Wordt Obama alsnog de grote profeet die gelijk had?

In de media wordt de wederopstanding gevierd van Barack Obama, die twee jaar geleden als 'lame duck' was afgeschreven. Het spoort met de messiasrol die de president bij zijn aantreden kreeg aangemeten. Onder Obama zou alles anders worden, maar dat viel snel tegen. Je kunt in de politiek nu eenmaal niet over water lopen.

Maar het laatste half jaar blijken er toch ineens bakens te zijn verzet. In eigen land is Obamacare er gekomen, net als het homohuwelijk (waar Obama eerst bedenkingen bij had).

In de buitenlandse politiek zijn er doorbraken met Cuba en Iran, en de omslag inzake klimaatsverandering ('de grootste bedreiging voor de mensheid'). Daarbij ziet de nu weer onverbloemd linkse president zich gesteld tegenover een conservatieve meerderheid in het Congres, die hem het vuur aan de schenen legt. Het past in het beeld van de nobele wereldverbeteraar, een gospel dat Obama na een racistische aanslag op een kerk in Charleston omringd door zwarte dominees zelf aanhief. Als de eerste niet-blanke president, die door rechts Amerika als een Antichrist is verketterd, zijn droom overleeft, mag links Amerika van een Godsbewijs spreken.

Religie speelt grote rol

Europeanen kijken vreemd tegen zo'n uitleg aan. Maar in Amerika speelt religie nog steeds een grote rol, wat ook de verhouding tot Israël kleurt. Christenen spreken van het Heilige Land en zien de Joden als het uitverkoren volk. Dat geeft aan de openlijke botsing tussen de nieuwe messias Obama en de Israëlische premier Netanyahu over de deal met Iran een bijzondere lading.

Het is geen geheim dat beide mannen elkaar niet liggen, maar hun gebrek aan persoonlijke chemie werpt wel een zeer duistere schaduw op een relatie die voor de Joodse staat van levensbelang is. Waarbij komt dat Amerika voor Iran de grote Satan is en in Teheran tot voor kort een president zat die de holocaust ontkende en de 'zionistische entiteit Israël' het liefst van de kaart zag verdwijnen. Dat was spelen met de apocalyps.

'Dood aan Amerika'

Kernwapens golden altijd al als duivels en de ideologische tegenstellingen tussen Oost en West waren vroeger scherper dan vandaag. Maar waar de nucleaire afschrikking tijdens de Koude Oorlog op een rationele calculatie was gebaseerd, leven we nu met door Iran gesteund moslimterrorisme dat niet voor zelfmoordaanslagen terugschrikt. Ook als de moellahs niet gek zijn (ze blijven zelf buiten schot), zijn hun strategische calculaties voor de buitenwereld moeilijk te doorgronden.

Er wordt gezegd dat het 'dood aan Amerika' en 'dood aan Israël' slechts rituele dansen zijn zonder welke het Iraanse bewind niet kan overleven. Maar geruststellend klinkt dat allerminst, ook al is de atoomdeal met Amerika (en met Europa en Rusland) in de betere wijken van Teheran luidruchtig toegejuicht. Dat zijn overigens wel de Iraniërs die vroeger op de hand van de sjah waren en die graag zien dat aan hun isolement een eind komt.

Hooghartig

Obama heeft gelijk als hij zegt dat een atoomdeal met Iran waarop internationale inspecteurs kunnen toezien de enige vreedzame manier is om een Iraans kernwapen te voorkomen. Als Iran zich inderdaad voor de buitenwereld opent, is dat ook in het belang van Israël.

Maar mij bevalt niet dat Obama het in het Midden-Oosten beter denkt te weten dan de Israëlische premier, die de gevolgen van de 'Arabische Lente' voor de regio heel wat beter voorzag dan de Amerikaanse president. Erger, juist tegenover zijn kwelgeest Netanyahu stelt Obama zich hooghartig en verongelijkt op, terwijl een absolute voorwaarde voor het slagen van de deal met Iran toch moet zijn dat Israël zich er veiliger bij voelt. Dat is duidelijk niet het geval. Hetzelfde geldt voor Saoedi-Arabië, die andere bondgenoot van Amerika (en doodsvijand van Iran) die zich door Obama gepasseerd voelt.

De grote profeet?

Dat sluit natuurlijk niet uit dat de deal met Iran gunstiger kan uitpakken dan de critici denken. Er wordt verwezen naar de opening met China uit 1971 (waarbij Taiwan terzijde werd geschoven). Maar Richard Nixon was een communistenvreter, die met zijn ontspanningspolitiek Peking en Moskou tegen elkaar uitspeelde. Hij werd van een havik een (verguisde) visionair. Daarentegen kreeg Obama de Nobelprijs voor de Vrede al voor hij met zijn toenadering tot de moslimwereld iets had bereikt. Erger, de moellahs wezen zijn handreiking af, wat Rusland twee jaar geleden ook deed.

Geopolitiek gezien is Obama nu rampzaliger dan Jimmy Carter, die in 1979 tenminste nog een vredesverdrag tussen Israël en Egypte voor elkaar kreeg, maar zijn presidentschap verloor vanwege de gijzeling van de Amerikaanse ambassade in Teheran. Dat was stank voor dank, want Carter had de sjah laten vallen.

Maar als God het wil kunnen de moellahs zich revancheren en woord houden in de atoomdeal met Amerika. Dan wordt Obama alsnog de grote profeet die altijd al gelijk had en staat onheilsprofeet Netanyahu met de mond vol tanden. De westerse vredesapostelen kunnen zich nu al geen mooiere nagedachtenis wensen, en ayatollah Khomeini, die in 1989 stierf, waarschijnlijk ook niet.