Waarom een eindexamenleerling zo lang in de piepzak laten zitten?
De officiële uitslag komt pas vandaag, maar Samira van Otterloo weet al weken dat het er niet goed uitziet. De 15-jarige leerling behoort tot een klein groepje scholieren dat de examens al met hun leraren heeft besproken. Haar school, X11 media en vormgeving in Utrecht, besprak twee weken voor de uitslag de voorlopige resultaten met alle eindexamenkandidaten.
Dat is bijzonder, want doorgaans krijgen leerlingen hun examens pas te zien na de officiële uitslag. Van Otterloo, die vmbo doet, is een van de 107 leerlingen van X11 die haar voorlopige cijfers ruim voor de officiële uitslag te horen kreeg.
Een voorlopige uitslag, want het wachten is op de normering. De organisatie die de examens samenstelt, het Cito, moet daarvoor wachten op het College voor toetsing en examens (CvTE) dat de regels vaststelt waarmee de scores op een examen in cijfers worden omgezet. Zo kan het voorkomen dat de cijfers door de normering met een volle punt omlaag worden bijgesteld als een examen onverwacht goed is gemaakt.
'Een week na mijn laatste examen kreeg ik een appje van school dat ik mijn voorlopige cijfers mocht inzien. Mijn wiskunde-examen was niet zo goed gegaan', zegt Van Otterloo. Aan haar de keus om extra bijles van school te krijgen met het oog op een mogelijke herkansing. 'Daarover twijfelde ik niet. Ik hoor pas vandaag of ik geslaagd ben. Toch is het fijn dat ik extra tijd heb gekregen om me alvast voor te bereiden.'
Met negentien andere 'risicoleerlingen' oefende Van Otterloo afgelopen twee weken haar examens opnieuw. Haar leraar helpt haar daarbij. Zij heeft immers tijd, nu de eindexamens voorbij zijn. 'Ik ben veel beter voorbereid. Maar de uitslag vandaag blijft spannend.'
Een van de initiatiefnemers en leraar maatschappijkunde Wessel Peeters (28) vindt het niet nodig om te wachten tot de examenuitslag. Peeters: 'Het is een norm geworden dat we zolang wachten. Een ongeschreven regel die we onszelf en de leerlingen opleggen ten koste van de leerling die een maand thuis in spanning zit.' De herkansingen voor het vmbo beginnen aanstaande maandag al, vier dagen na de officiële examenuitslag.
Mag dit? Ja, zegt het College voor Toetsen en Examens. Het landelijke orgaan ziet geen probleem in deze aanpak. 'Als de centrale examens en de antwoorden daarbij openbaar zijn, dan mag dat', licht een woordvoerder toe. 'Het staat iedereen vrij om te oefenen met schriftelijke centrale examens die zijn afgenomen, mits ze zijn gepubliceerd.'
Alle schriftelijke examens worden onmiddellijk na het examenmoment openbaar gemaakt, met inbegrip van de antwoorden. Leerlingen mogen al tijdens hun examens hun antwoorden op een kladje schrijven, zodat ze deze thuis kunnen controleren.