Wieringen wikt over terugkeer naar het water

Ondanks huiver voor de financiële en landschappelijke gevolgen stemde de gemeente Wieringen donderdag alsnog in met een overeenkomst die de aanleg van een randmeer onder voorwaarden mogelijk maakt. Twee maanden geleden zag de gemeente daar nog van af en leek het randmeerplan (kosten: 350 miljoen euro) kansloos.

Hoezeer het randmeer tot verdeeldheid leidt bij de 8500 inwoners, blijkt uit de bijdragen aan een internet-discussieforum van Wieringen. Tegenstanders wijzen op onherstelbare aantasting van het landschap. Voorstanders voorspellen dat als alles blijft zoals het nu is, Wieringen langzaam tot een soort Schokland (verdwenen Zuiderzee-eiland) verwordt.

'We zijn blij dat Wieringen weer meedoet. Nu moet er ook snel een definitief ja of nee komen', zegt de Noord-Hollandse gedeputeerde Ton Hooijmaijers. 'Wil je het in dat gebied stil en leeg houden of kies je voor ontwikkeling?' De provincie geldt als een van de 'trekkers' van het plan en heeft er 29 miljoen euro voor gereserveerd.

Het Wieringerrandmeer, een tien kilometer lange waterverbinding tussen IJsselmeer en Amstelmeer (oostelijk van Den Helder), is bedacht om de kop van Noord-Holland een economische impuls te geven, vooral door het versterken van recreatieve functies. Wieringen, sinds de drooglegging van de polder Wieringermeer tot het vasteland behorend, kampt met gebrek aan werkgelegenheid, vergrijzing en het afbrokkelen van voorzieningen.

Volgens buurgemeente Wieringermeer (12.500 inwoners) is de ontwikkeling van een randmeer 'van levensbelang voor de regio'. Wethouder M. Dekkers: 'De visserij in Den Oever heeft het zwaar, de agrarische sector ook, we moeten nieuwe werkgelegenheid aantrekken. We kunnen wel blijven roepen dat bedrijven moeten komen omdat we hier nog ruimte hebben, maar ze komen niet.'

Dat Wieringen reserves heeft bij het randmeer schrijft Dekkers toe aan 'een eilandmentaliteit'. Dekkers: 'Eilanders zijn per definitie bang voor vernieuwingen. Wij polderbewoners zijn avontuurlijker.'

Een meerderheid (PvdA en OW'91) van de gemeenteraad van Wieringen verzette zich in december nog tegen het randmeerplan, zoals dat is ontwikkeld door bouwconsortium Lago Wirense. Te ambitieus en te duur, luidde de kritiek. Lago Wirense - een samenwerkingsverband van bouwer Volker Wessels Stevin, gebiedsontwikkelaar Boskalis en adviesbureau Witteveen en Bos - zegt bereid te zijn tot aanpassingen.

Lago Wirense ontwierp een waterverbinding voor recreatie en waterberging. Naast het randmeer moet een kanaal komen voor de beroepsvaart. Wieringen voelt daar niets voor en wil dat het meer zelf een open vaarverbinding wordt. Ook verzet de gemeente zich tegen de aanleg van schiereilandjes met woningen in het meer.

Lago Wirense wil een bedrijventerrein aanleggen en 2500 (recreatie-) woningen bouwen, in en nabij het randmeer. De helft daarvan moet bij de bestaande woonkernen (Den Oever, Hippolytushoef, Wieringerwerf) komen. Wieringen vreest dat er meer moet worden gebouwd om het project te kunnen financieren, maar besloot donderdag toch een intentie-overeenkomst te ondertekenen.

De provincie Noord-Holland dringt aan op snelle besluitvorming. Gedeputeerde Hooijmaijers wijst erop dat veel agrariërs in onzekerheid verkeren nu de Wet Voorkeursrecht Gemeenten van toepassing is verklaard op hun gronden. Dat betekent dat bedrijven die moeten wijken voor het randmeer hun grond eerst aan de gemeente moeten aanbieden. Die verplichting loopt over een jaar af.