Zoek de verschillen in Museum voor Valse Kunst
De jongste aanwinst is een doek van Jan Sluijters, in blind vertrouwen in de Verenigde Staten aangekocht door een galeriehoudster....
In het Museum voor Valse Kunst openbaart zich veel verborgen verdriet. 'Daarom zijn wij dit museum begonnen', zegt Henk Plenter. 'Wij willen laten zien hoe wij en hoe anderen zijn bedonderd.' Samen met zijn partner Erna Jansen - beiden uit het onderwijs afkomstig - begon hij in 1998 in het voormalige gemeentehuis van het Drentse Vledder het Museum voor Hedendaagse Grafiek en Glaskunst en een 'permanente instelling' (van Dale) voor het werk van (meester)vervalsers.
De afgelopen drie jaar is het aantal bezoekers van het enige valse-kunst-museum in de wereld verdubbeld. Met een enthousiasme dat geen moment de indruk wekt gespeeld te zijn, leidt Henk of Erna hun bezoekers een wereld binnen waarin met elke vervalsing ook andermans leed zichtbaar wordt. Het is niet leuk om met een vervalst werk, hoe ingenieus ook, in je maag te zitten of eraan te worden herinnerd dat je bent beduveld. Wie de schade heeft, heeft de schande erbij.
Neem de Purkerdorfstoel uit 1903 van de Oostenrijkse schilder en ontwerper Koloman Moser, die op een veiling drie tot vier keer zoveel opbrengt als de Rietveldstoel. Door hem op te tillen merk je dat het om een imitatie gaat, waarvoor te zwaar materiaal is gebruikt.
In februari schaften de Plempers in Vietnam kopieën aan van de Mona Lisa, Canaletto's Canal Grande, een van zijn Venetiaanse stadsgezichten, en Arcimboldo's surrealistische De zomer uit 1563. De Vietnamese kopieerders werken met acrylverf en leveren op bestelling. 'De grens tussen kopiëren en vervalsen is soms heel vaag', zegt Erna Jansen.
Voor posters die voor een schilderij moeten doorgaan, is maar een kleine truc nodig. Ze worden op linnen geplakt en daarna gevernist zodat de structuur van het doek zichtbaar wordt. Vervalste handtekeningen kun je bij het schijnsel van een blauwe lamp ontdekken. Henk Plemper illustreert het in een vertrek waar een video-presentatie over vervalsers is te zien.
Nagemaakt is niet altijd hetzelfde als vervalst. De befaamde art-nouveauvazen van Gallé zijn door de toevoeging Tip geen vervalsingen, maar dat worden ze wel wanneer de drie letters zijn weggeschuurd. 'Een vervalser maakt altijd fouten', doceert Henk Plemper. Zoek in de kerstvakantie de verschillen tussen echt en onecht in Vledder. De kleur van de kaartjes met toelichting helpen de bezoeker een eind op weg.
