'Wist u dat de schoren waren doorgebogen?'

Het was geen standaardsteiger die in de stoomketel van de Amercentralewas gebouwd voor het plegen van onderhoud. Alleen al door zijn enormehoogte van 65 meter was het een bijzondere steiger, zegtveiligheidskundige Huisman voor de rechtbank. Daarvoor gelden specialeveiligheidsregels wat betreft sterkte en stabiliteit. En iedere fabrikantheeft zijn eigen rekenmethodiek om dat uit te rekenen.

De ontwerper van de steiger in de Amercentrale heeft geen computermodelgebruikt, maar handmatige berekeningen. Merkwaardig, aldus Huisman. Watvalt hem op als hij de tekening van de rampsteiger ziet? 'Hij is wel heelsmal aan de onderkant.' En ook over de noodzakelijke verankering valt heteen en ander op te merken. Boven de 21 meter is het bouwwerk 17 bij 17meter niet of nauwelijks 'afgestempeld' of verankerd tegen de ketelwand.'Hij stond vrij van de wand', aldus rechtbankvoorzitter Van den Heuvel.

Op een aantal plaatsen ontbraken diagonale buizen, die het bouwwerkstabiliteit moeten geven. Bij de bouw is ook afgeweken van de tekening. Zozijn trappen op een andere plek geplaatst. Volgens Huisman zou de bouwerdan een nieuwe veiligheidsberekening moeten maken, wat niet is gebeurd. In het algemeen constateert de steigerdeskundige op de tekeningen en foto'svan de rampsteiger enkele 'onbegrijpelijke tekortkomingen'.

Al tijdens de bouw van de steiger bleken enkele diagonale buizen aande onderkant door te buigen. Toch werden geen maatregelen genomen. 'Wistu van de doorgebogen schoren, tijdens de bouw?', vraagt de rechter aanprojectleider Pirotte van hoofdaannemer CMI, die zelf ookverschillende.keren in de ketel is geweest. 'Nee, dat wist ik pas na hetongeluk.' Maar, zegt de rechter, er zijn anderen die beweren dat deprojectleider al eerder op de hoogte was.

Acht onderhoudsmedewerkers waren op het moment van het ongeluk deketelwand aan het gritstralen. Ze werkten onder tijdsdruk, want dewerkzaamheden verliepen moeizaam. Er was aanvankelijk verkeerd gritgebruikt, dat niet schoon genoeg straalde. Zwaarder grit werd aangevoerd.Het werd onder hogedruk tegen de wand gespoten, waarna het uiteenspatte enals stof terugdwarrelde op de steigervloeren. Maar kon de steiger datallemaal dragen?

Een deskundige in het gritstralen, de Belg Van Hoorenbeek, was enkeledagen voor het ongeluk in de ketel geweest, om advies te geven over dewerkzaamheden. Hij constateerde dat op sommige plekken 'behoorlijk watstof' lag. Ook werden de vloeren niet of nauwelijks meer schoongemaakt.Volgens sommige getuigen lag er vijf tot tien centimeter grit op deplanken, waardoor de steiger wellicht overbelast werd. Van Hoorenbeek kandat niet bevestigen. 'Ik heb geen bergen grit gezien', zegt hij. Maar hijweet natuurlijk niet wat er in de dagen vlak voor het ongeluk nog isbijgekomen. De deskundige schat dat een gritstraler per dienst van acht uurwel 3700 kilo aan grit tegen de wand aan spuit.

De laatste dagen voor het ongeluk werd er vrijwel continu gegritstraaldin de stoomketel. Want het werk liep achter op schema. CMI schakelde zelfsvier extra mensen van een andere onderaannemer in. Er zat haast achter,merkt de rechter op, 'want tijd is geld'. Maar projectleider Pirotteontkent dat er sprake was van een boeteclausule als het werk niet op tijdaf zou zijn.