Winstdaling Shell beperkt door benzine

De winstdaling werd vooral veroorzaakt door een lagere olieprijs. De prijs van een vat olie lag in 2001 gemiddeld 4 dollar lager dan het jaar daarvoor. Shell hanteerde in het verleden altijd de vuistregel dat bij een daling van één dollar per vat de jaarwinst 450 miljoen euro lager zou uitvallen.

Ondanks de lagere olieprijs haalde Shell op de winning van olie en gas een winst van 8 miljard dollar (9 miljard euro). De tak Exploratie en Productie blijft daarmee de grote winstmaker van het Nederlands-Britse concern.

Shell wist de winstval aardig te dempen dankzij hogere marges op de verkoop van benzine en andere olieproducten. Shell introduceerde de afgelopen jaren diverse andere merken aan de pomp. Deze producten worden verkocht naast het gebruikelijke assortiment van super 98, ongelood 95 en diesel.

In Nederland kunnen automobilisten bijvoorbeeld Shell Pura tanken, een product dat schoner is voor motor en milieu. Italianen zijn verzot op V-Power, een product dat lijkt op de benzine die wordt gebruikt door raceauto's in de Formule 1. Automobilisten zijn bereid voor deze benzineproducten meer te betalen per liter.

Shell kon niet zeggen of de afgenomen concurrentie tussen benzinemaatschappijen heeft bijgedragen aan de hogere marges. In Nederland ligt Shell onder vuur van kartelwaakhond NMa, die het bedrijf verwijt de prijzen door verticale afspraken met zijn pomphouders hoog te houden. Shell kondigde donderdag opnieuw aan het NMa-standpunt aan te vechten.

Ook de verkoop van gas droeg aanzienlijk bij aan de winst van Shell. De verkoop van gas en stroom levert inmiddels al 10 procent van de winst. Stroom is het verlengstuk van gas, stelt Shell. Vandaar dat het bedrijf zich meer op de verkoop van elektriciteit gaat richten. Shell maakte vorige week bekend in Nederland ook groene stroom te gaan verkopen.

Ook de winning van gas vormt een steeds belangrijker onderdeel van Shell. Vroeger maakte olie 60 procent van de omzet uit winning uit, en gas 40 procent. 'Die balans verschuift langzaam in de richting van gas', stelde bestuurslid W. van de Vijver. Hij wilde niet zeggen hoeveel de gaswinning inmiddels bijdraagt aan de winst.

Bestuursvoorzitter J. van der Veer van Koninklijke Olie benadrukte dat zijn bedrijf het komende jaar vol blijft investeren. In 2001 stak het bedrijf 13,5 miljard euro bruto in de onderneming. Ook na 11 september bleven deze investeringen op peil, zegt Van der Veer. 'Een bewijs dat onze plannen al op basis van uiteenlopende scenario's waren getest.'

Shell stelde dat de affaire rond het failliete energiebedrijf Enron nog niet heeft geleid tot een aangepaste omgang met de huisaccountant. 'Wij zijn conservatieve Hollanders en Schotten. Het is in ons bedrijf altíjd belangrijk geweest dat de investeringen doordacht zijn en de constructies gebruikelijk', stelde Van der Veer. Omdat Shell ook handelde met Enron, heeft het wel een voorziening genomen van 'substantieel minder dan 50 miljoen euro'.