Waar de rouwstoet passeert, gaan handen discreet op elkaar

EINDHOVEN/AMSTERDAM - Onder het toeziend oog van enkele honderden nabestaanden en het koninklijk paar arriveren rond kwart voor vier de eerste veertig slachtoffers van vlucht MH17.'Heel statig en waardig.'

'Toen dat grote Australische vliegtuig landde, moest ik wel even slikken', zegt Martin Huntjens, woensdagmiddag aanwezig op de militaire vliegbasis Eindhoven. De Limburger verloor zijn zus Hanny in de vliegramp. Huntjens: 'De gedachte dat mijn zus erbij kon zitten, maakte een hoop los. Maar ik was blij dat ik er was.'

Tijdens de minuut stilte op vliegbasis Eindhoven die volgt op de landing hoor je alleen het nerveuze getik van de vlaggenlijnen die door de wind hun tegen stokken ketsen. Zeventien vlaggen hangen halfstok, voor de zeventien landen die slachtoffers betreuren.

Onder het toeziend oog van enkele honderden nabestaanden en het koninklijk paar, afgeschermd voor de media, arriveren gisteren rond kwart voor vier de eerste veertig slachtoffers van vlucht MH17. Ze worden vervoerd door een propellervliegtuig van het Nederlandse leger en een Australisch legervliegtuig. Eindelijk zijn ze terug.

De twee vliegtuigen landen vlak na elkaar. Ze taxiën naar een groot open terrein voor de hangar waar de nabestaanden zitten. De vliegtuigen positioneren zich in een omgekeerde V: de neuzen naar voren en de staarten in een punt richting elkaar. 'Heel statig en waardig', zegt Huntjens na afloop. 'De dag was erg goed georganiseerd.'

In drie etappes dragen de militairen alle kisten naar de veertig rouwauto's. Ze lopen stapvoets en bewegen synchroon. Als na anderhalf uur de laatste vier auto's wegrijden naar Hilversum, wordt er geklapt van achter de zwart geblindeerde hekken waar de nabestaanden zitten.

En het klappen houdt aan. Langs de snelwegen A2 en A27 tussen Eindhoven en Hilversum staan duizenden mensen. Ze staan in bermen, op viaducten, op de vluchtstrook. Waar de rouwstoet passeert, gaan discreet de handen op elkaar. Als de stoet bij de afrit Bilthoven/Maartensdijk de snelweg verlaat richting de Korporaal van Oudheusdenkazerne, is het zelfs zo druk dat de politie delen moet afsluiten. 'Er kon gewoon niemand meer bij', luidt de verklaring.

Een dag lang rouwt het land. Op overheidsgebouwen en aan woonhuizen hangt de vlag halfstok. In de middag luiden kerken overal de klok.

Om vier uur is de stilte ijzingwekkend. In zwembaden en attractieparken, op de kermis in Tilburg: overal wordt een minuut stilte in acht genomen. Treinen, bussen en trams draaien hun motoren uit. Zelfs het anders zo krioelende Schiphol zwijgt. Reizigers en medewerkers leggen bloemen in de vertrekhal waar een herdenkingsplek is ingericht.

Duizend mensen komen 's avonds bijeen in de St. Joriskerk in Amersfoort en op het plein ervoor. 'Hoe bestaat het dat mensen als u en ik zomaar ineens worden weggerukt, op weg naar een lezing, hun vakantiebestemming', zegt dominee Klaas van der Kamp, algemeen secretaris van de Raad van Kerken. 'Baby's nog, familie, vrienden. Hoe bestaat het.'

In verscheidene steden gaan mensen de straat op. Naar schatting vijfduizend mensen lopen in stilte door de straten van Amsterdam. Op verzoek van de organisatie dragen veel aanwezigen witte kleding, de kleur van de vrede. Vliegtuigen mijden tussen zeven en tien uur 's avonds uit respect het luchtruim boven de Amsterdamse binnenstad.

'God bless the people in The Netherlands for doing this with such grace', prijst CNN-reporter Anderson Cooper na een lange dag van nationale rouw. De herdenkingsdag zit erop, maar nabestaanden wacht een lang proces van rouwverwerking.

Jonathan Mechanicus heeft de voorbije dagen met ontsteltenis gekeken naar de televisie. Hij zag hoe zijn halfbroer Tim Nieburg, diens vriendin Sascha Meijer en de 296 andere slachtoffers van de vliegramp pionnen werden in een grotesk geopolitiek spel. Mechanicus zocht een manier om uiting te geven aan zijn frustraties. Een symbool dat anderen zouden herkennen, waarin hij zijn woede kan kanaliseren.

'Ik hoop dat dit symbool discussies losmaakt op straat, in huiskamers en in de kroeg, en mensen op persoonlijke ideeën brengt', zegt hij. Het symbool: een met zorg vormgegeven woord, kort, krachtig en herkenbaar. 'Boycot', met aan het begin een Russische B.

undefined