INTERVIEW
'We gaan nu de boot in, bid voor ons'
Officiële gezinshereniging gaat niet snel lukken, beseft Ahmad. Hij belt zijn vrouw: kom vlug met de kinderen, dan maar in zo'n gevaarlijk bootje.
'We gaan nu de boot in, bid voor ons', zegt de Syrische Lama Shahut (24) vanuit Izmir tegen haar man Ahmad Darwish (35). Het is de eerste week van januari als Ahmad bijna drieduizend kilometer verderop in een asielzoekerscentrum in Hoogeveen zijn mobiele telefoon neerlegt en de handen ten hemel slaat. God, moge dit niet ons laatste gesprek zijn geweest, denkt hij, en hij begint te huilen.
Ahmad weet uit ervaring hoe gevaarlijk de overtocht van Turkije naar Griekenland is. Ondraaglijk vindt hij het daarom dat zijn vrouw en drie kinderen die tocht nu, zonder zijn bescherming, moeten maken. De beelden staan nog op zijn netvlies: huilende kinderen, angstige gezichten, een sluwe zee. Liever had hij hen deze tocht bespaard en veilig per vliegtuig laten overkomen zodra hij van de IND toestemming had gekregen voor gezinshereniging.
Maar dat zit er voorlopig niet in en de omstandigheden in het vluchtelingenkamp aan de Syrisch-Turkse grens worden door het oplaaien van de strijd in Syrië en Russische bombardementen met de dag gevaarlijker voor zijn gezin. Lama ziet steeds meer Syrische landgenoten het vluchtelingenkamp verlaten en Turkije in trekken.
Twee uur
Ahmad spreekt kort na de jaarwisseling met zijn vrouw af dat zij met hun drie kinderen van twee, drie en zeven jaar de tocht naar Europa gaat wagen, net zoals hij ruim een half jaar geleden.
Terwijl een vriend hem omhelst en moed inpraat, worden Lama en de kinderen in een rubberen boot gepropt. Met nog 45 andere vluchtelingen varen ze dicht tegen elkaar aangedrukt het water op. Onder hen zijn nog meer vrouwen zonder hun echtgenoot, een met vier kinderen. Lama is bang voor de zee, ze is bang dat haar kinderen iets zal overkomen.
Twee uur lang duurt de overtocht naar Griekenland. Twee uur lang hebben Lama en Ahmad geen contact. De verschrikkelijkste beelden spoken door Ahmads hoofd. 'Ik zag aangespoelde kinderen. Ik dacht terug aan het dode jongetje Alan Kurdi. Ik wilde niet straks weer dezelfde foto zien, maar dan van mijn kinderen.'
Hij houdt er rekening mee dat ze de overkant niet zullen bereiken. Dan komt na twee bange uren het verlossende telefoontje van Lama: 'We zijn veilig aangekomen.' Nu moet Lama vanuit Griekenland naar Nederland zien te komen.
Vrouwen en kinderen zijn nu aan de beurt
Waren het tot voor kort vooral mannen die de boottocht naar Europa waagden, nu zijn het meest vrouwen en kinderen (+). Laten de mannen hen komen nu het nog kan?
Navo geeft toestemming voor patrouilles
De NAVO kan vandaag volledig van start met haar missie de vluchtelingenstroom in Griekse en Turkse kustwateren in te dammen. Na weken overleg kreeg de NAVO zondag van zowel Ankara als Athene toestemming in de territoriale wateren van beide landen te opereren.
Angstige momenten
Er waren veel angstige momenten, vertelt ze, inmiddels herenigd met haar man. 'Ik was bang dat ze mijn kinderen zouden ontvoeren,' Ze kent de verhalen die rondgaan over meedogenloze mensensmokkelaars. Ze was extra op haar hoede, zonder man was ze extra kwetsbaar. Gedurende de reis sliep ze met haar kinderen in parken en in Macedonië zelfs twee dagen op straat. 'Ik spreidde een deken op de stoep, waar de kinderen op konden slapen. Het was vernederend, maar we hadden geen keus.'
Een maand na hun vertrek, begin februari, bereiken Lama en de kinderen met bussen Nederland. Twee dagen mogen ze bij Ahmad in het azc in Hoogeveen blijven, dan worden ze voor de asielprocedure naar Ter Apel overgebracht. Sinds twee weken is het gezin herenigd in een opvangcentrum in Katwijk.
Een vriend van Ahmad, die sinds acht maanden in Nederland is, wacht nu dezelfde spannende weken. Zijn vrouw en kinderen hopen een dezer dagen Syrië te verlaten.
Nu is het Ahmad die een vriend moed inspreekt.