nieuws
Windmolenparken en verduurzaming industrie krijgen voorrang op overbelast stroomnet
De beheerders van het Nederlandse stroomnet moeten bij hun investeringen de komende jaren voorrang geven aan projecten die het belangrijkst zijn voor de energietransitie.
Dat staat in een Kamerbrief die minister Rob Jetten (Klimaat en Energie, D66) vrijdag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Jetten wil zo vooral vertraging voorkomen van alle projecten die onderdeel uitmaken van het meerjarenprogramma voor de nieuwe energie-infrastructuur in Nederland. Het draait dan bijvoorbeeld om het aansluiten van windmolenparken op zee en het verduurzamen van de vijf grote Nederlandse industrieclusters.
De capaciteit op het elektriciteitsnet is een van de belangrijkste beperkingen voor de energietransitie. Het bestaande net kan de groei van vraag en aanbod van stroom op veel plekken niet aan. Dat leidt op steeds meer plekken tot overbelasting van het net en lange wachttijden voor bedrijven en woonwijken die een aansluiting aanvragen.
Over de auteur
Tjerk Gualthérie van Weezel schrijft voor de Volkskrant over energie en de impact van de energietransitie op het dagelijks leven.
De netbeheerders investeren de komende jaren miljarden in de uitbreiding en verzwaring van het elektriciteitsnet. ‘Maar de hoeveelheid geld en mensen die we hebben blijft beperkt’, zegt een woordvoerder van branchevereniging Netbeheer Nederland. De netbeheerders zijn dan ook ‘zeker enthousiast’ dat de overheid dwingender gaat zijn over welke investeringen daarbij voorrang hebben. De sector heeft daar eerder bij het kabinet op aangedrongen.
Voorrang industrie
Toch is de uitwerking voor de netbeheerders nog niet helemaal duidelijk. Het is vooral de vraag welke investeringen nu minder prioriteit krijgen. ‘Als je ergens voorrang aan geeft, betekent het ook dat een ander project langer moet wachten.’ Op die vraag kan ook de woordvoerder van Jetten nog geen antwoord geven. ‘Dat is iets dat nog bij de uitwerking moet blijken.’ Jetten gaat ‘het prioriteitskader’ op korte termijn vastleggen in een ministeriële regeling en later ook in de vernieuwde Elektriciteitswet.
De vijf Nederlandse industrieclusters behoren sowieso tot de gebieden die topprioriteit krijgen. Dit gaat om de industrie rondom de Schelde, met onder meer de kerncentrale in Borssele en de kunstmestfabriek in Sluiskil. Daarnaast gaat het om de regio Rijnmond met de chemische industrie in Pernis om het Noordzeekanaal, waar Tata Steel de grootste uitstoter is. In het Noorden betreft het de snel groeiende bedrijvigheid bij de Eemshaven bij Delfzijl. In Limburg gaat het om Chemelot in Geleen. Het meerjarenplan waar Jetten naar verwijst zou tot 2030 moeten leiden tot een CO2-besparing van bijna 40 megaton. Dat is ongeveer een kwart van de totale uitstoot van Nederland op dit moment.
Er zijn meer manieren waarop Jetten probeert een steviger stempel te drukken op de grootschalige renovatie en uitbreiding van het stroomnet. Iets vergelijkbaars staat nu ook op stapel bij de verstrekking van een netaansluiting. Dat gebeurt nu op basis van het principe ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’. Maar in het licht van de energietransitie en de klimaatdoelstellingen is dat een onhandig principe. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) wil in samenwerking met netbeheerders bepalen welk type aansluitingen voorrang zouden moeten krijgen.
Correctie: In een eerdere versie van dit stuk stond abusievelijk dat Tata de grootste uitstoter is bij het Amsterdam-Rijnkanaal.