blad Sportmagazine. Hij begeleidde meerdere profs met gokproblemen.

Gokken komt voor op ieder niveau. Goedbetaalde profs laten complete pokerkamers aanleggen in hun villa’s. Op Ibiza gokken ze in clubs in besloten kring. Jonge spelers sluiten ‘een betje’ af op hun telefoon in de kleedkamer, soms nog vlak voor de wedstrijd.

Grootheden

Afgelopen weekend werd bekend dat oud-prof Dirk Kuijt (Feyenoord, Liverpool) op een illegale site met grote bedragen gokte. Levtsjenko: ‘Dat is bizar en veelzeggend, dat zelfs zo’n grootheid ervoor valt. Voor spelers die zijn gestopt kan het een nieuwe uitlaatklep zijn, een manier om toch weer spanning te voelen. Maar goed, Kuijt kan het lijden. Hij heeft genoeg verdiend.’

Maar het kan hard gaan. De topverdieners zetten vaak ook het meest in, omdat dan de opbrengst het grootst is, en zo maximale spanning ervaren. De recent gestopte Engelse 120-voudig international Wayne Rooney sprak over verveling rond interlands als trigger voor een kortstondige gokverslaving. ‘Je zit dan zo zeven tot tien dagen in een hotel en hebt niets te doen. Het is makkelijk om op je telefoon te gokken. Het voelde niet alsof je echt geld inzet.’

Rooney kreeg schulden in zijn poging om verloren weddenschappen goed te maken. ‘Je bent daar om voor je land te spelen, en als je dan geld aan het verliezen bent, zoals ik deed, dan beïnvloedt dat je.’ Zeker in Engeland is er een echte gokcultuur. Toen Rooney in zijn nadagen naar Derby County ging, werd dat bekostigd door gokaanbieder 32Red. Als tegenprestatie diende Rooney met rugnummer 32 te spelen.

Afleiding

De 26-jarige Nederlandse voetballer Kenji Gorré is een van de weinige actieve profs die wel openlijk over zijn gokverslaving spreekt. ‘Ik was om 2 uur klaar met trainen en dacht: wat nu?’, vertelt hij op zijn Instagramaccount over toen hij een veelbelovend talent bij Manchester United was. ‘Mensen zeggen: je moet rusten. Maar ik verveelde me. Ik ging daarom direct na de training naar het casino. En niet twee dagen per week, maar iedere dag. In mijn hoofd verzon ik verhaaltjes waarmee ik het goedpraatte: dat voor afleiding zorgde. Maar ik verloor niet alleen geld, maar ook mensen om me heen. Mijn relatie. En dingen die veel voor me betekenden.’

De doorbraak bij Manchester United bleef uit, zoals zoveel jonge hooggeprezen spelers het uiteindelijk niet redden. ‘Ik had geen doel meer. En veel vrije tijd. Je komt in een negatieve spiraal terecht. Gelukkig werd ik uiteindelijk wakker.’

Gorré begon On the Ball, een platform waarop voetballers open en eerlijk met elkaar in gesprek kunnen gaan. Hij voetbalt inmiddels bij Boavista, dat uitkomt op het hoogste niveau in Portugal. Officieel is de naam van die competitie de Liga BWin, vanwege een sponsordeal met een van de grootste wedkantoren ter wereld.