Reportage

Dit is geen nerd met een zak chips

Gamen heeft niet de status van sport, maar voor professional Koen Schobbers is het allang geen onschuldig spelletje meer.

Guus Peters
Koen Schobbers in volle concentratie. De bond voor gamers organiseert maar één wedstrijd: het NK. Beeld Freek van den Bergh
Koen Schobbers in volle concentratie. De bond voor gamers organiseert maar één wedstrijd: het NK.Beeld Freek van den Bergh

Voordat Koen Schobbers plaatsneemt achter zijn computer, wast hij zijn handen grondig met zeep. Vette vingers verminderen de grip op het knuppeltje van de controller. Eén stuurfout kan fatale gevolgen hebben. De virtuele grindbak ligt op de loer. Op het WK zou het de professioneel gamer duizenden euro's kunnen schelen.

Schobbers staat onder contract bij het internationale team van Acer, 'het Barcelona van de gamesport', zoals hij het noemt. De 22-jarige Brabander is gespecialiseerd in het racespel Trackmania, dat hoofdzakelijk in Europa wordt gespeeld. Zondag is zijn wedstrijddag. Na het avondeten trekt hij zich terug op zijn 'werkkamer'. Nadat hij zijn handen vetvrij heeft gemaakt en de capuchon van zijn vest over het hoofd heeft getrokken, kan de wedstrijd beginnen.

E-sportbond

In landen als Zuid-Korea, China en India is gamen een geaccepteerde sport. In Nederland wil de elektronische sportbond (e-sportbond) in 2015 aansluiting bij NOC*NSF. Maar is gamen een sport?

Volgens Maarten van Bottenburg is het lastig daarvan een definitie te geven. De hoogleraar sportontwikkeling aan de universiteit van Utrecht maakt onderscheid tussen de informele en formele betekenis van het woord. 'Een activiteit wordt vaak als sport gezien zodra een groep mensen de activiteit als sport beschouwt. De groep moet daar zelf van overtuigd zijn.' Een sport bestaat formeel als die recht heeft op subsidies of aansluiting vindt bij het NOC*NSF. Dat ook die definitie verandert, bewijst het sportvissen, dat tot 2012 geen lid was van de sportkoepel.

Medailles en bekers

In de kamer van Schobbers staan op een houten plank medailles en bekers die herinneren aan eerdere overwinningen. Op de verwarming prijkt een cheque van 1.500 dollar (1.233 euro) die hij won op het WK. De trofeeën doen hem verlangen naar hernieuwd succes. Verder springen twee fitnessapparaten in het oog. Geregeld maakt Schobbers gebruik van de roei- en crosstrainer. Voor hem is gamen topsport. 'Mentaal is het zwaar. Een goede conditie zorgt ervoor dat je je beter kunt concentreren en frisser bent van geest.'

Bewegingswetenschapper Monique Simons deed onderzoek naar het stimuleren van een gezonde levensstijl bij jongeren met behulp van games en gamestrategieën. Zij ziet gamen niet als sport. Voor haar is sport iets waarbij je beweegt en enige intensiteit van het lichaam wordt gevraagd. Simons gelooft in de kracht van games, maar ziet meer in spellen op de Nintendo Wii of de virual-realitybril. Hierbij worden jongeren gedwongen te bewegen tijdens het gamen.

'Toch zijn dammen en schaken ook erkend als sport', reageert Jasper Schoo. De voorzitter van de e-sportbond beschouwt gamen als digitale vorm van de denksport. Prioriteit is wat hem betreft het opzetten van een competitie in eigen land. Tot op heden regelt de bond slechts één wedstrijd: het Nederlands kampioenschap. Toernooien en evenementen worden georganiseerd door teams of groepen.

Still uit de game Trackmania. Beeld .
Still uit de game Trackmania.Beeld .

Teamgenoten

Gamer Schobbers heeft weinig binding met de e-sportbond. 'Ik wist niet eens dat je lid kon worden.' Meer heeft hij gemeen met zijn teamgenoten, ook al heeft hij sommigen nog nooit ontmoet. 'Het sociale contact via de headset is erg belangrijk. Naast teamgenoten beschouw ik hen als mijn vrienden. Je bouwt een band op in een virtuele wereld.' Op Skype voerde hij de contractbesprekingen om met een digitale handtekening zijn overgang van het Nederlandse Mousecontrol naar het internationale team Acer te bevestigen.

Een van de toelatingseisen van het NOC*NSF is dat de bond zijn achterban representeert. Met ongeveer 72 duizend e-sporters in Nederland en slechts 5.000 leden bij de e-sportbond is daar nog geen sprake van. Een nationale competitie moet daarin verandering brengen. Gedacht wordt aan een zelfde rankingsysteem als de tennisbond hanteert.

Barrières

Er zijn meer barrières. Commerciële partijen hebben nu een te dikke vinger in de pap. Zij schrijven eigen wedstrijden en toernooien uit, die zijn gebaseerd op commerciële belangen. Iedereen hanteert zijn eigen regels. Daardoor verschillen wedstrijden van elkaar. De vraag wie daadwerkelijk de beste is, kan zo moeilijk worden beantwoord. Ook zijn spellen gelieerd aan miljardenbedrijven die de auteursrechten hebben. Alleen de makers hebben invloed op de ontwikkeling van het spel.

Daarnaast moet aansluiting bij de Nederlandse sportkoepel bijdragen aan een beter imago van de gamesport. 'Het beeld is nu dat wij een stel nerds zijn die met een zak chips de hele dag achter de computer zitten.' Maar daar is geen sprake van, meent Schobbers. Op de universiteit in Nijmegen, waar hij de studie biomedische wetenschappen volgt, reageren medestudenten verrast als Schobbers verklapt dat hij een professioneel gamer is. 'Ik kan daar wel om lachen en vertel ze dan dat ik ook gewoon een vriendin en een vriendengroep heb.'

Toegejuicht

Op het WK in Frankrijk ervoer de Nederlander hoezeer gamen leeft. Mensen uit Noorwegen waren speciaal voor hem naar Parijs afgereisd. In een bomvolle hal werd hij in november door 2.500 fans toegejuicht. Thuis achter zijn computer was niet tot hem doorgedrongen hoe populair hij is.

Toch is de populariteit van de sport in Europa nog niet te vergelijken met die in Azië. Voetbalstadions met zestigduizend zitplaatsen zijn binnen de kortste keren uitverkocht, het prijzengeld loopt op tot in de miljoenen euro's en online kijken fans van over de hele wereld mee.

Gemiddeld traint Schobbers tien tot twintig uur per week voor een wedstrijd. Op zondagavond moet het gebeuren. Dan vlamt hij vanbinnen, maar oogt vanbuiten als een ijskonijn. 'Mijn vriendin zegt altijd dat ik na anderhalf uur spelen helemaal rode wangen heb.' Na afloop volgt de wedstrijdbespreking via Skype. Een derde helft in de kantine zit er niet in.

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden