Zo viert de wereld moederdag

In Nederland mag moederdag iets aan populariteit inboeten, in veel andere landen is het een van de belangrijkste dagen van het jaar. Daar valt de dag vaak in dezelfde categorie als Kerst en Valentijnsdag. Met een bloemetje of een belletje ben je er niet zomaar.

Redactie
Amalia Lopez (114), 'de oudste levende moeder van Mexico'. Op 10 mei, Mexico's moederdag', is ze gehuldigd. Ze heeft haar vier kinderen overleefd. Ze heeft 15 kleinkinderen en 3 achterkleinkinderen. Beeld ap
Amalia Lopez (114), 'de oudste levende moeder van Mexico'. Op 10 mei, Mexico's moederdag', is ze gehuldigd. Ze heeft haar vier kinderen overleefd. Ze heeft 15 kleinkinderen en 3 achterkleinkinderen.Beeld ap

Het aantal moeders in Nederland dat op moederdag géén cadeautje krijgt, neemt toe. Dat zegt onderzoeksbureau Q&A Research na onderzoek. Bovendien worden de cadautjes kleiner. 61 procent doet iets aan moederdag; van die groep koopt 79 procent een cadeau. Vorig jaar vierde 66 procent moederdag en gaf 84 procent van hen iets uit aan een cadeau.

De cadeaubon voor moeder is in populariteit gestegen, concludeert het bureau. Vorig jaar koos 10 procent voor een bon, nu 16 procent. Vooral mannen en jongeren geven een bon.

Dat steekt allemaal wat schraal af bij vieringen elders ter wereld. Een greep.

Verenigde Staten
Ook dit weekend. Eerst heb je Kerst, dan Valentijnsdag en dan moederdag. Een beetje zoals in Nederland maar dan op grotere schaal. Ontbijt in bed, bloemetje, etentje. Het is een van de drukste dagen wat betreft telefoonverkeer. Vorig jaar was de vrijdag voor moederdag de drukste dag van het jaar op de snelweg van Boston richting New York State. Vele zonen en dochters dragen een anjer om moeder te eren: een rode voor een nog levende moeder, een witte voor een inmiddels overleden moeder.

Australië
Vergelijkbaar. Hier ook de traditie met de anjers. Ook het ontbijt op bed. Ook grootmoeders en andere vrouwen die zich als een moeder gedragen worden niet vergeten.

Frankrijk
Op de laatste zondag van mei. Het familiediner is hier belangrijk. Moeder krijgt een cake in de vorm van een boeket bloemen.

India
Hier is moederdag enorm in opkomst, het wordt ook steeds commerciëler. De liefde voor moeder is diep geworteld in de cultuur: in de veda's, geschriften die aan de basis liggen van het hindoeïsme, staat: 'Matru devo bhava', eer je moeder als ware ze God.

Groot-Brittannië
Iets lastiger tellen: op de vierde zondag van de vastenperiode voor Pasen. Was dit jaar op 10 maart, volgend jaar op 30 maart. Deze dag is te herleiden tot de Mothering Day van de Engelsen in de 16de eeuw: kinderen van arme families werkten het hele jaar in de huizen van de rijken. Eén dag per jaar kregen ze vrij om naar hun 'moederkerk' te gaan in hun eigen dorp om Maria te eren. Ze konden toen ook hun moeder bezoeken. Ze gaven bloemen die ze onderweg plukten. Traditie: maak een amandelcake voor mama (die Mothering Cake heet).

Panama
Daar slaan ze twee vliegen in één klap. Op 8 december worden alle moeders geëerd én de Moeder aller Moeders: Maria. Het is op deze dag van de onbevlekte ontvangenis. Een dag dus met een religieuze tint.

Mexico
Stukken makkelijker: altijd op dezelfde dag, 10 mei. Op de avond van de 9de mei gaan de kinderen al naar hun moeder. Kerken organiseren een speciale mis. 's Ochtends eet de familie een speciale maaltijd, onder meer met tamales.

Peru
In Peru is moederdag een van de belangrijkste dagen van het jaar. Een uitgebreide lunch met moeder en/of oma staat geheid op het programma. Wat betreft cadeaus komt het direct na Kerst. Warenhuizen promoten veel witgoed en tv's. Ook op de moederdag zelf is het druk in de winkels: dan staan mensen in de rij voor de uitverkoop van de resterende producten (en om cadeaus om te ruilen).

undefined

Herkomst
Het vereren van een moeder of moederfiguur stamt al uit de Oudheid. De Egyptenaren hadden hun rituelen voor godin Isis, die ze zagen als de moeder van alle farao's, de Grieken vereerden Rhea (de moeder van oppergod Zeus) en in Rome waren er optochten voor vruchtbaarheidsgodin Cybele.

Pas in de zeventiende eeuw kwam er een viering voor de meer aardse moeder. De Engelsen waren de eersten met Mothering Day.

De moederdag die onder meer in Nederland wordt gevierd vindt zijn oorsprong in Amerika. In 1908 begon Anna Marie Jarvis een campagne om haar moeder te eren die een belangrijke rol had gespeeld in de Burgeroorlog bij het mobiliseren van huisvrouwen. Deze Mother's Day Work Clubs verzorgden lessen in hygiëne en probeerden armoede te bestrijden, maar predikten vooral vrede.

Moeder Jarvis overleed op de tweede zondag van mei. Op 10 mei 1908 had de eerste officiële viering van Moederdag plaats in een Methodistenkerk in West-Virginia. Daarna volgde de rest van het land: president Woodrow Wilson maakte in 1914 van moederdag een officiële feestdag. Op deze dag kregen alle moeders in het land een bosje anjers cadeau.

Het gebruik waaide over naar Europa; Nederland ging halverwege de jaren twintig meedoen. In 1927 werden in Rotterdam 30.000 tulpen aan schoolkinderen uitgedeeld die ze aan hun moeder konden geven.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden