'Wij ruimen die rotzooi van Paars op'

Zo kreeg Doekle Terpstra, CNV-voorzitter en openlijk opposant van het asielbeleid van de grootste regeringspartij, een mooi plekje vooraan, precies achter premier Jan Peter Balkenende en fractieleider Maxime Verhagen.

Zo verwelkomde partijvoorzitter Marja van Bijsterveldt de honderden extra opgekomen partijgangers met de verheugde opmerking 'dat de politiek leeft'. En was het de politiek leider zelf, die aan het slot concludeerde dat hij 'trots' is, dat hij 'een partij mag leiden die volop in de samenleving staat, zich het lot aantrekt van een ander' en die 'zo'n debat tot een goed einde kan brengen'.

Balkenende sprak nadat allang duidelijk was geworden dat de uitzetting van 26 duizend uitgeprocedeerde asielzoekers door een grote meerderheid van de eigen achterban gedragen wordt. Slechts enkele tientallen van de zestienhonderd leden die naar de Utrechtse Jaarbeurs waren gekomen, steunden voorstellen van boze CDA'ers uit het oosten en noorden van het land voor een veel ruimhartiger asielbeleid.

Het was Maxime Verhagen die de kastanjes uit het vuur moest halen. Het ging er in confrontaties met kritische leden bij tijd en wijle hard aan toe. De fractie werd beticht van 'harteloosheid', ze was 'horende doof, ziende blind', het beleid werd 'inhumaan' en 'onmenselijk' genoemd. 'Balkenende zegt: fatsoen moet je doen. Maar dit is toch onfatsoenlijk!'

Er waren evenwel ook genoeg partijgenoten die zich opwierpen als spreekbuis van 'de mensen die het misschien niet durven te zeggen' en het beleid hartgrondig verdedigden. 'Nu uitvoeren. Wij ruimen die rotzooi op die de paarse kabinetten hebben laten liggen.'

Verhagens resolute verdediging van het beleid viel dan ook opvallend goed. 'Wij hebben de hand al over het hart gestreken. Dit is het eerste kabinet dat een pardon voor 2300 mensen afroept. Wij luisteren naar onze achterban.'

Zijn belangrijkste boodschap was dat het CDA niet alleen tegenover de leden verantwoording moet afleggen, maar ook tegenover de 2,2 miljoen kiezers die januari vorig jaar voor de 44 zetels in de Tweede Kamer zorgden. 'We hebben ook 44 zetels gekregen omdat we beloofden dat er een terugkeerbeleid zou komen.'

Nadat alle voorstellen voor een soepeler beleid door de achterban waren weggestemd, bleef bij de critici vooral teleurstelling over, bij velen uitmondend in berusting. Hidde Visser, kritisch lid uit Friesland: 'Ik had graag een ruimer pardon gezien, maar die mogelijkheid is er blijkbaar niet .'

Ook Doekle Terpstra kon zijn teleurstelling niet verbergen. 'Het besluit is dun. Ik kan niet ontkennen dat er hier massieve steun aan is gegeven. Maar ik blijf een gevoel van deceptie houden.' Niet dat hij de partij de rug toekeert. 'Nooit. Ik blijf werken aan de christen-democratie van binnenuit.'

Balkenende had in zijn ultra-korte afscheidswoord nog wel een blijde boodschap voor de leden, die vrezen dat hij lijdt onder 'alle aanvallen op mijn beleid, op mijn agenda van normen en waarden'. Hij wordt er niet door geraakt. 'Ondanks alle kritiek gaan we door met onze agenda voor een betrokken samenleving waarin respect, naastenliefde en verantwoordelijkheid aanwezig zijn. '