Artiest in een Pools volleybalparadijs

Toen hij zijn jaaropgaaf bestudeerde, zag Harry Brokking dat hij volgens de letteren der Poolse wet tot de categorie artiesten wordt gerekend. En zo voelt de volleybalcoach zich ook, in de afgeladen sporthallen waarin het fanatisme op de tribunes en het veld de lichte technische achterstand van de sporters maskeert.

Een paradijs om in te werken, noemt Brokking de competitie van het land waarin hij sinds de zomer verblijft. Er is geld als water, de spelers geven zich onvoorwaardelijk en als coach van de club Czestochowa wordt hij nooit tegengesproken. Hij heeft er bij zijn sporters juist op gehamerd dat ze vaker hun mond mogen roeren.

De ingreep van de coach heeft zijn uitwerking niet gemist. ‘Af en toe vragen ze de training stil te leggen om iets nog een keer te doen of het beter te kunnen begrijpen.’

In het veld is de leergierigheid terug te zien. De spelers zijn beter gaan nadenken over wie voor welke bal de verantwoordelijkheid draagt, vindt Brokking. ‘Ik wil niet dat ze robots blijven.’

Toen hij voor het eerst oog in oog kwam te staan met de spelersgroep, viel de fysieke achterstand hem direct op. ‘Het zijn heel fitte, sterke, jongens, maar ze hadden altijd eenzijdige training gehad. Hun benen en bovenlichaam waren goed ontwikkeld, maar de achterkant – de rug en de hamstrings – was verwaarloosd. Daar zijn we hard mee aan de slag gegaan.’

Het aantal blessures is daardoor snel teruggelopen. En op krantenfoto’s constateert Brokking dat ook de trainingsuren hun vruchten afwerpen. ‘Nu hangen ze met het hoofd en de armen boven de netband. Zoals het hoort.’

De ontknoping van het seizoen is aanstaande en de spanningsboog staat strak. Als de nummer vier van de competitie heeft Czestochowa in de eerste twee duels van een best-of-fiveserie Resovia verslagen, dat op een vijfde plaats eindigde. Na Pasen wordt op vrijdag, zaterdag en zondag zonder tussenpozen de ontknoping van de bekerstrijd erdoor gejaagd.

Het volleybal is door de resultaten uit het verleden een industrie geworden in het land waarin de commercie vooral de zaalsporten (handbal) heeft geadopteerd. De mannenploeg slaagde er bij het WK vorig jaar net niet in in de wereldtitel van 1974 te kopiëren. De vrouwen jagen in september op hun derde Europese titel op rij.

Twee wedstrijden per weekeinde worden live op tv uitgezonden. Brokking kan zich nog steeds verbazen over de analist en de commentator die voor, na en tijdens een duel de tijd volpraten achter een tafel. Het volleybal wordt net zo serieus genomen als de Champions League van het voetbal.

Nu het seizoen op driekwart is, durft Brokking de stelling aan dat het niveau van de grote Poolse clubs gelijkwaardig is aan dat van Russische of zelfs Italiaanse teams. De feiten wijzen dat uit, zegt hij. Met zijn eigen club was hij dicht bij een stunt tegen Modena, terwijl concurrent Belchatow in de Champions League eenmaal won van Macerata, ook actief in de Serie A.

Een parallel is er zonder meer met het kampioenenland. Ook in Polen zijn de garanties van een coach beperkt. Brokking mag nog zo goed opschieten met de voorzitter, de sponsors beslissen over zijn lot. ‘En dat is gevaarlijk. Want zij zijn almachtig, maar hebben geen verstand van volleybal.’

Kleine Abramovistjen noemt de oud-bondscoach de rijke eigenaren. Czestochowa dankt zijn welstand aan een fabrikant van moeren, bouten en schroeven, met een afzetmarkt tot diep in Oost-Europa.

Ook in het zuidelijk gelegen bedevaartsoord nabij de Warta-rivier laten de geldschieters zich niet leiden door de reputatie van een coach, weet de man die het Franse Paris Volley en Tourcoing en het Duitse Münster (vrouwen) als deel van zijn cv kan overleggen. Dat bleek eind vorig seizoen, toen Edward Skorek na tegenvallende resultaten werd weggestuurd.

Dat Skorek een van de bekendste sportmannen van zijn land is en hij met de nationale ploeg de olympische titel van 1976 behaalde, deerde de sponsors niet. Dat ze hem nog twee jaarsalarissen schuldig waren, vormde allerminst een belemmering.

Al vier coaches werden dit seizoen in Polen heengezonden. Brokking heeft geen idee hoe er over hem wordt gedacht. De voorzitter verschuilt zich achter de sponsor en de sponsors wijzen naar elkaar. Over verlenging van zijn eenjarige contract durft al helemaal niemand te spreken. Eerst het slot van het seizoen maar eens afwachten, krijgt hij dan te horen.

De enige garantie die hij heeft, is dat er geen garanties zijn. ‘Het kan de volgende dag zo over zijn.’