'We hebben geen auto, dat vinden ze raar'

In de kamer staat een geërfde piano, in de jarendertigkeuken hangen sinaasappels en bananen in mandjes aan de muur. Saskia Sterkman (51) schuift een bord met vier soorten zelfgemaakte cake naar voren. 'Wortel, chocolade, kies maar.' Haar 11-jarige dochter Jet wijst aan: 'Die met banaan is het lekkerst, die eet ik bijna elke dag.'

Is dit kinderarmoede in Nederland? Nee en ja. 'Ik vind mezelf niet arm', zegt Jet. Honger heeft ze nooit gekend. Ze draagt normale kleren ('tweedehands, zelfgemaakt of van de uitverkoop') en gaat na school naar celloles. Toch vinden andere kinderen haar soms zielig. Jet staat elke ochtend maar een paar minuten onder de douche. 'Zo snel mogelijk, om energie te besparen.' Ze gaat nooit op vakantie. In tegenstelling tot veel klasgenootjes heeft ze geen mobiele telefoon. Haar moeder trouwens ook niet. Te duur.

Hoe het zo is gekomen? Sterkman volgde in Groningen de kunstacademie en heeft daarna geprobeerd met haar lithografisch werk naam te maken in de kunstwereld. Dat kwam niet van de grond. Later liet ze zich bijscholen tot kleurenanaliste en gaf ze als zzp'er kleding- en make-upadvies. Een paar jaar combineerde ze haar praktijk met een kledingwinkeltje in Groningen. Maar drie jaar geleden raakte ze na een zoveelste verhuizing in een burn-out. 'Dat is een lang verhaal. Ik wil het best vertellen, maar dan zit je hier over vijf uur nog.'

Hoe dan ook: de situatie is nu dat moeder en dochter moeten rondkomen van een uitkering van 980 euro per maand. Dat is nog een stuk minder dan de armoedegrens van 1.280 euro die het Centraal Bureau voor de Statistiek hanteert voor een alleenstaande met één kind. Na aftrek van de vaste lasten blijft er per week amper 90 euro over voor eten, kleding en hobby's.

En dat is soms schipperen. Het moeilijkste is eigenlijk nog het gevoel er niet bij te horen, vindt Jet. 'Na de vakantie vertellen kinderen dat ze in Frankrijk en Zwitserland zijn geweest en dan zeg ik: ik was gewoon thuis. Dan roept iedereen: oh, wat zielig. Dat vind ik niet leuk. Ik vind het niet zo erg om niet op vakantie te gaan. Maar het is wel vervelend dat iedereen mij dan raar vindt. Ook vinden ze het gek dat wij geen auto hebben.'

Haar verjaardag viert ze wel. Moeder Saskia houdt van tevoren alle aanbiedingen in de gaten. 'Zo gingen we voor haar tiende verjaardag met drie kinderen naar Ecodrome in Zwolle. De treinkaartjes kocht ik in de aanbieding van de supermarkt, en voor de entree waren er kortingsbonnen.'

Toch leveren feestjes wel dilemma's op. 'Het werkt bij die kinderen blijkbaar zo: nodig jij mij uit, dan nodig ik jou uit', zegt Sterkman. En Jet mag om financiële redenen maar drie kinderen uitnodigen voor haar verjaardag. 'Dus heb ik ook maar drie feestjes per jaar', zegt Jet. 'Terwijl andere kinderen er veel meer hebben. Dat vind ik wel heel erg jammer.'

Na de zomer gaat Jet naar de brugklas van het gymnasium. Haar moeder kan de kosten nog niet overzien. 'Bijvoorbeeld de boeken. En ik schrik van de vele schooluitjes en de kosten daarvan.'

Er is ook nog geen oplossing voor het schoolwerk dat Jet straks digitaal moet doen. Een aanvraag indienen bij de gemeente voor een computer kan niet meer: daar is Groningen met ingang van dit jaar mee gestopt. 'Daar ben ik wel een beetje boos om, school is zo belangrijk voor haar toekomst.'

Stichting Leergeld had een computerregeling voor minima, maar die is ook opgehouden. Wel biedt die stichting een vergoeding voor Jets cellolessen. 'Culturele ontwikkeling vind ik belangrijk', zegt Sterkman. 'Het vakantiegeld van de uitkering en het geld dat ik terugkrijg van het energiebedrijf zet ik daarom altijd opzij om bijvoorbeeld naar musea of voorstellingen te gaan.' Al moet er dan niks onverwachts tussenkomen. 'Moet haar fiets voor 50 euro worden gerepareerd, dan kunnen we niet weg.' En na Jets verjaardag in september zal het ook lastig worden om met de trein op pad te gaan - als 12-jarige kun je niet meer op een Railrunnerkaartje van 2,50 euro. 'Anderen staan daar misschien amper bij stil, voor ons maakt dat een enorm verschil', zegt Sterkman.

In de huiskamer pakt Jet haar cello voor een korte demonstratie. Even later gaat ze helemaal op in haar spel. Haar dochter leeft misschien minder luxe dan andere kinderen, maar daar zitten ook voordelen aan, denkt Sterkman. 'Wij redden ons wel.'

undefined