Interview
Wie naar een ‘oranje’ bestemming wil reizen, moet nog even geduld hebben; Nederland moet ook zelf ‘een tandje harder zetten’
Reizen naar een beperkt aantal landen is weer mogelijk, en het worden er straks vast meer. Niet al die landen staan meteen te springen om Nederlanders binnen te laten, dus ‘helemaal zorgeloos wordt het niet’, zegt Frank Oostdam, voorzitter van de Algemene Nederlandse Vereniging van Reisondernemingen (ANVR). Een gratis coronatest zou helpen.
De deur staat nu op een kier, zegt Oostdam. ‘Het is een gering aantal landen maar een belangrijke stap.’ Volgens het nieuwe reisadvies dat de regering zaterdag naar buiten bracht op de website wijsopreis.nl kunnen Nederlanders onder meer op vakantie naar Portugal, Ierland en een paar Griekse eilanden.
Ook verre oorden zoals Curaçao, Rwanda en Thailand kleuren nu geel op de kaart. Maar het overgrote deel van Europa blijft oranje en dat betekent: reizen wordt afgeraden, bij terugkomst moeten reizigers een negatieve test laten zien (behalve als ze met de auto reizen) en er geldt een dringend advies voor tien dagen quarantaine. Een tegenvaller voor wie relatief dichtbij Nederland op vakantie wil.
Wie beteuterd is dat Frankrijk en zelfs onze buurlanden België en Duitsland nog op oranje staan, kan naar de toekomst kijken. ‘Het is goed te bedenken dat eind juni, begin juli de wereld er waarschijnlijk heel anders uitziet’, zegt Oostdam. Een belangrijk instrument is de kaart van het European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). ‘Daarop zie je een positieve trend.’ Hij verwacht dat in de loop van de zomer ook andere delen van Europa op geel komen te staan.
Spiegel
Nederlanders moeten ook in de spiegel kijken. Want juist op die kaart van het ECDC scoort Nederland heel slecht, zegt Oostdam. ‘Thailand zit niet te wachten op Nederlandse toeristen. IJsland, waar het heel goed gaat met corona, evenmin.’ In Portugal moeten reizigers uit Nederland eerst twee weken in quarantaine. ‘We zullen echt een tandje harder moeten zetten in het bedwingen van het virus.’
Oostdam verwacht een zomervakantie waarin veel kan qua reizen, mits je gevaccineerd bent of een negatieve test kan laten zien. En er is altijd de kans dat de situatie in een land omslaat en het plotseling oranje is in plaats van geel. ‘Helemaal zorgeloos wordt het niet.’
Het liefst had de reissector één advies gezien voor de hele Europese Unie. Maar de lidstaten gaan zelf over de coronaregels en de eisen aan reizigers, bijvoorbeeld of kinderen onder de 12 wel of niet moeten testen. Wel komt er een Europese ‘groene pas’ waarmee je kunt reizen als je gevaccineerd bent of negatief getest. Deze pas zou vanaf 21 juni moeten werken.
Aanvullend komt de Europese Commissie ook met een voorstel om coronatesten voor reizigers verplicht gratis te maken. Er is een kans dat dit idee sneuvelt omdat sommige lidstaten dwarsliggen. Nederland speelt daar een prominente rol in, onthulde BNR vrijdag. De Nederlandse overheid is namelijk bang dat het verdienmodel van de commerciële aanbieders wegvalt.
Ongehoord
‘Ik vind dat ongehoord’, zegt Oostdam. ‘Ik lig al zestien maanden wakker van de tegenslagen in onze sector. Waarom moet zo’n nieuw verdienmodel worden beschermd?’ Hij is juist blij met het voorstel van de Commissie. ‘Het is belangrijk dat ongevaccineerde mensen niet worden gediscrimineerd en moeten betalen voor dezelfde rechten die gevaccineerde mensen genieten.’
‘Vrij bewegen is bovendien een grondrecht’, brengt Oostdam in herinnering. ‘We hebben om goede redenen afgesproken dat tijdelijk niet te doen. Maar om nu mensen te laten betalen om van dat recht gebruik te maken is werkelijk van de zotte.’ Hij stelt voor om het aantal tests per persoon te beperken, zodat iedereen er één krijgt, of dat de overheid een bijdrage levert. ‘Ik hoop dat de Tweede Kamer ingrijpt.’
Gratis test of niet, Nederlanders verwachten veel van de zomer. Na de persconferentie waarop het nieuwe reisadvies werd aangekondigd, nam het aantal websitebezoeken en boekingen sterk toe. Oostdam verwacht dat de prijzen hoger zullen uitvallen zolang het aantal bestemmingen beperkt is. Er is meer vraag dan aanbod; ook kunnen hotels minder gasten ontvangen vanwege de coronaregels.
Het is wel veilig dat Nederlanders nu massaal naar een aantal plekken reizen, denkt Oostdam. ‘We weten, bijvoorbeeld door de testreizen, veel meer dan vorig jaar. Bovendien is het verlangen om het goed te regelen groot, omdat bij de vakantiebestemmingen de belangen ook groot zijn.’ Zoals in Griekenland, waar de toerismesector twintig procent van het bruto nationaal product uitmaakt. ‘Niemand kan zich een zomer als de vorige veroorloven.’
Ook de reisorganisaties in Nederland niet. Dit jaar zijn de verwachtingen weliswaar beter dan vorige zomer, ‘maar de sector draait gemiddeld tussen de 50 en 70 procent minder omzet dan in 2019.’ Het herstel zal lang duren, schat Oostdam in, maar er is een begin. ‘Na de persconferentie ging er een golf van blijdschap door de branche.’