Wiebes stuurt belastingbrief: meer koopkracht voor werkenden

De lastenverlichting die het kabinet voor ogen heeft, bevat een koopkrachtstijging van 1,5 tot 3 procent voor werkenden. Werkende huishoudens hoeven gemiddeld tussen de 800 en 2000 euro minder inkomstenbelasting te betalen. Dat schrijft staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën vrijdag in de 'hoofdlijnenbrief' die het kabinet had beloofd na vertrouwelijk overleg met de oppositie op woensdagavond.

redactie
Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën. Beeld anp
Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën.Beeld anp

Zijn brief is een bevestiging van wat de afgelopen dagen al uitlekte. De plannen kunnen leiden tot 35.000 tot 60.000 extra banen, aldus Wiebes.

Hij schrijft dat het kabinet open staat voor concrete suggesties voor verbetering vanuit de Kamer. Volgende week is er waarschijnlijk een eerste debat in de Kamer met premier Mark Rutte en Wiebes. Daarna wil het kabinet in beslotenheid verder onderhandelen. Het kabinet ziet na het gesprek van afgelopen woensdag met de leiders van vijf oppositiepartijen 'brede bereidheid om vertrouwelijk verder te overleggen om tot een akkoord te komen', aldus Wiebes.

Van die vijf liet het CDA al weten niet verder te willen onderhandelen. D66, ChristenUnie, SGP en GroenLinks zijn wel bereid om na volgende week in beslotenheid het gesprek voort te willen zetten.

5 miljard lagere lasten op arbeid
Het kabinet is voornemens om in elk geval een lastenverlichting ter waarde van 5 miljard euro door te voeren. Hierin zit een verlaging van de tweede en de derde schijf van de inkomstenbelasting van 42 naar 40 procent. Ook wordt de grens van de vierde schijf opgeschoven met 8.000 euro naar ruim 65.000 euro. Pas boven dat inkomen betaalt een werknemer dan het toptarief van 52 procent. Ook gaat de arbeidskorting voor inkomens tot 50.000 euro omhoog. Wiebes steekt daar 2,5 miljard euro in.

Het kabinet trekt 250 miljoen euro uit voor extra kinderopvangtoeslag om werk onder ouders te stimuleren. Een half miljard euro wordt gebruikt om werkgevers te stimuleren mensen met een laag inkomen aan te nemen.

Dat alles moet leiden tot extra koopkracht oplopend tot 3 procent voor werkende huishoudens. De koopkracht van gepensioneerden of mensen met een uitkering blijft volgens Wiebes stabiel.

Nog geen grote vereenvoudiging stelsel
Het kabinetsplan biedt nog weinig materiaal voor een grote vereenvoudiging van het belastingsysteem. Het onderzoek over het vereenvoudigen van de zorgtoeslag is bijvoorbeeld nog niet afgerond. Op het gebied van vergroening wordt een verhoging van de energiebelasting genoemd, waarvan de opbrengst dan terug moet naar het bedrijfsleven.

De staatssecretaris zal in elk geval een lastenverlichting presenteren op Prinsjesdag. De oppositie mag de komende weken meepraten over verdere aanpassing van het belastingstelsel. Het kabinet stelt daarbij de voorwaarde dat verdere ingrepen in het stelsel financieel moeten worden gecompenseerd. Een voorstel is bijvoorbeeld het afschaffen van het lage btw-tarief en dit gelijktrekken met het hoge tarief. 'Harmonisatie van de tarieven leidt tot een minder problematische uitvoering en een aanzienlijke welvaartswinst.' De extra belastinginkomsten wil het kabinet vervolgens weer investeren in lagere arbeidslasten.

Ook wil het kabinet nadenken over een andere manier van belasting heffen op het rendement van spaargeld. Uit de brief blijkt dat een vermogensrendementsheffing gebaseerd op ieders daadwerkelijk behaalde rendement heel complex is en voorlopig nog niet uitvoerbaar voor de Belastingdienst. Er ligt nu een alternatief waarbij het rendement per categorie (sparen, aandelen of onroerend goed) eens in de zoveel tijd wordt bijgesteld op basis van de rendementen in de markt.

Over dat - nog altijd fictieve - rendement wordt dan 30 procent belasting geheven, net als in de huidige situatie. Nu wordt alleen standaard uitgegaan van een fictief rendement van 4 procent. Dat kan dus variëren bij de nieuwe heffing. Ook hierover mag de oppositie meedenken.

Nog vier oppositiepartijen praten mee

Via een overrompelingstactiek wist Rutte II de oppositie opeens verantwoordelijk te maken voor de hervorming van het belastingstelsel. Vier partijen willen nu verder praten met het kabinet, precies genoeg voor een minimale meerderheid in de Eerste Kamer. Ieder slippertje kan fataal zijn. Lees de analyse hier (+).

Wat betekenen de plannen voor u?

Winnaars
De absolute winnaar met bijna 900 euro is het modale gezin met twee werkende ouders en enkele jonge kinderen. Dit gezin krijgt uiterlijk in 2017, als het kabinet een meerderheid in de Eerste Kamer heeft gevonden, 50 euro meer kinderopvangtoeslag én 50 euro meer inkomensafhankelijke combinatiekorting voor werkende ouders van kinderen jonger dan 12 jaar. Een grotere klapper is de hogere arbeidskorting van 665 euro per jaar. Die is er voor alle werkenden met een inkomen tussen de 20 en 50 duizend euro. Dat zijn allemaal winnaars. Daarbij profiteert minstens één partner van dit gezin van een belastingverlaging in de tweede en derde schijf van beide 42 procent. Die kan volgend jaar al naar 40 procent: dat levert 100 euro op. Ook een winnaar is een werkgever die iemand aanneemt voor een loon tot circa 1.800 euro per maand. Die werkgever krijgt die werknemer één maand gratis. Althans: hij hoeft tot 2.000 euro minder belasting af te dragen.

Verliezers
De absolute verliezer is de oudere. Premier Rutte bevestigde aan 50Plus-voorman Krol dat het belastingplan niets voor zijn achterban bevat. Gepensioneerden profiteren niet van de hogere arbeidskorting en ook niet van de twee kindregelingen. Ook mensen met een uitkering behoren tot de verliezers. Althans op de korte termijn. Ook zij hebben niets aan een hogere arbeidskorting. En ook niet aan een verlaging van het tweede en derde schrijftarief. Op den duur zouden enkelen een baan moeten vinden, want het kabinet verwacht op korte termijn 40 duizend banen te creëren. Kleine verliezer is de hybride autobezitter. De tijd dat die kon rekenen op een pallet aan fiscale voordeeltjes is binnenkort voorbij.

Door: Robert Giebels

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden