Nieuws

VWS staakt proeven met ‘geweldige’ coronablaastest SpiroNose

Vanaf zaterdag kunnen bezoekers van de coronateststraten waar dat mogelijk was, niet meer eerst een blaastest doen. Het ministerie staakt met onmiddellijke ingang de proeven met de SpiroNose, het in Leiden ontwikkelde blaasapparaat dat een voorselectie zou moeten maken bij de teststraat.

Maarten Keulemans
Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) tijdens een inlichting over de SpiroNose. Beeld ANP
Demissionair minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) tijdens een inlichting over de SpiroNose.Beeld ANP

Het ministerie van Volksgezondheid, met demissionair minister Hugo de Jonge voorop, was begin dit jaar nog zo enthousiast over de klinkende eerste resultaten van de SpiroNose, dat men 1.800 van de apparaten aanschafte. Ook werd de ademtest ingezet op onder meer het Songfestival, als toegangscontrole voor medewerkers en uithangbord voor Nederland.

Maar intussen klaagden de GGD’s die het apparaat inzetten dat de SpiroNose in de meeste gevallen onbruikbare resultaten geeft. ‘Wij constateren dat de huidige werking van het systeem afwijkt van onze aannames over het systeem bij de start’, schrijft de GGD GHOR in een vertrouwelijke brandbrief aan het ministerie, in bezit van de Volkskrant. Ondanks ‘vele verbeterstappen’ lukt het maar niet om bruikbare resultaten uit de test te krijgen, aldus de GGD-koepel.

Geen onderzoek meer

De GGD’s krijgen nu hun zin. ‘We gaan het verificatieproces afronden. Vanaf zaterdag worden er geen onderzoeksdata meer verzameld op de GGD-locaties, waar de verificatieproeven liepen’, zegt een woordvoerder van VWS. Op de details wil het ministerie niet ingaan. Eerst moet De Jonge, die de ademtest in februari nog bejubelde als ‘prachtig’ en ‘geweldig’ en ermee op de foto ging, de knoop over het vervolg doorhakken.

In Amsterdam, waar de blaastest in februari korte tijd werd ingezet voor gewoon gebruik, wordt de SpiroNose al maanden niet meer gebruikt voor de diagnostiek van corona, bevestigt een woordvoerder. ‘Er verlaten hier geen mensen de teststraat na afname van alléén een ademtest.’ In februari belandden meerdere patiënten in het ziekenhuis, die na een ademtest ten onrechte met een negatief testresultaat naar huis waren gestuurd.

Gebruiksomgeving

Breathomix houdt intussen voet bij stuk: niet de ademtest, maar ‘omgevingsfactoren’ en ‘menselijke factoren’ in de GGD-teststraten zijn de oorzaak van alle problemen. Waar precies de schoen wringt, kan het bedrijf niet zeggen: ‘Dat zullen we binnenkort op basis van de resultaten van de uitgevoerde voorbereidingsfase weten.’

Het bedrijf voelt zich gesterkt door de academische vooronderzoeken, maar ook door de ervaringen bij het Songfestival. Van de blazers met een negatieve uitslag werden er 1.300 gecontroleerd op corona: niet één bleek het virus toch te dragen. ‘Wij zijn dan ook overtuigd dat de ademtest een waardevolle aanvulling is voor het testlandschap’, aldus Breathomix in een verklaring.

Een andere praktijkproef met het apparaat, bij de toegangspoort van chemiebedrijf Huntsman in de Botlek, werd begin juli gestaakt, wegens het dalende aantal infecties en onderhoudswerkzaamheden bij het bedrijf zelf. Mogelijk zal men de test later weer hervatten.

Storende luchtjes

De ademtest belooft voor te selecteren. Mensen die het virus zeker níét hebben, kunnen direct naar huis; de overgebleven ongeveer 30 procent moet door voor een gewone coronatest. De blaasproef zou zodoende de druk op teststraten flink kunnen verminderen.

Waarom het zo moeizaam gaat met de ademtest na de eerste veelbelovende onderzoeksresultaten, is ook academische experts onduidelijk. Een mogelijkheid is dat het zeer gevoelige apparaat, eenmaal toegepast ‘in het echt’, teveel storende luchtjes oppikt. Ook op het Songfestival leek het apparaat de ene dag wél, en de andere dag nauwelijks te werken, volgens mensen die de blaastest begeleidden.

Een andere mogelijkheid is dat er iets mis is met het onderzoek zelf. Het Outbreak Management Team kreeg, ondanks verzoeken om diepere inzage in de ruwe cijfers, nul op het rekest. Niettemin besloot het adviesorgaan de ademtest in januari het voordeel van de twijfel te geven.

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten


Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
© 2023 DPG Media B.V. - alle rechten voorbehouden