Wat is shorttracken?

Wat is shorttrack?

Hard schaatsen op een ijsbaan die te klein is voor klapschaatsen. Shorttrackers zetten de schaatsijzers scheef onder hun schoenen, en buigen het staal met de krappe bocht mee, om te voorkomen dat ze bij hoge snelheden tegen de veiligheidskussens worden gekwakt. Op het ovalen baantje van 111 meter rijden de shorttrackers vier afstanden: drie individuele (500. 1.000 en 1.500 meter) en de aflossing voor landenploegen met vier schaatsers (3.000 meter voor vrouwen, 5.000 meter voor mannen). De aflossing, door shorttrackers steevast relay genoemd, is het koningsnummer van de sport.

Shorttrackers strijden tegen elkaar, niet tegen de klok (al wordt de tijd wel bijgehouden). Pack style racing heet hun wedstrijdvorm: ze rijden met vier tot acht man tegen elkaar. De beste twee gaan doorgaans door naar een volgende ronde, tot er een winnaar is. De mannen bereiken snelheden tot 50 kilometer per uur, de vrouwen tot 45.

Op de aflossing strijden vier ploegen van vier schaatsers tegen elkaar, waardoor er steeds zestien schaatsers op het ijs staan (mannen 45 rondjes, vrouwen 27 rondjes). Het biedt een chaotische aanblik, maar is straks geregisseerd. De schaatsers sprinten om beurten, meestal anderhalve ronde, tussen de 12 en 14 seconden. Dan geven ze de beurt aan de ploeggenoot met een harde duw tegen het zitvlak.

Schaatsers die wachten op hun beurt rijden traag rondjes in het midden van de baan, totdat ze zich in de wedstrijdbaan begeven om de duw in ontvangst te nemen. De laatste schaatser, de afmaker, is verplicht twee rondjes te rijden.

Shorttrack was in 1988 een olympisch demonstratiesport en heeft de olympische status sinds 1992.

Wat voor materiaal?

Shorttrackers kleden zich vooral tegen valpartijen. Ze dragen een helm en een 'snijvast' schaatspak dat ze beschermt tegen de vlijmscherpe ijzers van hun tegenstanders. Officieel hoeven de schaatsers alleen lichaamsdelen met slagaders te beschermen, maar de Nederlanders zijn van top tot een in veilige kleding gehuld. Een pak weegt al snel een kilo.

De schaatsschoenen van shorttrackers zijn gemaakt van keihard, onbuigzaam carbon. De ijzers klappen niet, maar zitten vast aan de schoen. De afstand tussen de schoen en het ijzer is groter dan bij klapschaatsen, om te voorkomen dat de schoenen in de bochten het ijs raken.

De shorttrackers gaan extreem schuin door de bocht. Hun linkerheup hangt soms niet meer dan 25 centimeter boven het ijs, de schouder hooguit 40. Met hun linkerhand zoeken ze vaak steun op het ijs. Ze dragen een handschoen met vingerdopjes van carbon, zodat de hand de schaatser niet afremt.

Wat is de kunst?

Hard schaatsen is een voorwaarde om uit te kunnen blinken, maar het is niet genoeg. Slim schaatsen is belangrijker. Shorttrack is een positiespel. Het draait om tactiek en behendigheid. De beste shorttrackers hebben ogen in hun rug. Ze weten wat zich achter hun zitvlak afspeelt.

Shorttrackers zitten elke dichter op de huid dan slapende geliefden. Ze lijken in elkaar gevouwen, kin op rug, bips in schoot, hiel aan teen. Het is lepeltje-lepeltje-schaatsen. Soms glijden ze de bocht op een been door, andere keren roffelen ze hun ijzers met korte slagen tegen het ijs.

Voorop rijden kost meer energie dan de slimtstream van een tegenstander kiezen. Maar de koploper kan het tempo dicteren, de ideale lijn kiezen en opponenten proberen te blokken. Wie volgt spaart zijn krachten, maar moet inalen. Dat is gevaarlijk, want er is weinig ruimte. Op het korte rechte stuk hebben ze hooguit twee seconden. Dat zorgt voor gedrang en valpartijen.

Onderuit gaan hoort bij shorttrack. Dat is geen kwestie van onkunde. Het zijn vaak afgedwongen fouten. Ze komen het vaakst voor in de slotfase, als het ijs slecht is, de schaatsers moe en het tempo hoog. Een verstoring van de balans is dan fataal.

Telt Nederland mee?

In Sotsji doet het maximale aantal shorttrackers mee: vijf mannen en vijf vrouwen. Beide aflossingsploegen hebben zich geplaatst en kunnen meedoen om de medailles. Ook individuele schaatsers als Jorien Ter Mors, Sjinkie Knegt en Freek van der Wart maken kans op een plak.

Nederland was uiterst succesvol in shorttrack voordat de sport in 1992 olympisch werd. De aflossingsploeg van de mannen won goud in 1988, toen shorttrack een demonstratiesport was in Calgary. Nadien deden er wel geregeld shorttrackers mee, maar de medailles bleven uit. In Vancouver, vier jaar geleden, eindigden de vrouwen als vierde bij de aflossing.

WANNEER OP TELEVISIE?

10 februari, 13.05 uur: finale 1.500 meter mannen,

13 februari, 13.07 uur: finale 500 meter vrouwen

15 februari, 13.05 uur: 1.500 meter vrouwen, 1.000 meter mannen

18 februari, 11.56 uur: finale relay vrouwen

21 februari, 18.46 uur, finale 500 meter mannen, 1.000 meter vrouwen, relay mannen

undefined

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden