YS, pegels

'Vanmiddag Uhh Uhh gedownloadd! <3 <3 @YStijd', 'DaniqueMulder' op Twitter (21-6-2012)

Het is de derde week van juni als een onbekende rapper plotseling op plek drie in de Nederlandse iTunes top-10 terechtkomt. Rapper YS, de artiestennaam van de Nijmeegse Yassin (die niet met zijn achternaam in de krant wil), is met zijn single Uhh Uhh dan al een dag trending topic op Twitter. Jongeren, vooral meisjes, plaatsen op de sociale mediasite een screenshot van hun iTunes-aankoop met teksten als: 'Nieuwe liedje van @YStijd gedownload en ja het is een geweldig liedje', en vergezellen die tweets van smileys, uitroeptekens en <3, de internetcode voor een hartje.

'Het was me al eerder opgevallen dat op Twitter over hem werd gesproken', zegt Kees de Koning, oprichter van het Nederlandse hiphoplabel TopNotch. 'Mijn eerste gedachte was: ik word oud. Blijkbaar ben ik op een leeftijd aanbeland dat ik de muziek van populaire artiesten niet meer ken.' De Koning verdiepte zich verder niet in YS, omdat hij zag dat de fans op Twitter vooral meisjes tussen de 13 en 15 jaar zijn. 'Dat is niet onze doelgroep', zegt de hiphopkenner. 'Tot mijn verbazing stond hij snel daarna plotseling in de iTunes top-10.'

Blijkbaar is het YS gelukt om met behulp van sociale media buiten het zicht van traditionele radiostations een hit te scoren. 'Door zijn non-stop aanwezigheid op Twitter heeft hij in korte tijd de aandacht op zich weten te vestigen', zegt Ronald van der Meijden, programmamanager van urbanradiostation FunX. 'In ons programma Weekend Wax deed hij een oproep aan zijn fans om de naam van ons radiostation trending topic te maken. Binnen twee uur stonden we bovenaan de lijst. Dat krijgen artiesten die veel bekender zijn dan YS niet voor elkaar.'

De rapper bewijst met zijn onlineacties dat je bekendheid anno 2012 zelf in de hand hebt, vindt Van der Meijden. Doordat hij op internet zo veel aandacht voor zichzelf genereert, wordt hij ook gedraaid door radiostations die hem eerder niet kenden of niet wilden kennen. Naar aanleiding van zijn hoge iTunes-notering mocht hij langskomen bij Giel Beelen op 3FM en draaien veelbeluisterde zenders zoals Radio 538 en Q-music zijn muziek.

Maar de kwalificatie die Van der Meijden eraan verbindt, is veelzeggend: 'YS is een artiest die het 'fake it till you make it'-principe goed hanteert'. Want met de explosie aan publiciteit kwam ook de controverse.

'LOL! Media trappen in hoaxrapper YS', GeenStijl (28 juni 2012)

Al snel na zijn iTunes-succes verschijnen berichten in de media die het succes van YS in twijfel trekken. Radio-dj's, muziekwebsites en hiphopartiesten vinden het verdacht dat een onbekend iemand met een, zo oordelen zij, niet al te opzienbarend liedje een hit kan scoren. Ook GeenStijl bemoeit zich ermee, door in een week drie blogs over YS te publiceren. 'Laten we het zo zeggen: rapper YS heeft 99 problems (verwijzend naar de hit 99 problems van de Amerikaanse rapper Jay-Z, red.), maar streetcred is er daar geen van', schrijft de website.

Streetcred, de mate waarin een rapper stoer en cool is, is niet de eerste associatie bij het ontmoeten van YS. Bij het opendoen van de deur begroet hij vriendelijk en geeft allerminst een ferme hand. Hij praat timide en poseert wat onzeker voor de foto's. Zijn ingetogen voorkomen staat in contrast met de heftigheid waarmee het internet zich tegen hem keert. Daar is hij 'een talentloze rat' (tweet van @Insayno), 'Tupac Slisjkur', 'Notorious B.I.Slisj', 'Wu-Slis Clan' (3 keer GeenStijl). Ook putte die laatste website zich uit om het uiterlijk van de rapper zogenaamd wetenschappelijk te analyseren, met de conclusie dat hij over weinig testosteron zou beschikken. 'Daar lach ik om', zegt YS. 'Ze schrijven een artikel over mijn lippen. Dan neem ik zo'n site toch niet serieus?'

Yassin is naar eigen zeggen geboren op 8 juli 1993. Naar eigen zeggen, want criticasters zetten vraagtekens bij zijn leeftijd. Hij zou zeggen dat hij jonger is om aantrekkelijk te blijven voor jonge fans.

YS groeide op in Wijchen, in een gezin met een Marokkaanse moeder, een Indonesische vader, een oudere en jongere zus. Zijn ouders zijn moslim, maar niet dogmatisch. 'Mijn moeder draagt geen hoofddoek, mijn zus mag gewoon uit. Natuurlijk zijn er grenzen, zoals die er ook zijn in Nederlandse gezinnen. Ik ben heel Nederlands opgevoed, eigenlijk.' Het belangrijkste in het gezin is school. Ook nu nog, want YS moet zijn mbo grafisch vormgeven nog afmaken en wil daarna naar het hbo.

Hij besloot vorig jaar tijdelijk te stoppen met zijn opleiding om zich op de muziek te richten. 'Ik zag in Wijchen altijd dezelfde jongens bij friettenten hangen. Ik dacht: ik ga niet zo zijn, weet je. Ze hangen daar al drie jaar. Er is geen vooruitgang in hun leven. Hebben ze iets verdiend aan dat hangen? Niets. Ik wilde het anders doen en besloot iets te verzinnen om geld te verdienen.' Geld is nooit een probleem geweest, benadrukt hij snel. 'Maar ik wilde gewoon onafhankelijk zijn.'

'Wijchen zeven miljonairs rijker', NU.nl (2 januari 2008)

'Zeven gezinnen in het Gelderse Wijchen zijn het jaar goed begonnen', schrijven diverse media in de eerste week van 2008. Zij wonnen de Nationale Postcode Loterij en werden miljonair. Onder de winnaars bevonden zich ook de ouders van YS. Zijn ouders hebben nooit krap bij kas hebben gezeten, zegt de rapper. Zijn vader had een eigen bedrijf in computeronderdelen en zijn moeder was schoonheidsspecialiste. Maar de prijs leidt nu, vier jaar later, tot heftige speculaties over het kopen van zijn roem en in het bijzonder over zijn iTunes-hit. Dat zou volgens de critici van YS kunnen verklaren waarom een relatief onbekende artiest zo snel kan klimmen in een hitlijst.

De muziekdienst van Apple registreert of muziek vanaf hetzelfde IP-adres wordt gekocht. Met alleen een volle bankrekening kan dus niet worden gefraudeerd. Toch worden de hitlijsten in Nederland in hoge mate door artiesten en platenmaatschappijen gemanipuleerd, zegt Maarten Steinkamp, directeur van de platenmaatschappij CNR. 'Een Nederlands bedrijf, dat ik niet bij naam wil noemen, heeft tienduizenden IP-adressen in beheer. Zij zorgen ervoor dat je de week erop in de top-10 komt, tegen een prijs van 1,50 of 1,75 euro per download.' Internationaal gebeurt dit weinig volgens Steinkamp, maar bij Nederlandse artiesten gebeurt het veel met de gedachte: als een artiest hoog in de hitlijsten staat, gaan radiostations het automatisch draaien.

Daniel Lippens, dj bij radiostation SLAM!FM, bevestigt dat veel Nederlandse artiesten aan dit type promotie doen. Ook hij vindt het verdacht dat YS zo'n hoge notering kan halen. 'Het blijft raar dat hij vanuit het niets in de hitlijsten komt. Dat hij zijn plek zou hebben gekocht, is niet eens het ergste. Ik vind het jammer dat hij er niet eerlijk over is. Kom er gewoon voor uit, dan ben je cool en houd je de muziekscene een spiegel voor: kijk eens hoe fucked up deze wereld is.'

In tegenstelling tot Lippens denkt Steinkamp van CNR niet dat YS gebruik heeft gemaakt van deze methode: 'Als zo'n bedrijf dat voor je doet, doen ze het simpelweg beter. Nu zakte hij na een week alweer uit de top-10. Als je de downloads laat kopen, zorg je ervoor dat je de week erop ook nog in de hitlijst staat.' Ook Kees de Koning van TopNotch vermoedt dat de rapper zijn notering niet heeft gekocht. 'Ik denk dat hij zijn twittervolgers heeft weten te motiveren de single te kopen. Dat doen wij ook weleens. We laten dan bijvoorbeeld een artiest in de eerste week van een release shirts weggeven bij een download.'

'Als ik mijn fans iets vraag, doen ze het', zegt YS er zelf over. 'Ik heb tegen ze gezegd op Twitter: ik wil een keer in de hitlijsten staan. Koop mijn single, iedere vijftigste koper krijgt er een trui bij. Ik kreeg wel duizend printscreens van de download. Dat doen mijn fans niet alleen voor de trui, maar ook om mij te steunen.'

'Kijk dit filmpje, een fan heeft gewoon mijn naam als tattoo gezet today...Wauw', 'YStijd' op Twitvideo (april 2012)

De fans zijn inderdaad fanatiek, bevestigen vriend en vijand van de rapper. Op Twitter heeft YS inmiddels 123.020 volgers. Ook die twitterfans zijn omstreden, omdat er dertigduizend nepvolgers tussen zouden zitten. Volgens critici heeft de rapper ze zelf gekocht, volgens YS heeft een 'hater' ze gekocht om aan de wereld te tonen hoe nep hij is.

Ook met die dertigduizend neppers blijft er een grote schare twitteraars over, die geen mogelijkheid onbenut laten om hun onlineliefde voor de rapper te tonen door naar hem te twitteren met veel hartjes, foto's van zichzelf in een trui met YS-logo (met instant roem als YS die foto vervolgens retweet) en het hoogste goed voor de fan: een 'follow back' van de rapper zelf.

Een van die fans is de 16-jarige havo-scholiere Yasmine uit Arnhem. Zij ging nog wat verder in haar liefde door het logo van de rapper achter haar oor te laten tatoeëren. Het bewijs stuurde ze desgevraagd in de vorm van een foto naar de krant. 'Mijn ouders vonden het goed dat ik een tatoeage liet zetten', zegt ze giechelend. 'Mijn moeder denkt wel dat ik er spijt van krijg als ik straks geen fan meer ben. Maar ik denk dat ik altijd fan van YS blijf.'

De fans van YS zijn volgens SLAM!FM-dj Lippens rond de 13 à 14 jaar. 'Geen meisje-meisjes of modepopjes, eerder meisjes die graag een pet met logo opzetten', zegt hij. Het zijn geen standaard hiphopluisteraars, denkt programmamanager Van der Meijden van FunX.

Buiten de fanatieke fans is het opvallend hoeveel haat YS opwekt op internet, merkt Lippens op. 'De fragmenten van onze radioshow waarin YS optreedt, zijn op YouTube vaker gedisliked dan geliked. Dat zien we bijna nooit bij een artiest, zelfs niet bij hardstyle.'

'Hoe kan dit? Hoe kan het gepeste jongetje van de klas met iets te veel centjes uitgroeien naar de nieuwe hit van Nederland?', column van Jeffrey Noeken op Soundflow (22 juni 2012)

De meeste aversie jegens YS komt uit de eigen hoek, namelijk die van hiphop-Nederland. Op websites zoals Soundflow schrijven columnisten stukken over hem met titels als 'YS de eendagsvlieg' en 'Populair bij bangameisjes en onzekere puberjongens'.

Een van zijn meest fervente tegenstanders, rapper Darryl Osenga (artiestennaam Insayno), mailt: 'Ik vind het een walgelijk pestventje, vooral omdat Nederland barst van de rappers die echt goede muziek maken en hun hart en ziel erin steken zonder vals te spelen. Maar die krijgen geen artikel in de Volkskrant.'

'De heftigheid waarmee op mij wordt gereageerd, is simpel te verklaren', zegt YS. 'Ik ben jong, ze vinden me bedreigend. Ik zou hetzelfde doen als ik in hun positie zat, maar dan zou ik ze aanpakken met feiten. Echte feiten.'

Kees de Koning van TopNotch vindt de 'bijna religieuze felheid' waarmee YS wordt bestreden vanuit de eigen gelederen kenmerkend voor de hiphopscene.

'Er speelt nog iets anders mee', voegt hij toe. 'Er is op Nederlandse radiostations niet veel ruimte voor rap en hiphop. Artiesten krijgen vaak te horen: we draaien jouw plaat niet op de radio want we hebben de plaat van die ander al gedraaid.'

Volgens De Koning steekt het dan dat iemand zoals YS snel veel publiciteit krijgt. Toch is die vele aandacht volgens hem wel terecht: 'Als iemand zo creatief is dat hij bekend kan worden door de boel een beetje voor de gek te houden, verdient hij al die aandacht eigenlijk ook.'

Twittervolgers te koop

Via websites als twitterfollowersbazar.com en Ebay is het mogelijk om in korte tijd duizenden extra volgers te kopen. Dat werkt als volgt: de kopende twitteraar volgt automatisch duizenden mensen, in de hoop dat zij het omgekeerde ook doen. Resultaat: nieuw publiek. Er is ook een nadeel, de volgers zijn vooral buitenlanders en bots. Als beginnend Nederlandse rapper niet je gedroomde fanbase. Prijzen verschillen, duizend volgers kosten ongeveer 25 euro.

undefined