Wie asbeststad Roermond in wil, wordt door de politie weggestuurd

Het was een grote brand in de jachthaven gisteravond, waarbij 64 schepen in twee loodsen verloren gingen. Maar pas in de loop van de nacht werd de omvang van de 'ramp' duidelijk, nadat deskundigen ook asbestdeeltjes bij het station midden in het centrum aantroffen. De hulpdiensten schaalden op tot 'Grip-3', wat staat voor 'een gemeentelijke ramp'.

Het komt wel vaker voor dat asbest vrijkomt bij een brand en het omringende gebied wordt afgesloten. Maar het afsluiten van vrijwel de hele binnenstad is een unicum. 'Alle winkels dicht, en dat met Kerst in zicht, dat is buitengewoon ernstig', beseft burgemeester Peter Cammaert. Maar het moest, want de asbestdeeltjes waren door de wind her en der de binnenstad binnengekomen.

De Roermonders worden via NL-Alert, regionale, lokale en sociale media gealarmeerd. Mensen buiten de stad krijgen de dringende oproep om weg te blijven. Op vijf uitvalswegen zijn politiefuiken gezet, waar vertrekkende auto's en fietsen worden schoongespoten door de brandweer. Sommige Roermonders horen 's ochtends vroeg pas bij de politie-afzetting wat er aan de hand is.

Grote schoonmaak

Gedurende de dag is het wachten op de grote schoonmaak van de binnenstad. 'Ik heb nog steeds geen mannen in witte pakken gezien', zegt een inwoner aan het begin van de middag. Dat klopt, want op dat moment dubt het beleidsteam nog over de precieze aanpak. 'We moeten een keuze maken uit drie scenario's: snel of langzaam, duur of goedkoop. Het kan gebeuren met veegwagens of sproeiers, en sommige asbestdelen moeten handmatig worden verwijderd', aldus burgemeester Cammaert. 'Bovendien moeten er wel voldoende schoonmaakbedrijven beschikbaar zijn.'

Hoe maak je een binnenstad asbestvrij? Er blijkt geen apart rampenplan voor een ramp met asbest te bestaan. 'Er zijn achttien rampentypes, zoals met een vliegtuig, maar voor asbest is geen specifiek plan', aldus Cammaert. 'Er is geen draaiboek voor een ramp met asbest.'

Steeds meer bewoners van Roermond reageren in de loop van de dag geïrriteerd over het lang uitblijven van concrete actie. De onzekerheid over de asbestramp is groot. Schoenmaker Frits Pellemans heeft zijn zaak in de binnenstad gesloten. Als hij zelf naar binnengaat, doet hij op advies van de gemeente zijn schoenen uit en sloffen aan - om mogelijke verspreiding van asbest te voorkomen. Pellemans: 'Maar wat doe ik als er straks mensen in de zaak hun schoenen ter reparatie aanbieden? Hoe weet ik dat aan die asbestschoenen geen asbestdeeltjes zitten?'

Op L1 uit asbestexpert Ton Witteman scherpe kritiek op de Roermondse aanpak. Volgens hem is het 'buitengewoon vreemd' dat de hulpdiensten auto's afspuiten zonder zelf beschermende kleding met speciale mondkapjes te dragen. Burgemeester Cammaert haalt daarover zijn schouders op: 'Ik krijg net een sms van de korpschef dat een hoogleraar op de radio had gezegd dat onze aanpak juist buitengewoon goed is. Zoveel deskundigen, zoveel meningen.'

'Ik dacht dat het vuurwerk was'

Hoewel de politie waarschuwde voor een verkeersinfarct rond de binnenstad, blijft een chaos uit. Veel mensen zijn kennelijk uit voorzorg thuisgebleven. Sommige binnenstadbewoners reageren laconiek als ze het besmette gebied verlaten. Karel Verstappen (17) laat de brandweer rustig zijn gang gaan met het afspuiten van zijn fiets. Zijn school ligt aan de andere kant van de binnenstad. 'Ik ga het toch proberen om via een omweg school te bereiken, want ik heb proefwerkweek', zegt hij.

Ria (64) heeft een uitje naar Duisburg, maar de bus vertrekt vanaf een ander punt. Lopend passeert ze politie en brandweer. Ze werd gisteravond opgeschrikt door de brand. 'Ik dacht dat het vuurwerk was. Je hoorde voortdurend boemboemboem, net vuurpijlen. Maar toen ik naar buiten keek, zag ik een grote rode gloed. Toen wist ik dat het een grote brand was.' Ze belde haar zoon om informatie. Die keek op internet en belde haar al snel terug: 'Mam, je moet binnenblijven en ramen en deuren sluiten. Er is asbest vrijgekomen.'

Ook enkele scholen in de binnenstad houden hun deuren gesloten. Maar dat weet Sven Schippers (16) uit een naburig dorp nog niet wanneer hij met zijn vriend komt aanfietsen en wordt tegengehouden bij de afzetting. 'Nou, dan fiets ik maar weer naar huis', zegt de tiener monter.

Mannen in witte pakken

Gedurende de dag is het wachten op de grote schoonmaak van de binnenstad. 'Ik heb nog steeds geen mannen in witte pakken gezien', zegt een inwoner aan het begin van de middag. Dat klopt, want op dat moment dubt het beleidsteam nog over de precieze aanpak. 'We moeten een keuze maken uit drie scenario's: snel of langzaam, duur of goedkoop. Het kan gebeuren met veegwagens of sproeiers, en sommige asbestdelen moeten handmatig worden verwijderd', aldus burgemeester Cammaert. 'Bovendien moeten er wel voldoende schoonmaakbedrijven beschikbaar zijn.'

Hoe maak je een binnenstad asbestvrij? Er blijkt geen apart rampenplan voor een ramp met asbest te bestaan. 'Er zijn achttien rampentypes, zoals met een vliegtuig, maar voor asbest is geen specifiek plan', aldus Cammaert. 'Er is geen draaiboek voor een ramp met asbest.'

Steeds meer bewoners van Roermond reageren in de loop van de dag geïrriteerd over het lang uitblijven van concrete actie. De onzekerheid over de asbestramp is groot. Schoenmaker Frits Pellemans heeft zijn zaak in de binnenstad gesloten. Als hij zelf naar binnengaat, doet hij op advies van de gemeente zijn schoenen uit en sloffen aan - om mogelijke verspreiding van asbest te voorkomen. Pellemans: 'Maar wat doe ik als er straks mensen in de zaak hun schoenen ter reparatie aanbieden? Hoe weet ik dat aan die asbestschoenen geen asbestdeeltjes zitten?'

Op L1 uit asbestexpert Ton Witteman scherpe kritiek op de Roermondse aanpak. Volgens hem is het 'buitengewoon vreemd' dat de hulpdiensten auto's afspuiten zonder zelf beschermende kleding met speciale mondkapjes te dragen. Burgemeester Cammaert haalt daarover zijn schouders op: 'Ik krijg net een sms van de korpschef dat een hoogleraar op de radio had gezegd dat onze aanpak juist buitengewoon goed is. Zoveel deskundigen, zoveel meningen.'