Wat deed Laura H. in het kalifaat?
Laura H. werd begin juli naar eigen zeggen met hulp van de peshmerga bevrijd uit de handen van de terreurbeweging IS. Maandag werd ze bij terugkeer in Nederland op Schiphol aangehouden en nu staat de 20-jarige Leidschendamse voor de opgave te bewijzen dat ze in het kalifaat geen strafbare handelingen heeft verricht.
Dat wordt nog een klus. In de verklaring over haar aanhouding verwijst justitie naar verschillende rapporten waaruit blijkt dat het voor buitenlandse vrouwen 'niet aannemelijk is in Syrië te verblijven zonder betrokken te raken bij de gewapende strijd dan wel op andere wijze ondersteunende handelingen te verrichten voor IS'.
Vechten doen vrouwen in het kalifaat nauwelijks. In een document van IS (Women of Islamic State: Manifesto and Case Study) staat dat vrouwen een rol binnenshuis moeten vervullen als vrouw, moeder en verzorgster.
'Wat justitie onder ondersteunende handelingen verstaat, kan heel ver strekken', zegt advocaat Serge Weening. Zijn kantoor stond eerder twee teruggekeerde vrouwelijke Syriëgangers bij. 'Denk aan het koken voor je man, die een IS-strijder is, of het wassen van zijn kleren. Je hoeft echt geen criminele handelingen te verrichten om als onderdeel van IS beschouwd te worden.'
Weening ziet wel een juridische uitweg voor H. in haar verklaring dat ze niet vrijwillig in het kalifaat is beland. Vorige maand vluchtte ze met haar twee kinderen uit Mosul in Irak, waar ze negen maanden verbleef, en gaf zich over aan de Koerdische strijders van de peshmerga.
Kort daarop gaf H. een interview aan de zender Kurdistan24 waarin ze vertelde dat ze door haar partner gedwongen was om naar het kalifaat af te reizen. Hij zou haar eerst naar Turkije hebben gelokt. Daar zouden ze vakantie vieren en geld verdelen onder Syrische vluchtelingen. H.: 'Ik dacht dat we naar een vluchtelingenkamp gingen. Ik wist niet dat we Syrië in zouden gaan, hij dwong me.'
Weening: 'Als je min of meer gedwongen bent om naar het kalifaat te gaan, en je wilt er helemaal niet zijn, dan heb je dus niet het opgezet plan om deel uit de maken van IS en dan kun je ook geen ondersteunende handelingen verrichten.'
Tegenover NOS verklaarden Leidschendamse buren van H. eerder weinig geloof te hechten aan haar verhaal. H. zou het geld niet hebben om een vakantie in Turkije te vieren. Ook zagen buren dat H. en haar gezin een paar weken voor hun plotse vertrek steeds vaker bezoek kregen van 'mannen met lange gewaden en baarden'.
Volgens Weening zal justitie nu proberen H.'s verhaal te verifiëren. Daarvoor zullen ze eventuele sporen op sociale media nagaan en haar telefoon en computer uitpluizen. Ook zullen er zo veel mogelijk getuigen gehoord worden die iets kunnen vertellen over H.'s ideeën voor haar vertrek. Uit die berg informatie moet afgeleid worden of H. al dan niet bewust naar het kalifaat is afgereisd.
