NieuwsEredivisie
Bij het vertrek als trainer van Vitesse leek er een last van Leonid Sloetski te zijn gevallen
Gevoel voor dramatiek kon Leonid Viktorovitsj Sloetski nooit worden ontzegd. Hij behield zelfs de regie bij zijn afscheid als coach van Vitesse, in zijn bekende stijl met een mengeling van pathos en weemoed.
Niet eerder in zijn carrière verloor de 48-jarige Rus vijf keer op rij. En dus trok hij zijn conclusies na de 3-2 nederlaag voor Vitesse bij Heerenveen. ‘Ik vertelde de spelers dat ik stop. Het was de stilste minuut in mijn leven.’
Sloetski stond al enige tijd onder druk, na een aardige start beleefde Vitesse dit seizoen een vrije val. Het duel met Heerenveen was typerend voor het Vitesse van Sloetski, de ploeg verspeelde na een flitsende openingsfase een 2-0 voorsprong en viel onder druk uit elkaar. Er leek een last van Sloetski te zijn afgevallen, toen hij voor de camera van Fox Sports bijna monter zijn vertrek aankondigde.
Ook zijn persconferentie in het Abe Lenstra Stadion leek een zorgvuldig voorbereid requiem. Hij had er alles aan gedaan om het tij te keren, zei Sloetski. Nog één keer was hij in Heerenveen de ‘ijsbeer’, de onrustig langs de lijn drentelende coach die volgens zijn Emmen-collega Dick Lukkien ‘wel vier kilometer per wedstrijd liep’. Sloetski kon smakelijk vertellen over die ‘tic’ om onophoudelijk heen en weer in zijn coachvak te lopen.
Gelukkig mocht hij die zone niet verlaten, vertelde Sloetski dit jaar in de Volkskrant. ‘In Rusland rende ik met mijn aanvallers mee naar de achterlijn en dan snel weer terug om mijn verdedigers te coachen.’ Maar Sloetski had de greep op zijn team allang verloren. De in juli 2018 aangetreden coach leidde Vitesse vorig seizoen nog naar de vijfde plaats, al verloor de ploeg de finale van de play-offs van FC Utrecht.
Bij zijn herkansing flopte het ‘project Sloetski’ al na enkele maanden. Sloetski pareerde geregeld de kritiek dat hij te verdedigend was ingesteld. Maar Vitesse was pas leuk om naar te kijken wanneer hij als bij de spectaculaire 3-3 tegen PSV alle remmen losgooide. Dit seizoen leek Vitesse aan te sluiten bij de topvier, maar een serie nederlagen tegen ADO, FC Emmen. FC Groningen, Sparta en Heerenveen werd Sloetski fataal.
Russische enclave
Jaarlijks ondergaat Vitesse als Russisch handelshuis een metamorfose en moeten nieuwe spelers worden ingepast. Eigenaar Valero Oyf had als grootaandeelhouder een Russische enclave neergezet bij Vitesse, oud-prof Nicky Hofs was de enige Nederlander in de staf. Vanwege die ‘Russificering’ deed clubicoon Edward Sturing een stap terug. De voormalige rechtsback was eerder interim-coach, hij behaalde twee jaar geleden nog Europees voetbal met Vitesse. Sturing zou nu een voorname kandidaat zijn om Sloetski op te volgen,.
Sloetski laat een leegte achter bij Vitesse. Hij bleef tot vrijdagavond in Heerenveen de ‘knuffelrus’, de gentleman die het omstreden imago van zijn vaderland compenseerde met humor en empathie. ‘Ik bedank iedereen bij Vitesse voor een fantastische tijd’, aldus Sloetski. ‘Ik voelde de steun van mijn omgeving. Nederland zit voor altijd in mijn hart. Maar het is tijd voor een andere coach om Vitesse alsnog naar de play-offs te leiden.’
De kracht van Sloetski was dat hij leek te acteren, maar met die klassieke, Russische melancholie maakte hij zich ook geliefd. Hij viel slechts één keer uit zijn rol, met een – eveneens vooraf gecomponeerde – tirade aan het adres van arbiter Gözübüyük, die hij arrogant en egoïstisch noemde. Al won de lach ook bij die uitval. ‘Gözübüyük schudt je nooit de hand, hij houdt zeker niet van dikke mannen.’
Aanvoerder Bryan Linssen zei ‘diep geraakt’ te zijn door het vertrek van Sloetski. ‘Hij was zo’n lieve, aardige en eerlijke man. Dit leed gun je hen niet.’ En doelman Remko Pasveer: ‘We hebben Sloetski in de steek gelaten.’
Het dilemma voor Vitesse was dat Sloetski meer succes had bij zijn talrijke volgers op Instagram en als komische gesprekspartner bij talkshows dan als trainer. Elk gesprek met hem was fascinerend en diepzinnig, Sloetski wist de Nederlandse voetbalcultuur pas na zeven maanden te doorgronden.
Hij moest wennen aan de ‘ja maar’ doctrine in Nederland. ‘Het is illustratief voor jullie levensfilosofie’, vertelde Sloetski aan de Volkskrant. ‘Het past niet bij de Rus om zijn individuele geluk na te streven.’ En dus offerde hij zichzelf na de vijfde mokerslag op rij om nieuw geluk voor Vitesse voorop te stellen.
‘Het kan toch niet dat België boven Nederland staat?’
Het totaalvoetbal van Rinus Michels opende voor Leonid Sloetski de deur naar een nieuwe wereld. Dertig jaar later ziet de Russische Vitesse-trainer met lede ogen aan hoe het Nederlands voetbal achterop is geraakt.