Een klare zaak met duidelijke feiten
Lance Armstrong zou in de Tour van 1999 Epo hebben gebruikt. Ter verdediging uitte de Amerikaan tal van beschuldigingen. Zo deugde er in zijn ogen weinig van de werkwijze van het laboratorium van Châtenay-Malabry....
Misschien wordt het tijd, zegt Jacques de Ceaurriz, dat hettot de mensen doordringt. 'De werkelijkheid is minder romantischdan hij lijkt.'
Hij heeft de verhalen ook gelezen, over die geheimzinnigesamenzweringstheorieën en -complotten. Hij heeft erom gelachen,om de verdachtmaking dat zijn laboratorium in opdracht Epo in deurine van Lance Armstrong heeft gedaan. En dat de Amerikaandaarom nu positief is bevonden.
Velen vinden het ook een ontdekking van niets. Regels zoudenzijn overtreden, schorsingen niet meer uit te spreken, dus wathebben we er eigenlijk aan gehad?
De directeur van het Franse IOC-laboratorium inChâtenay-Malabry, ten zuiden van Parijs, zegt dat hij slechtszijn werk heeft gedaan. En dat hij dat zal blijven doen, ondanksalle beschuldigingen en dreigementen. De zogenaamde Franseheksenjacht bestaat niet, dat idee zit alleen maar in het hoofdvan Armstrong.
Zijn laboratorium, waar de eerste Epo-test werd ontwikkeld,heeft een naam opgebouwd in de strijd tegen doping. De laatstejaren testten succesvolle sporters als onder anderen de atletesOlga Jegorova en Kelli White, tennisser Mariano Puerta en nu duswielrenner Lance Armstrong er positief. En allemaal konden ze hunresultaten teruglezen in L'Equipe.
Schouderophalend wijst De Ceaurriz de suggestie van de handdat hij, in ruil voor informatie, een gratis abonnement op deFranse sportkrant heeft gekregen. 'Wij spelen geen informatiedoor, aan geen enkele krant.'
Dus ook niet aan L'Equipe?
'Wij zouden dat niet eens kunnen. De stalen worden anoniemgetest. Voor ons is het werkelijk onmogelijk uit te maken wat aanwie toebehoort.'
U heeft dan toch ten minste een directe link naar hun bureau?Het ligt nota bene op een steenworp afstand hier vandaan.
'Nee, werkelijk niet. L'Equipe zet de middelen in die hetnodig acht. Soms te veel, wat mij betreft. Het geneert mijregelmatig dat nieuws over betrapte atleten zo snel op straatligt. Wij zijn niet op zoek naar een scoop. We willen ons werkin alle rust kunnen doen.'
Dus de krant levert gewoon puik werk en het is toeval dat uwlaboratorium er telkens bij betrokken is?
'Zo is het. Tot de Tour van 1998 had L'Equipe de naam dat hetdopingzaken onder de mat schoof. Nu hebben ze vieronderzoeksjournalisten die in doping zijn gespecialiseerd. En zehebben ook een goed correspondenten-netwerk. Hoe weet je andersdat Puerta positief heeft getest? Dat is niet mijn fout, datnieuws komt uit Argentinië.'
Dus u was ook verrast toen u op 23 augustus de krant las?
'Zoals iedereen was ik verbaasd en ontgoocheld. Tegelijkertijdwas ik ook gerustgesteld. Dat zes positieve stalen van LanceArmstrong afkomstig blijken te zijn, wijst op een zekereconsistentie. Ik had me minder comfortabel gevoeld als slechtséén staal aan hem had toebehoord.'
Waarom zijn jullie de urinestalen uit de Tour van 1999 gaanonderzoeken?
'Het WADA, het internationale anti-doping bureau, wilde in2004 weten of sporters hun methoden de laatste jaren hebbenveranderd. Ze vermoedt dat atleten, tijdens de competitie slechtsheel lichte doses Epo gebruiken. Buiten competitie zouden ze danwel veel hogere doses gebruiken. Dat maakt het veel moeilijkerom ze te betrappen.
'We hebben dankzij onderzoeken met nierpatiënten een nieuwmathematisch analyse-model ontwikkeld dat gevoelig blijkt voorzowel hoge als lage doses. En met dat nieuwe model hoeft niemandmeer te twijfelen.'
Hoe wist u dat u positieve stalen in uw opslagruimte hadwaarop die nieuwe test kon worden uitgeprobeerd?
'Tussen 1999 en 2001 hadden we al een nieuwe analyse gedaanvan urinestalen uit de Tour van '98. Die diende om de toenmaligeEpo-test te verfijnen. Toen het WADA ons vroeg om die tweedeEpo-test verder te ontwikkelen, hebben we opnieuw stalen van '98gebruikt, en die van '99 erbij genomen.'
Hoeveel stalen hebt u onderzocht?
'Uit de Tour van '98 hadden we nog negentig stalen over.Daarvan hebben we er zestig onderzocht. En veertig warenpositief. Uit de Tour van '99 hebben we er negentig onderzocht.Daarvan hebben zo'n vijftien stalen positief getest.'
U twijfelt niet aan de resultaten van uw onderzoek?
'Al onze testresultaten klasseren we onder zwart, wit ofgrijs: positief, negatief of twijfelachtig. Positief is positief,dan moet er niet worden getwijfeld.'
Ook niet een klein beetje?
'De testresultaten zijn wat ze zijn. Toevallig blijken ze opde Tour-winnaar van '99 te slaan. Ze hadden ook kunnen toebehorenaan iemand die de Tour niet won. Overigens hebben we ook in negenandere stalen Epo gevonden. Dat die de krant niet halen, wordtons aangerekend terwijl wij daar helemaal niets mee te makenhebben.'
Volgens Armstrong heeft iemand hier op het laboratorium dieEpo in zijn urine gedaan.
'Het eerste wat sportlui doen om zich te verdedigen, is hetlaboratorium aanvallen dat de tests heeft gedaan. Zo gaat hetaltijd. We hebben al erger meegemaakt.
'We hebben ook geen advocaten ingeschakeld, dat doen we alleenbij moeilijke gevallen. Dit is een klare zaak met duidelijkefeiten.'
Uw naam wordt desondanks door het slijk gehaald. Ook door deinternationale wielerunie.
'Ach, dat weet ik niet. Om het bewijs te leveren voor onzeonschuld, hebben wij baat bij een gerechtelijk onderzoek. Ikhoopte daarom op een klacht van Lance Armstrong, opdat hetgerecht de resten van de gebruikte stalen in beslag zou nemen.Ik wacht er nog op. Maar helaas zal die klacht er niet komen. Duslaten we alles maar over ons heen komen.'
Ondertussen willen heel veel mensen dat u uw IOC-accreditatiewordt ontnomen omdat u het vertrouwen van de sporters hebtgeschonden.
'Dat is een probleem voor het WADA; zij accrediteren delaboratoria. Nogmaals, ik heb ergere kritiek meegemaakt. Ik kanu wel vertellen dat de oorlog volop woedt binnen het IOC. Datzijn bastions tegenover elkaar, daar wordt om bevoegdhedengestreden. Wij zijn maar een laboratorium. In de strijd tegendoping vind ik dit hele debat betreurenswaardig.'
De aandacht wordt afgeleid van waar het om gaat?
'Ja, zeker.'
Heeft het WADA u om uitleg gevraagd?
'Men heeft me vragen gesteld. En ik heb geantwoord.'
De UCI laat Emile Vrijman nu een onderzoek doen. Wat verwachtu daarvan?
'Ik ken die man niet, ik heb hem nooit gesproken. Heeft hijverstand van deze materie? Ik zie het allemaal wel. Iedereenvoert nu zijn onafhankelijke onderzoek, liever had ik eengerechtelijk onderzoek. Dat is voor mij de enige onafhankelijkeinstantie, niet de UCI of het WADA.'
Dus het geheim van Châtenay-Malabry wordt niet onthuld?Jullie vinden wel opvallend veel meer in de urine van grotesporters dan andere laboratoria.
'Wacht even. Ik vind de andere Europese laboratoria ook goedwerk leveren.'
Maar bij jullie komt het eerst in de krant. Het lijkt erop datjullie geen vertrouwen hebben in de bestaande instanties die dedopingzaken moeten afhandelen.
'Dat zou je kunnen beweren als wij iets te maken hebben metdie publicaties en dat is niet zo. Ik kan wel zeggen dat de UCIen het IAAF een grote bijdrage hebben geleverd aan de strijdtegen doping. Alleen is de strijd tegen doping meer dan hetontwikkelen van nieuwe onderzoeksmethoden. Er moeten ookstrategieën worden uitgedacht, hoe de controles wordenuitgevoerd.
'Wat dat betreft levert de IAAF beter werk dan de UCI. Vaaklijkt de UCI meer op een praatclubje. Dat geldt ook voor hetWADA. De coördinatie van federaties en overheden die elk huneigen anti-dopingstrategie hebben, zal haar beslist nietgemakkelijk vallen. Het WADA heeft ook een oude anti-dopingcodegeërfd. Het wordt hoog tijd dat die code wordt vernieuwd.'
De vraag is of zij de noodzaak zien. Het is toch ophef omniets? U gebruikte alleen de B-stalen, dus Armstrong kan zichniet verdedigen en gaat sowieso vrijuit.
'Dat is volgens de sportieve regelgeving wel zo; hetgerechtelijke apparaat werkt anders. Daar moeten ze zelfs metlijken werken. Die wek je ook niet eerst opnieuw tot leven. Desportieve regelgeving zoals die nu is, werkt verlammend voor dedopingstrijd. Als er iets is dat deze zaak heeft aangetoond, ishet wel dat de huidige dopingcontroles niets uithalen, omdat desporters nu volgens een beperkt juridisch kader kunnen wordenvervolgd.
'We hebben niet alleen punctuele straffen nodig, maarstraffen die werkelijk afschrikken. Daar moeten UCI en WADA zichmee bezighouden. Vandaag kun je zelfs niet zeggen aan wie deurinestalen toebehoren en wie het recht heeft ze te analyseren.Horen ze nog altijd de atleten toe, of de federatie, hetlaboratorium misschien?'
IOC-voorzitter Jacques Rogge heeft WADA-voorzitter Dick Poundgevraagd zo'n handleiding op te stellen. Wat moet daar volgensu instaan?
'Het moet het sportieve domein overschrijden. Ze moeten deruimte laten voor een gerechtelijk gebruik van de testresultaten.Belangrijke informatie mag niet begraven worden onder medischeethiek die op sportlui ook niet van toepassing is. Dat zijnnamelijk geen zieken. In naam van de bescherming van allesporters worden vooral degenen beschermd die de kluit belazeren.De nieuwe code moet sporters beschermen die niet frauderen.'
Bent u een voorstander van retrospectieve analyses?
'Zeer zeker. Alleen moeten dan oplossingen worden gevondenvoor de B-staal die wordt gebruikt bij zo'n analyse en voor decontra-expertise. Desnoods moet er een deurwaarder bijkomen,wanneer de stalen worden geopend en weer ingevroren. En er moetenoplossingen gevonden worden voor het bewaren van urinestalen.Daarin moeten keuzes worden gemaakt.'
Als u eerlijk bent, wie is voor u de winnaar van de Tour van1999?
'Wat moet ik daarop antwoorden? Het is niet aan mij de winnaarvan een Tour de France aan te wijzen. Wij hebben gewoon ons werkgedaan. Het is aan anderen om te zien wat ze daarmee doen en hoede regelgeving moet worden veranderd. Dit nieuws was namelijk noghet allerergste voor het systeem van de dopingbestrijding.'