Wit

foto

Wit. T/m 5/1, Nederlands Fotomuseum, Rotterdam.

Publicatie in samenwerking met ELLE Decoration, euro 5,99. fotomuseum.nl

De lijst met kunstenaarsnamen die voorafgaand aan de tentoonstelling Wit in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam middels flyers en persberichten werd rondgestuurd, was lang. Er stonden wel tachtig namen op en aan het eind stond ook nog eens 'en anderen'. Het waren niet de minste namen: bekende Nederlandse en een paar buitenlandse fotografen, beeldend kunstenaars, (mode)ontwerpers, dichters, schrijvers, allen samengebracht in het totaalconcept dat Wit was gedoopt en dat het Nederlands Fotomuseum in één keer de 21ste eeuw in moest slingeren.

Dat het veel en groot zou zijn, was dus bekend. Toch overvalt het je wanneer je de wondere witte wereld instapt die Anne van der Zwaag, het mastermind achter de expositie en het concept, voor je heeft uitgestippeld. Daar ontvouwt zich een tot in de puntjes verzorgd traject van grote en kleine ruimten, een soort Wunderkammers, die thematisch zijn ingericht en waar alle disciplines kriskras door elkaar zijn opgesteld. Elke ruimte heeft een 'textiele interventie' door kunstenaar Fransje Killaars. De ene keer zijn de wanden beplakt met grof wit linnen, de andere keer met frivole stroken stof. De thema's (smetteloosheid, onschuld, de dood, de bruid, enzovoorts) worden ingeleid door korte tekstjes van schrijver Dirk van Weelden. Voor de tentoonstelling schreven Ellen Deckwitz en Ingmar Heytze gedichten voor op de muur.

Dit is de mogelijke toekomst van de fotografietentoonstelling, zegt het Nederlands Fotomuseum via Anne van der Zwaag: geen statische rijen 'plaatjes' aan de muur, maar een-tweetjes en haasje-overs met andere kunstvormen en mikkend op een zo breed mogelijk publiek. Van der Zwaag, verankerd in het Nederlandse culturele leven én in de zakenwereld, werd twee jaar geleden aangesteld als bedenker en samensteller van een ambitieus nieuw programma ('Zwart-Wit'), financieel mogelijk gemaakt door een aanzienlijke bijdrage (600 duizend euro) van het Wertheimer Fonds.

Dat multidisciplinaire streven is fijn. In Wit worden mooie combinaties gemaakt met foto's uit de rijke depots van het Nederlands Fotomuseum: een eenzame koude schaatser van Aart Klein uit 1969 met een warm gebreid vest van modeontwerper Sandra Backlund, of een prachtige serie communieportretjes van onschuldige meisjes van Werner Mantz met een niet zo onschuldig schilderij van Katinka Lampe. Er is gloednieuw werk te zien, zoals een installatie van Anouk Kruithof, en er is oud werk dat je opnieuw laat kijken, zoals de prachtige schilderijen van Jan Schoonhoven uit de collectie van het Van Abbemuseum in Eindhoven. Zo rijk kan een Nederlandse tentoonstelling zijn, als je slim gebruikmaakt van wat in de museumarsenalen wordt bewaard.

Er zijn wat onhebbelijkheden, die te maken hebben met keuzen maken en grenzen. Zo breed als het thema kan worden opgevat, zo uiteenwaaierend is de expositie. Maar een opsomming leidt niet per se tot verdieping. Bij sommige werken vraag je je af of ze iets bijdragen, of simpelweg zijn gekozen omdat er iets wits op staat. Daardoor dreigen andere bijdragen onder te sneeuwen.

Ook nam Van der Zwaag een deelpresentatie op van trendwatcher Lidewij Edelkoort. Die mag lang doorgaan over de soorten wit in onze wereld en toont uitvergrote pagina's uit haar tijdschrift View on Colour, waarin kunstwerken niet als afzonderlijke creaties worden beschouwd, maar als uniforme illustraties van een overkoepelende toekomstvisie. Dat werkt misschien in dat tijdschrift, maar niet in een museum waar juist de veelkleurigheid van kunst gevierd zou moeten worden. Had dát nu weggelaten. Afgezien daarvan: lang leve de toekomst.

undefined